TY - JOUR ID - 81711 TI - تحلیل راهبردی بازآفرینی ساختاری-کارکردی بازارهای سنتی در شهرهای ایران (مورد مطالعه: سراهای بازار تاریخی شهر زنجان) JO - پژوهشهای جغرافیای انسانی JA - JHGR LA - fa SN - 2008-6296 AU - حیدری, محمدتقی AU - حقی, یعقوب AU - خوند, کبری AU - محرمی, سعید AD - استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران AD - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران AD - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران AD - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه زنجان، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 54 IS - 3 SP - 851 EP - 866 KW - بازآفرینی KW - بازار سنتی KW - سرا KW - شهر زنجان KW - شهرسازی تاکتیکال DO - 10.22059/jhgr.2021.316812.1008228 N2 - یکی از مبادی هویتی و تاریخی- فرهنگی شهرهای ایرانی بازار و عناصر تشکیل‏دهندة آن است. این در حالی است که امروزه بازارهای سنتی نتوانسته پاسخ‏گوی نیازهای شهروندان باشد و شکل‏گیری فضاهای تجاری جدید به‏واسطة الزامات شرایط زندگی مدرن به افول ساختاری-کارکردی بازار و عناصر وابسته به آن از جمله سراها منجر شده است. لذا بخش‏هایی از فضاهای بازار از جمله سراها، که با نیازهای امروز مردم انطباق نداشت، از رونق افتاده و به حاشیه رانده شده است.مقالة حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال بررسی و تطبیق راهبردی ساختار و کارکرد سراهای بازار تاریخی زنجان بر اساس نیازهای فعلی جامعة شهری است. گردآوری داده ‏ها با مطالعات میدانی و کتابخانه ‏ای انجام شد. برای تحلیل داده‏ها از آزمون تک‏نمونه‏ای T و رویکرد تحلیل اثرات متقابل تعاملی با کمک نرم‏ افزارهای SPSS و Scenario Wizard استفاده شد.یافته ‏های تحقیق نشان داد در بین سراهای بازار، سرای ملک نسبت به دیگر سراها وضعیت بهتری برای احیا و بازآفرینی دارد. همچنین، مهم‏ترین راهبرد برای بازآفرینی و احیای ساختاری- کارکردی سراهای بازار زنجان به‏ منظور مرمت و بازآفرینی معماری و طراحی سراها باید مبتنی بر مؤلفه ‏های «نمای بیرونی (طراحی و معماری نمای بیرونی سرا)، تناسب (تناسب کاربری حجره ‏های سرا با کارکرد بازار و سرا)، کیفیت روشنایی سرا، و حس تعلق مکانی باشد. بنابراین، به ‏ منظور بازآفرینی سراها، افزایش و توسعة کاربری‏ های مختلط، ایجاد تنوع و گوناگونی، و تقویت و گسترش لبه‏ های فعال ضروری است. UR - https://jhgr.ut.ac.ir/article_81711.html L1 - https://jhgr.ut.ac.ir/article_81711_9138bbeefa32464f4254df2b066fc338.pdf ER -