TY - JOUR ID - 24482 TI - نمادهای فرهنگی در مناظر شهری: بیان معنا، حس هویت و آرامش روحی JO - پژوهشهای جغرافیای انسانی JA - JHGR LA - fa SN - 2008-6296 AU - کریمیان, حسن AD - استادیار گروه باستانشناسی، دانشگاه تهران Y1 - 2011 PY - 2011 VL - 42(74، زمستان 1389) IS - 4 SP - 119 EP - 132 KW - شهرهای ایران KW - شهرهای سنتی و مدرن. KW - نشان و نماد فرهنگی KW - هویت ملی DO - N2 - شهرهای کهن ایران به زیباترین وجه بیانگر هویت کالبدی و بصری برای درک کارکردهای‌شان بوده‌اند؛ لیکن امروزه منظر شهرها فاقد چنین هویتی‌اند. به عبارت دیگر، سیمای بیرونی عناصر شهرهای معاصر انعکاس‌دهندة هویت ساکنان آنها نیست و چنین به نظر می‌رسد که هیچ تلاش آگاهانه و هدفداری به‌منظور هویت‌بخشی به آنها صورت نپذیرفته است. در این شهرها، بسیاری از نشان‌ها و نمادهای هویت فرهنگی یا به کلی از بین رفته‌‌اند و یا به شدت کمرنگ شده‌اند و کاربرد این علائم بر پیشانی تعداد اندکی از بناها، تنها تلاشی انفرادی از سوی معدودی از کارفرمایان و معماران و یا گاه صرفاً تقلیدی ناموزن است. چنانچه کاربرد این عناصر نمادین تلاشی باشد برای هویت‌بخشی به شهرهای ایران، ‌و در صورتی‌که کاربرد نشان‌ها و نمادهای اسلامی در بناهای تازه احداث‌شده میسّر گردد، بایستی راهکارهای استفادة بجا و محتوایی از آنها و نیز فرایند انجام این امر را مطالعه و معین کرد. در پژوهش حاضر تلاش گردیده است تا ضمن بررسی نقش ارتباطی نمادها و نشان‌ها در شهرهای کهن، فلسفه و چگونگی کاربرد این علائم مورد بحث قرار گیرد و راهکارهای اجرایی استفاده از آنها در شهرهای نوبنیاد مشخص گردد. در نتیجة این پژوهش، روشن گردید که کاهش روند استفاده از نشان‌های بیگانه در نماد فضاهای شهری و تقویت هویت بصری شهرها با بهره‌گیری از نمادهایی که انعکاس‌دهنده فرهنگ و اعتقادات ساکنان آنها باشند و در تعدیل روحیات اجتماعی شهرنشینان سودمند گردند، امکان‌پذیر است. بدین منظور و در جهت تشخیص کاربری بجا و محتوایی نمادها و نشانه‌ها، تعیین ضوابط و مقررات ذی‌ربط و توقف کلیه برنامه‌های مخرب به‌وسیله واحدهای نامتجانس، پیشنهاد گردیده است تا کمیسیونی با عنوان «کمیسیون نمادها و نشانه‌های فرهنگی» در وزارت مسکن و شهرسازی تشکیل گردد تا به انجام این امر مهم مبادرت ورزد. UR - https://jhgr.ut.ac.ir/article_24482.html L1 - https://jhgr.ut.ac.ir/article_24482_c1f771c8a3fb31ab5b26bb001dc63563.pdf ER -