TY - JOUR ID - 24504 TI - سنجش توسعه‎ی پایدار محلّه‎های شهری با استفاده از منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه‎ی موردی: منطقه‎ی 17 شهرداری تهران) JO - پژوهشهای جغرافیای انسانی JA - JHGR LA - fa SN - 2008-6296 AU - فرهودی, رحمت ا... AU - رهنمایی, محمد تقی AU - تیموری, ایرج AD - استادیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران AD - دانشیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران AD - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‎ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران Y1 - 2011 PY - 2011 VL - 43 IS - 3 SP - 89 EP - 111 KW - استدلال فازی ممدانی KW - توسعه‎ی پایدار شهری KW - سنجش پایداری KW - سیستم اطلاعات جغرافیایی. KW - منطق فازی DO - N2 - از دهه‎ی 1980 به بعد توسعه‎ی پایدار به‎عنوان مفهوم اصلی و بنیادی در راهبرد حفاظت جهانی سازمان ملل و در گزارش برانت‎لند قرار گرفت. توسعه شهری پایدار نیز اهمّیّت بسزایی را در دل مفهوم توسعه‎ی پایدار دارد. شهرنشینی شتابان، هم‎زمان با ظهور و تکامل سرمایه‎داری در ایران، انباشت سرمایه، تمرکز فضایی ابزار تولید، بیشتر در چند شهر بزرگ کشور به‎ویژه تهران، انجام شد که نتیجه‎ای جز توسعه ناپایدار شهری دربرنداشت. هدف این مقاله استفاده از روش تلفیقی منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی برای سنجش میزان پایداری در سطح محلّه‎های شهری تهران است، به‎دلیل وسعت زیاد محدوده‎ی مورد مطالعه، محلّه‎های منطقه‎ی 17 شهرداری تهران برای مطالعه‎ی موردی انتخاب شد. به همین دلیل، 20 شاخص مختلف اقتصادی ـ اجتماعی و کالبدی برای سنجش پایداری استفاده شد. در ابتدا شاخص‎ها به‎شیوه‎ی لایه‎ی اطلاعاتی، وارد سیستم اطلاعات جغرافیایی شد. برای تفاوت در مقیاس اندازه‎گیری، شاخص‎ها بی‎مقیاس شدند؛ سپس با استفاده از تابع عضویّت مثلّثی، هر شاخص جداگانه در داخل سیستم اطلاعات جغرافیایی فازی شد. پس از آن با استفاده از استدلال اوّلیّه و نهایی ممدانی، وضعیّت پایداری منطقه در نُه طبقه (کاملاً بد، خیلی بد، بد، نسبتاً بد، متوسّط، نسبتاً بالا، بالا، خیلی بالا، کاملاً بالا) دسته‎بندی شد و در پایان شاخص‎ها نافازی شدند. یافته‎های پژوهش نشان می‎دهد که استفاده از روش ترکیبی منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی، تحلیل فضایی مطلوبی را از وضعیّت پایداری در سطح محلّه‎ها نشان می‎دهد. نتیجه‎ی مطالعه نشان می‎دهد که وضعیّت پایداری محلّه‎های شهری منطقه‎ی 17 در سطوح متوسّط و پایین از آن قرار دارند. از جهت پایداری، محلّه فلاح در وضعیّت متوسّط قرار دارد که بهترین وضعیّت را در بین محلّه‎ها دارد و بدترین وضعیّت از جهت پایداری برای محلّه‎ی بلورسازی است. UR - https://jhgr.ut.ac.ir/article_24504.html L1 - https://jhgr.ut.ac.ir/article_24504_c18af8e26ee4d22d4b1bfb86ffd26c90.pdf ER -