TY - JOUR ID - 58400 TI - ارزیابی رقابت‌پذیری منطقه‌ای در مناطق شهری عملکردی استان مازندران با استفاده از تحلیل خوشه‌ای JO - پژوهشهای جغرافیای انسانی JA - JHGR LA - fa SN - 2008-6296 AU - پورصفوی, سید مسعود AU - جعفری, شاهین AD - استادیار دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی AD - کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 49 IS - 4 SP - 807 EP - 820 KW - استان مازندران KW - تحلیل خوشه‌ای KW - رقابت‌پذیری منطقه‌ای KW - مناطق شهری عملکردی DO - 10.22059/jhgr.2016.58400 N2 - در دهه‌های اخیر، با تسریع فرایند جهانی‌شدن و افزایش گسترۀ اقتصاد مبتنی­بر دانش اطلاعات، مفهوم رقابت‌پذیری و سنجش آن در بین شهرها و مناطق، توجه زیادی از برنامه‌ریزان و تصمیم‌سازان شهری و منطقه‌ای را به خود جلب کرده است، اما علی‌رغم گستردگی اهمیت این مفهوم، ابهامات زیادی نیز برای تعریف و سنجش آن عنوان شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر با توجه به ادبیات نه‌چندان گسترده در کشور، با استفاده از آرای صاحب‌نظران، تعریف روشن و جامعی را از این مفهوم ارائه می­کند. سپس، مناطق شهری عملکرد استان مازندران را با استفاده از تحلیل خوشه‌ای می­سنجد و پیشنهاد‌هایی را برای ارتقای رقابت‌پذیری مناطق ارائه می­کند. یافته‌های تحلیل خوشه‌ای در سه سطح و هفت عرصۀ رقابت‌پذیری شامل ترکیب و تخصص‌گرایی صنعتی، محیط کارآفرین، ظرفیت نوآوری، نیروی کار ماهر، استخدام‌پذیری، سن و اندازۀ بنگاه و بیانگر برتری سه شهر بزرگ استان که شامل ساری، آمل و بابل در سطح یک است. این خوشه، با ایجاد صرفه‌های تجمع لازم توانسته جریانی از سرمایه‌گذاری‌ها را به‌سوی خود جلب کند و درنتیجه، محیطی کارآفرین را خلق کند. در سطح بعدی قائمشهر، تنکابن، بابلسر، بهشهر، چالوس قرار گرفته‌اند. مهم‌ترین فرصت‌های رقابتی این گروه، دسترسی به نیروی کار ماهر و استخدام‌پذیری و عمده‌ترین ضعف آن‌ها در نبود پشتیبانی اقتصادی و جمعیتی این شهرها در ساخت محیطی کارآفرین و جذب سرمایه‌گذاری‌ها است. به نظر می­رسد پیوندهای همکارانه، برای ارتقای کارایی فضایی استان می‌تواند پشتیبانی برای توسعۀ اقتصادی مناطق گروه دوم و سوم، برای پوشش ضعف‌ها و تقویت فرصت‌های رقابتی استان مازندران باشد. UR - https://jhgr.ut.ac.ir/article_58400.html L1 - https://jhgr.ut.ac.ir/article_58400_2c23cb11f482a6ab80243c07dd91e4f1.pdf ER -