TY - JOUR ID - 79696 TI - نگرش سیستمی در برنامه‏ ریزی فضایی توسعة روستایی با توجه به رویکرد ساختاری- کارکردی JO - پژوهشهای جغرافیای انسانی JA - JHGR LA - fa SN - 2008-6296 AU - محمدی, حمید رضا AU - منشی زاده, رحمت الله AU - رحمانی, بیژن AU - پاک پرور, محسن AD - دانشیار دانشکدة علوم زمین AD - دانشجوی جغرافیا و برنامه ‏ریزی روستایی گرایش آمایش Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 54 IS - 1 SP - 269 EP - 287 KW - برنامه ‎ریزی فضایی KW - توسعة روستایی KW - رویکرد ساختاری- کارکردی KW - سامان‏دهی فضایی KW - نگرش سیستمی DO - 10.22059/jhgr.2021.314602.1008213 N2 - توسعة روستایی مفهومی همه ‏جانبه و سسیستمی است که، علاوه بر عمران و بهسازی روستا، همة جنبه ‎های حیات اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی روستا را دربر می ‎گیرد. یک برنامه ‎ریزی آرمانی و هدفمند در مناطق روستایی نیازمند رویکردی جامع است که باید ناظر به این ویژگی‏ ها و پوشش ‏دهندة آن‎ها باشد. تفکر سیستمی فرایند شناخت مبتنی بر تحلیل (تجزیه) و ترکیب در جهت دست‏یابی به درک کامل و جامع یک موضوع در محیط پیرامون خویش است که ویژگی‎هایی همچون هدف، کلیت، روابط متقابل، و محیط بیرونی و درونی از اصول تشکیل‏ دهندة آن است. بنابراین، برنامه‎ریزی روستایی نیازمند شناخت روستا با نگرش سیستمی با توجه به کنش متقابل و وابستگی اجزای تشکیل ‏دهندة آن با یکدیگر و محیط پیرامون در سطوح ملی و منطقه‏ای است. شناخت سیستمی در دو سطح است: 1. روستا؛ توجه به کارکردها- ساختارها و پیوندهای درونی- بیرونی روستایی در عرصة برنامه‎ریزی و توسعة روستایی با زیرسیستم ‎های اقتصادی، اجتماعی، و کالبدی قابل بررسی و با عملکردهای خدماتی و توزیع خدمات رابطه دارد؛ 2. سرزمین؛ توجه به عوامل خلأ فضایی- عملکردی خدماتی روستایی با نتایج منطقه‏ای قابل بررسی و با وابستگی روستا به شهر، مهاجرت، و عدم انباشت سرمایه در روستا رابطه دارد. سامان‏دهی تنوعات موجود از لحاظ برخورداری منابع ناحیه ‏ای، نیازها و توانمندی های منطقه ای، تقسیم کار بین بخش‎های شهری و روستایی با برنامه ‎ریزی فضایی و آمایش سرزمین قابل بررسی و از طریق ساختارهای نهادی و مدیریتی به‏طور نظام‎مند هدایت می‏شود. نگرش سیستمی در برنامه ‏ریزی فضایی با رویکرد ساختاری- کارکردی با شناخت جامع سازمان فضایی زمینة توسعة نهادی محلی، ملی، و منطقه‏ای را فراهم می ‏آورد. UR - https://jhgr.ut.ac.ir/article_79696.html L1 - https://jhgr.ut.ac.ir/article_79696_83d70389a343d4bf20d3ca4941d57691.pdf ER -