%0 Journal Article %T تبیین معیارهای حیات مبتنی بر علم بیونیک در برنامه ریزی و طراحی سکونتگاه های انسانی %J پژوهشهای جغرافیای انسانی %I دانشگاه تهران %Z 2008-6296 %A میرحسینی, سیدمجتبی %A انصاری, مجتبی %A بمانیان, محمدرضا %D 2020 %\ 06/21/2020 %V 52 %N 2 %P 569-588 %! تبیین معیارهای حیات مبتنی بر علم بیونیک در برنامه ریزی و طراحی سکونتگاه های انسانی %K بیونیک %K حیات %K سکونتگاه‏های انسانی %K طبیعت %K مجموعیت %R 10.22059/jhgr.2018.265945.1007775 %X طبیعت طی میلیاردها سال به سعی و خطا پرداخته و در این مدت فقط کارآمدترین ساختارهای طبیعی باقی مانده‏اند که می‏توانند با واسطة علم بیونیک منبع الهام انسان و راه‏گشای چالش‏های انسانی باشند. از طرفی، سکونتگاه‏های انسانی، به‏عنوان مهم‏ترین و عمده‏ترین بخش از زیستگاه‏های انسانی، با وجود فناوری‏های پیشرفته، در مقایسه با گذشته کیفیت مطلوبی ندارند. از این رو، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که معیارهای حیات بر مبنای اصول علم بیونیک به‏منظور استفاده در برنامه‏ریزی و طراحی سکونتگاه‏های انسانی چیست؟ برای پاسخ به این پرسش ضروری است اصول علم بیونیک شناخته شود تا بتوان با نگاه عمیق‏تر در سیستم‏های زنده کیفیات ویژه و حیات را به سکونتگاه‏های انسانی بازگرداند. پژوهش حاضر براساس هدف بنیادی است که به روش توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده ‏است. در بخش اول نظریه‏های پایه به روش کتابخانه‏ای جمع‏آوری و متناسب با هدف و در جهت شکل‏گیری چارچوب نظری پژوهش به روش استدلال منطقی تجزیه و تحلیل شده‏ است. در ادامه، با استفاده از روش دلفی و طی سه راند پیمایشی متوالی معیارهای حیات جمع‏آوری، دسته‏بندی، تعدیل، تلخیص، رتبه‏بندی، و عرضه شده‏اند. نتایج پژوهش نشان می‏دهد حیات کیفیت ویژه‏ای از طبیعت است که هم به جاندار هم بی‏جان اطلاق می‏شود و دارای مراتب و ترازهای مختلف و قابل اندازه‏گیری است. معیارهای حیات در قالب چهار معیار اصلی (مجموعیت، تکامل، سازگاری، بهینه‏سازی)، یک معیار بنیادی (نظم)، و دو معیار مکمل (نفوذپذیری و مرکز نیرومند) عرضه شده‏اند که حیات‏بخشی به سکونتگاه‏های انسانی فقط در پرتو توجه به همة معیارها محقق می‏شود. %U https://jhgr.ut.ac.ir/article_68702_29656db08ee8c3df43525a326d67e4f4.pdf