ORIGINAL_ARTICLE
سنجش و ارزیابی معیارهای مؤثر بر عملکرد کشاورزان عادی و موفق روستایی، مطالعه موردی: روستاهای شهرستان خدابنده
استفاده از تجربیات افراد موفق و نمونه در محیط زندگی و فعالیت خود از ضروریات و ابزارهای تسهیل و
تسریع کننده جریان توسعه روستایی پایدار است . افراد موفق به عنوان کارآفرینان، نوآوران و افراد خلاق
جامعه روستایی دارای الگوهای معیشت و فعالیت ویژه ای هستند که بر اثر نوع درک آنها از محیط
پیرامون، استفاده اصولی از توانایی ها، استعدادها و خلاق یت های فردی، ریسک پذیری، آینده نگری،
گروه گرایی و مانند اینها به دست می آید و این افراد به خاطر تجربیات موفق خود می توانند الگوی مناسب
زندگی و فعالیت برای سایر کشاورزان روستایی در منطقه باشند . به این دلیل که اکنون کشاورزی به مثابة
الگوی غالب اقتصادی و فعال یت در روستاهای منطقه از نوع کشاورزی آسی ب پذیر و معیشتی است، با
کمترین تغییرات در ساختارهای اقتصادی و اجتماعی و اکولوژیکی پیرامون، تأثیرات شکننده و
جبران ناپذیری را بر کشاورزان وارد می سازد. بر این اساس، در تحقیق پیشِ رو هدف سنجش نگرش
کشاورزان نسبت به شاخ ص ها و متغیرهایی است که می توانند روشنگر و تسریع کننده بخش های
کشاورزی مناطق روستایی باشند . از این طریق زمینه های تفاوت و شکاف اندیشه ای، عملکردی و فعالیت
در بین کشاورزان عادی و موفق شناسایی می گردد و راهکارهای مناسب برای کاهش آن تبیین و تشریح
می شود. به منظور رسیدن به این هدف از روش تحقیق ترکیبی کیفی و کمی استفاده شده است و نتایج
نشان از وجود تفاوت در جنبه های گوناگون نگرش T به دست آمده با استفاده از آزمون من ویتنی و
کشاورزان دو گروه نسبت به متغیرهای مؤثر در عملکردشان دارد.
https://jhgr.ut.ac.ir/article_24447_a4c424515cf80449d10e67b40376b5f9.pdf
2010-07-23
1
16
توسعه پایدار
توسعه روستایی
شهرستان خدابنده.
کارآفرینی کشاورزی
کشاورزان موفق
عبدالرضا رکن الدین
افتخاری
eftekhaa@modares.ac.ir
1
دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
مهدی
پورطاهری
2
استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی و رتبه بندی درجه توسع هیافتگی شهرستا نهای استان خراسان رضوی، با استفاده از تکنیک تاپسیس
با توجه به ضرورت توسعه یکپارچه ناحیه ای، تحلی ل وابستگی سکونتگاه های انسانی در سطوح نواحی ،
اساسِ کار در هر برنام هریزی محسوب م یشود. توزیع مطلوب جمعیت و توزیع روند توسعه اجتماعی
اقتصادی، هدف نهایی تحل یل سیستم های ناحیه ای است . بنابراین کاهش محرومیت و نابرابری به دلیل
داشتن تبعات اقتصادی و سیاسی، امری مهم و درخور توجه به شمار می رود. درواقع نیل به پیشرفت و
توسعه فراگیر در آینده مستلزم شناخت موقعیت مناطق و نواحی مختلف است . به کارگیری معیارها و
روش های کم? ی به منظور سطح بندی سکونتگاه ها در سیستم فضایی مناطق از سویی منجر به شناخت
میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی می شود، و از سوی دیگر معیاری است برای تلاش در زمینه کاهش و
رفع نابرابری های موجود میان آنها . این مقاله بر آن است تا با استفاده از روش تاپسیس که یکی از
تکنیک های خانواده تصمیم گیری چندمعیاره محسوب می شود، به سطح بندی و تعیین میزان نابرابری
موجود میان شهرستان های استان خراسان رضوی بپردازد . نتایج یافته های پژوهش حاکی از آن است که
در سال 1385 شهر مشهد دارای رتب ه نخست به لحاظ میزان توسعه یافتگی بوده است . این شهر به دلیل
مرکزیت اداری سیاسی به عنوان قطب رشد منطقه، امکانات، خدمات و نیروی انسانی متخصص را از
نواحی پیرامونی به سمت خود جذب کرده و به این ترتیب برتری و تفوق آن بر ساختار فضایی استان
حفظ شده است . همچنین شهرستان مشهد رتبه 1 و شهرستان خلیل آباد رتبه 19 را در بین 19
0 بوده است، که خود / شهرستان استان خراسان رضوی کسب کرده و ضریب پراکندگی به دست آمده 3
بیانگر وجود تفاوت و شدت نابرابری در میزان بهره مندی از مواهب توسعه است . از این رو الگوی حاکم بر
ساختار فضایی استان خراسان رضوی، تابع الگوی مرکز پیرامونی ا ست که با در نظر داشتن آن، توجه
به برنام هریزی فضایی ب همنظور نیل به توسعه و پیشرفت متعادل منطق های، ضرورتی اجتنا بناپذیر است.
https://jhgr.ut.ac.ir/article_24448_3f1ab5dfe74aae36a6773d800d66581c.pdf
2010-07-23
17
30
تکنیک تاپسیس
توسعه ناحیه ای
خراسان رضوی
سط حبندی سکونتگا هها
نابرابری ناحی های
کرامت اله
زیاری
zayyari@ut.ac.ir
1
استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
AUTHOR
سید محمود
زنجیر چی
zanjirchi@milinator.com
2
استادیار گروه مدیریت، دانشگاه یزد
AUTHOR
کبری
سرخ کمال
sorkhkamal@milinator.com
3
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نقش اعتبارات بهسازی مسکن در توانمندی و ماندگاری جمعیت روستایی دهستان بیهق، شهرستان سبزوار
از جمله طر ح هایی که ب ه منظور توسعه روستایی در برنامه چهارم توسعه به صورت همه جانبه آغاز شده،
طرح ملی مقاو م سازی مسکن های روستایی است . اعتبارات مقاو مسازی، ه مسو با اهدافی چون احداث
مسکن مقاوم، تأمین مسکن متناسب با نیاز روستاییان، حفظ هویت و سیمای عمومی روستاها، و نظایر
اینها به روستاییان پرداخت می شود. کیفیت نامطلوب و آسیب پذیری نسبتاً زیاد مسکن های روستایی از
حوادث زیان بار و ناخواسته طبیعی، به دلیل استفاده از مصالح کم دوام، مکا ن یابی نامناسب و دیگر عوامل از
این دست، سالانه هزینه های زیادی را به خانوار و جامعه روستایی تحمیل می کند. دهستان بیهق نیز در
این مورد، در محدوده خطرپذیری نسبتاً زیاد از لحاظ زمین لرزه قرار دارد، و مصالح مورد استفاده در غالب
موارد، سنتی ه س تند و مسک ن ها نیز عمدتاً فرسوده اند. این مشکلات، بر ضرورت مقاوم سازی و بهسازی
مسکن های روستایی تأکید می کنند. در این مطالعه، از روش های توصیفی و تحلیلی استفاده شده است . در
این تحقیق نقش اعتبارات مقاوم سازی مسکن بر توانمندی، رضایتمندی و ماندگاری جمعیت روستا یی در
0 بین دو / دو گروه وا م گیرنده و غیروا م گیرنده مورد مطالعه قرار گرفته، و تفاوت معناداری در سطح 99
گروه از نظر توانمندی، رضایتمندی از بهبود مسکن و تثبیت جمعیت مشاهده شده است . بنابراین پرداخت
اعتبارات مسکن، ضمن ایجاد توانمندی و رضایتمندی روستاییان در زمین ه مسکن، در ماندگاری جمعیت در
روستاها نیز مؤثر است.
https://jhgr.ut.ac.ir/article_24449_c502fba6e04eed979fdfda90f3f010d8.pdf
2010-07-23
31
46
اعتبارات خُرد
اعتبارات مسکن روستایی
توسعه روستایی
دهستان بیهق.
مسکن های روستایی
سید حسن
مطیعی لنگرودی
1
استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
AUTHOR
زهرا
بخشی
bakhshi79zahra@yahoo.com
2
دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیلی بر نقش پارک های شهری در ارتقای کیفیت زندگی شهری Seeking-Escaping با استفاده از الگوی نمونه موردی: پار کهای شهری تبریز
کوشش های جهانی برای حفظ محیط طبیعی عمدتاً به زیست بو مها یا اکوسیستم های نسبتاً بکر و دارای
تنوع زیستی و حفاظت گونه های جانوری و گیاهی منحصر به فرد توجه داشته است؛ لیکن نزدیکی طبیعت
به محل کار و زندگی انسا ن ها، فضاهای سبز کوچک داخل شهرها و نیز فواید آنها برای مردم در این میان
کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. فضاهای سبز از یک سو موجب بهبود وضعیت زیست محیطی شهرها
می شود، و از سوی دیگر شرایط مناسبی را برای گذران اوقات فراغت شهروندان فراهم می سازد . هدف
اصلی این مقاله بررسی تأثیرات روانی اجتماعی پارک های شهری در بهبود کیفیت زندگی شهروندان از
طریق بررسی عوامل جاذبه پارک ها، در پوشش دادن عوامل دافع ه ایِ محل سکونت آنان با استفاده از
است . یافته های تحقیق، بیانگر آن است که شهروندان تبریزی بیشتر Seeking-Escaping الگوی
به منظور دسترسی به هوای سالم، تفریح خانوادگی، کسب نشاط و دوری از آلودگی ها و تنگی محیط
مسکونی، پیاد هروی، رفع خستگی، و گریز از یکنواختی زندگی به پار کهای شهری روی م یآورند.
https://jhgr.ut.ac.ir/article_24450_df16a16b07b04c7b8991cf7a856b8729.pdf
2010-07-23
46
72
الگویSeeking-Escaping پارک شهری
شهر تبریز
عوامل جاذبه و دافعه
کیفیت زندگی
سیدحسن
مطیئی لنگرودی
shmotiee@ut.ac.ir
1
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز
AUTHOR
راضیه
تیموری
raziehteimouri@yahoo.com
2
دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زنجان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ماهیت رفتار سیاسی روسیه در منطقه آسیای مرکزی و چال شهای فراروی جمهوری اسلامی ایران
از نظر راهبران روسیه، حوزه نفوذ سنتی اتحاد جماهیر شوروی به ویژه آسیای مرکزی و قفقاز نخستین
سنگر پدافندی برای پاسداری از امنیت ملی روسیه است و رفتار مسکو بر سیاق دوران روسی ه تزاری و
شوروی سابق، باید به دنبال اعمال سلطه بر این منطقه باشد . با وجود این، روسیه در طول دو دهه اخیر،
رویکردهای مختلفی در قبال آسیای مرکزی در پیش گرفته که در نگاه اول ممکن است تداعی کننده
سردرگمی سران کاخ کرملین باشد؛ اما با بررسی دقیق علت اتخاذ چنین رو یه ای، می توان دریافت که این
رویکردها صرفاً تاکتیکی، و ب همنظور تحقق راهبرد کلان روسیه در آسیای مرکزی بوده اند.
آنچه که برای جمهوری اسلامی ایران اهمیت دارد، این است که روسیه در روند تحقق راهبرد و اعمال
سلطه بلامنازع خود بر آسیای مرکزی، از چه منظرهایی نفوذ کشور ما را در این منطقه با محدودیت ر و به رو
می سازد. استدلال مقاله حاضر بر این است که علایق ژئوپلیتیکی ایران و روسیه در این منطقه در بسیاری
از زمینه ها از جمله رژیم حقوقی دریای خزر، ترانزیت انرژی و رقابت های اقتصادی به طور طبیعی در
تعارض با یکدیگر قرار دارد؛ چرا که اساساً هر اندازه نفوذ سیاسی اقتصادی و فرهنگی ایران در این
منطقه افزایش یابد، به طور طبیعی از دامنه فرصت های روسیه برای بهره برداری از موقعیت جغرافیایی
خود کاسته خواهد شد.
https://jhgr.ut.ac.ir/article_24451_e3174cd21713ed65c00888750aa6f067.pdf
2010-07-23
63
82
آسیای مرکزی
ایران.
چالش ژئوپلیتیکی
رفتار سیاسی
روسیه
زهرا
پیشگاهی فرد
1
دانشیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
AUTHOR
رضا
جنیدی
joneidi@milinator.com
2
دانشجوی کارشناسی جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی نظری مفهوم محله و بازتعریف آن با تأکید بر شرایط محله های شهری ایران
در فرایند کنونی برنامه ریزی و مدیریت توسعه شهری، استفاده از راهبردهای مشارکتی و رویکرد
برنامه ریزی از پایین به بالا به تدر یج مورد اجماع نظر برنامه ریزان قرار گرفته است . تحقق این رویکرد،
را به عنوان واحد پایه و محور « محله » نیازمند تعریف نظام تقسیمات فضایی خردتری است که می توان
برنامه ریزی مشارکتی در عرصه همگانی در شهرها قلمداد کرد . این مقاله م ی کوشد با توجه به
برداشت های گونا گون از محله، مبتنی بر دیدگا ه های مختلف علمی و با تأکید بر زمینه های حقوقی و
تاریخی در شهره ا ی ایران به اصول مشترک در تعریف محله دست یابد . مطالعه حاضر به لحاظ روش
انجام « تحلیل برون ی » و « تحلیل درون ی » تحقیق براساس رویکرد کیفی، و تحلیل اسناد مطالعه به دو شیوه
شد. یافته های این مطالعه نشان می دهد که محله مفهومی است که هر یک از حوزه های مختلف علمی بنا
به زمینه های نظری خاص خود، به تعریف و کاربست آن پرداخته اند. دارا بودن مرز و محدوده مشخص،
حس همبستگی و روابط متقابل میان ساکنان، هویت جمعی و اشتراک اهداف، یکپارچگی ف ضا و فعالیت،
خودکفایی نسبی و جمعیت متناسب از مضامین مشترک در تعریف محله بوده است . برمبنای ویژگ ی ها و
معیارهای مورد انتظار، مفاهیم جمعیتی، زیرساختی، سیاسی، حسی، اجتماعی و محیطی به عنوان اصول
پایه در تعریف محله محسوب م ی شود. مفهوم شناسی محله در شهرهای ایران نشان می دهد که در
گذشته ویژگی ها و معیارهای قومی، مذهبی، نژادی و نظایر اینها، و در زمان حاضر اصول رسمی و
قراردادی در تعریف مفهوم و تعیین حدود محله نقش تعیین کننده ای دارند . در مجموع محدوده فضایی
یکپارچه، وجود مرزهای کالبدی مبتنی بر درک ذهنی و یا نشانه ع ینی، حس تعلق مکانی و همبستگی
اجتماعی، امکان شناخت رو در رو و وجود تسهیلات و خدمات محلی از جمله نکاتی است که در
مفهو مشناسی محله اهمیت م ییابند.
https://jhgr.ut.ac.ir/article_24452_5dc01f8139a906fcc8e0f0f42468ca7a.pdf
2010-07-23
82
103
اجتماع
اجتماع محلی
جامعه
محله.
محلیت
مجید
عبدالهی
abdollahi647@yahoo.com
1
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی
AUTHOR
جمیله
توکلی نیا
jaytavakoli@yahoo.com
2
استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه شهید بهشتی
AUTHOR
مظفر
صرافی
3
استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه شهید بهشتی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تبیین جایگاه روش های اثباتی و فرااثباتی در مطالعات جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک
بسیاری از مسائل مهم جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، اساساً روش شناسان هاند. موضوعات رو ششناختی
در ابتدا در دهه 50 و 60 با تحول رفتارگرایی در علوم سیاسی و روابط بی نالملل، به جغرافیای سیاسی و
ژئوپلیتیک نیز وارد شد و بسیاری از پژوهشگران جغرافیای سیاسی و ژئوپ لیتیک، تلاش کردند تا
روش های علمی را در جغرافیای سیاسی به کار بگیرند . این امر واکنش مدافعان رهیاف ت های سنتی یا
کلاسیک را موجب شد . در نتیجه، رو ش های دیگر ملهم از علم یا اثبات گرایی، مانند انتخاب عقلی و تجزیه
و تحلیل ساختاری، توسعه یافت . این امر به نوبه خود روش های دیگر فرااثبا ت گرایی و از جمله نظریه های
انتقادی و پسامدرنیسم را سبب گردی د . این تحقیق تقسیم اساسی بین دو گروه از محققان روش های
اثباتی و فرااثباتی را مورد مطالعه قرار داده است : 1- آن دسته از پژوهشگران جغرافیای سیاسی و
ژئوپلیتیک که معتقدند روش پوزیتی ویستی می تواند برای تشریح علمی جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک به
کار رود؛ و 2- آن دسته از پژوهشگران جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک که تصور می کنند این امر ناشدنی
است و آنچه در پژوهش های جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک م ی توان بدان دست یافت . از لحاظ پژوهشی،
تفسیر پدیده ها در قالب روش های فرااثبات گرایی است . از این رو تحقیق حاضر صرفاً به ماهیت و جایگاه
این روش ها در مطالعات جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک پرداخته است و قصد سوق دادن پژوهشگران و
اندیشمندان این رشته را به سوی روش خاصی مدنظر قرار نداده است . بلکه هدف اصلی این است ک ه اگر
در تحقیقی از روش اثباتی یا فرااثباتی استفاده شده است، پژوهشگر باید از چه اصول و معیارهایی پیروی
کند تا مطالع های روشمند انجام داده باشد.
https://jhgr.ut.ac.ir/article_24453_3da0568d9d622d98ce8b9b4706097df1.pdf
2010-07-23
103
120
اثبا تگرایی
جغرافیای سیاسی
ژئوپلیتیک
فرااثبا تگرایی
نظری ههای انتقادی.
رسول
افضلی
1
استادیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
AUTHOR
وحید
کیانی
kiyani.vahid@gmail.com
2
کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
شاخ صسازی مؤلف ههای سیاست و فضا در جغرافیای سیاسی
جغرافیای سیاسی شاخ ه ای از علم جغرافیاست که به مطالعه و کالبد شکافی پدیده های سیاسی فضایی و
نواحی متشکل و سازمان یافته سیاسی، از سطح خُرد تا کلان (میکرو تا ماکرو) م یپردازد. از دیدگاه علّی،
موضوع دانش جغرافیای سیاسی را کنش متقابل متغیرهای سیاسی با متغیرهای فضایی تشکیل می ده د.
پس با توجه به آنچه که اشاره شد، دو مؤلفه سیاست و فضا از مفاهیم اساسی این رشته اند که شناخت
شاخ صهای آنها از مه مترین اقدامات زیربنایی در درک پدید ههای سیاسی فضایی به شمار م یآید.
فضا را م ی توان عرصه ای س هبعدی که دارای هویت، ساختار، سیستم ها و مرزهای مشخص است و
مقیاس های مختلف و چشم انداز پویا (دینامیک) دارد و قلمرو زندگی، تحرک، احساس، آرمان و فعالیت
انسان ها را تشکیل می دهد، به حسا ب آورد . اما سیاست متأثر از ایدئولوژی های گوناگون عبارت است از :
مفاهیم و نهادهای سیاسی فرمانروا، فرایندها و سازوکار های تصمی م ساز که بر پایه نظام ارزشی پدید
آمده اند و با پشتیبانی عامل قدرت مستتر در حاکمیت، بر فضای جغرافیایی تأثیر می نهند و از آن تأثیر
م یپذیرند. این مقاله به صورت کتابخان های و میدانی و با شیوه توصیفی تحلیلی، سعی بر شناسایی و
رتبه بندی، شاخص های سیاست و فضا در جغرافیای سیاسی دارد. یافته ها بیانگر این مطلب است که
شاخصه های شناخته شده در مباحث نظری با توجه به یافته های میدانی تأیید شدند، و ب ر این اساس از
51 شاخص مورد آزمون، تعداد شاخ ص های سیاسی مطلق 19 شاخص، شاخ ص های فضایی مطلق 22 و
شاخص های دوگانه 10 شاخص شناسایی و رده بندی شدند . نکته شایان توجه وزن و اهمیت بیشتر
شاخص های فضایی در قیاس با شاخص ه های سیاسی بود، که نشان از اهمیت و جایگاه هر یک ا ز این
مؤلف هها در مطالعات جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک دارد.
https://jhgr.ut.ac.ir/article_24454_3854c1de2aa42c6453583a20b1b2a5fe.pdf
2010-07-23
121
134
ایدئولوژی
جغرافیای سیاسی.
سیاست
فضا
محمد رضا
حافظ نیا
1
استاد گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
مصطفی
قادر حاجت
2
کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
زهرا
احمدی پور
3
دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
سنجش میزان پایداری نواحی روستایی برمبنای مدل تحلیل شبکه، با استفاده از تکنیک بردا مطالعه موردی: نواحی روستایی شهرستان فسا
امروزه توسعه روستایی به عنوان یکی از مباحث توسعه با چالش های فراوانی روب ه روست و بدون انجام
سنجش و برنام ه ریزی و تصمی م گیری، پویایی از تصمیم گیری بهینه و فرایند بازخورد توسعه پایدار حذف
می گردد. در این تح ق یق برای سنجش میزان پایداری نواحی روستایی از مدل تحلیل شبکه ای که یکی از
تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره ب ه شمار می آید، استفاده شده است . مدل تجزیه و تحلیل شبکه از
سلسله مراتب کنترل، خوش ه ها، عناصر روابط بین بخشی، بین عناصر و بین خوش ه ها تشکیل شده است که
موضوع تصمیم گیری را به چند سطح مختلف تجزیه می کند و وابستگی درونی بین مؤلف ه ها و درون شبکه
را کنترل و مدیریت می کند. در این تحقیق از شاخ ص های در نظر گرفته شده مربوط به هر یک از ابعاد
پایداری برای سنجش نواحی روستایی استفاده شده است . براساس چنین هدفی، فرضیه تحق یق این
گونه صورت بندی شده است که بین ابعاد پایداری (اجتماعی، اقتصادی و محیط ی ) منطقه مورد مطالعه
تفاوت معناداری وجود دارد . روش شناسی تحقیق توصیفی و تحلیلی است و با استفاده تکنیک بردا 250
خانوار در 46 روستا در چهار بخش شهرستان فسا مورد بررسی قرار گرفته است، به گونه ای که بعد از
محاسبه وزن ها با استفاده از تکنیک بردا، تفاوت در میزان پایداری ابعاد اقتصادی، اجتماعی و محیطی
نواحی روستایی این شهرستان مشخص شو د . یافته های تحقیق نشان می دهد به دلیل وجود ه م پیوندی
میان شاخص ها و معیارها در ابعاد مختلف برای سنجش دقیق پ ایداری، توجه به گروه ها و ابعاد مختلف
پایداری به صورت مستقل از یکدیگر، همچنین استفاده از نظرسنجی ها و در نظر گرفتن نظریات
کارشناسی الزامی است و از این رو شیوه تصمیم گیری گروهی با بهره گیری از رو ش بردا و پرسشنامه و
به خاطر توجه به ساختار شبکه ای و متقابل شاخص ها و معیارها در ANP ترکیب داده های آن در مدل
این مدل، دارای کارایی بالایی است.
https://jhgr.ut.ac.ir/article_24455_96b17da051da95374e2806b991cce4b1.pdf
2010-07-23
135
156
تحلیل شبکه
تکنیک بردا
سنجش پایداری
شهرستان فسا.
نواحی روستایی
حسنعلی
فرجی سبکبار
hafaraji@gmail.com
1
استادیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
AUTHOR
سیدعلی
بدری
sabadri@ut.ac.ir
2
استادیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
AUTHOR
سیدحسن
مطیئی لنگرودی
shmotiee@ut.ac.ir
3
استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
AUTHOR
حجت ا...
شرفی
4
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
حاشیه نشینان و ارتکاب جرایم اجتماعی، مطالعه موردی: شهر یزد
حاشیه نشینی یکی از پیامدهای صنعتی شدن و رشد شهرها در کشورهای م ختلف، اعم از توسعه یافته یا در
حال توسعه اس ت . حاشیه نشینی پدیده ای نامیمون و ناهمسو با سایر ابعاد جامعه تلقی م ی شود، چرا که به
نوبه خود پیامدهای متعددی برای جامعه به دنبال دارد که یکی از مهم ترین آنها رشد انحراف اجتماعی
است. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه حاشی ه نشینی با ارتکاب جرایم اجتماعی در شهر یزد بوده است .
فرضیه اصلی تحقیق این است که بین وضعیت بد اقتصادی و معیشتی حاشی ه نشینان و ارتکاب جرایم
اجتماعی آنها رابطه وجود دارد . روش تحقیق از نوع پیمایشی بوده است . جامعه آماری تحقیق را کلیه
خانوارهای ساکن در حاشیه شه ر یزد تشکیل می داد. با توجه به پراکندگی متغیر اصلی تحقیق در
پیش آزمون انجام شده و سطح اطمینان 95 درصد، نمون ه ای به حجم 282 نفر از ساکنان مناطق حاشی ه ای
شهر یزد انتخاب و به صورت حضوری با آنها مصاحبه شد . طبق یافته های تحقیق بین بیکاری، درآمد
خانواده و ارتکا ب جرایم اجتماعی رابطه معنی داری وجود دار د . افراد بیکار و با درآمد پایین نسبت به افراد
شاغل و افراد با درآمد بالا بیشتر مرتکب جرایم اجتماعی شده اند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که بین
مهاجرت، تحصیلات پدر، تحصیلات مادر و ارتکاب جرایم اجتماعی رابطه معنی داری وجود ندار د . نتایج
این تحقیق، همسو با نظریات قشربندی اجتماعی و به ویژه نظریه محرومیت و همچنین نظریه فشار است
که مدعی است افراد به دلیل داشتن مشکلات اقتصادی و کمبود درآمد از یک سو و مقایسه خود با
دیگرانی که در شهر هستند از سوی دیگر، تمایل زیادی به ارتکاب رفتار مجرمانه پیدا م یکنند.
https://jhgr.ut.ac.ir/article_24456_654ac9d3b8b225c6ecc9b5f8f9b4c323.pdf
2010-07-23
157
166
بیکاری
جرایم اجتماعی
حاشی هنشینی
شهر یزد.
فقر
حسن
حکمت نیا
ehsanhekmatnia@gmail.com
1
استادیار دانشگاه پیام نور
AUTHOR
سید علیرضا
افشانی
afshanialireza@yazduni.ac.ir
2
استادیار دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد
AUTHOR