2024-03-29T13:32:08Z
https://jhgr.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=10949
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
هم افزایی کنشگران بازآفرینی پایدار شهری با رویکرد حکمروایی ارتباطی - شبکه ای مطالعة موردی (ستاد بازآفرینی شهر کرمانشاه)
سجاد
زنگیشه یی
مجتبی
رفیعیان
صفر
قائدرحمتی
ابوالفضل
مشکینی
هدف از این پژوهش آسیب شناسی مدیریت بازآفرینی پایدار شهری با رویکرد مدیریتی دولتی، متمرکز از بالا به پایین، سلسلهمراتبی، غیرمشارکتی، نبود ارتباط و تعامل در بازآفرینی شهری، و گذار به هم افزایی مشارکتی کنشگران مدیریت شهری (دولت، بازار، بخش عمومی، خصوصی، جامعة مدنی و شهروندان) با الگوی حکمروایی ارتباطی- شبکه ای، همکارانه، تعاملی و گفتمانی در جهت دستیابی به بازآفرینی پایدار شهری است. با تلفیق برنامه ریزی ارتباطی با حکمروایی شبکه ای، رویکرد نوین حکمروایی ارتباطی- شبکه ای در مدیریت نوین ظهور یافته است. روش پژوهش ترکیبی (کمی و کیفی) است. از تکنیکهای مشاهده، مصاحبه، و پرسشنامه استفاده شده است. این پژوهش با هدف شناخت الگوی ساختاری روابط 34 سازمان و نهاد رسمی و غیررسمی مرتبط با بازآفرینی پایدار شهری انجام شده است. بدین منظور، از روش تحلیل شبکة اجتماعی استفاده شد. 34 کنشگر بهعنوان نهاد در این شبکه قرار گرفتهاند و درواقع تعیین کنندة مرز اجتماعی شبکهاند. 1122 پیوند می توانست در این شبکه شکل بگیرد. فقط 271 مورد آن (حدود یکچهارم) بهوقوع پیوسته است که بیانگر اندازة ضعیف شبکه و نبود هم افزایی ارتباطی- شبکه ای مدیریت بازآفرینی پایدار شهری است. تراکم پیوند تبادل اطلاعات و همکاری در بین سازمانهای مورد مطالعه (37 درصد) در سطح پایینی بوده است و شبکه در شاخص های سیاستگذاری، هماهنگی، مدیریت (برنامه ریزی، نظارت، و ارزیابی)، اجرا، ابزارسازی، تسهیل گری به صورت متمرکز و سلسلهمراتبی است. اندازة شاخص انتقال یافتگی در تبادل اطلاعات و همکاری ۲۸/۳۹ درصد میزان پایینی را برای قابلیت روابط انتقال یافتگی نشان می دهد و کوتاه ترین فاصله میان دو کنشگر در این شبکه، ۴۶/۳ درصد، نشاندهندة پیوندهای ضعیف در شبکه است. فعالیت کنشگران بر حسب شاخص های تحلیل شبکه و ارتباطات، پیوندها، و مرکزیت درونی و بیرونی کنشگران نشان دهندة مرکزیت بخش دولتی (استانداری، راه و شهرسازی، و شهرداری) بالاترین نقش مرکزیت و پیوندهای واسطه ای را داشته اند و نهادهای خصوصی، مدنی، و محلی پایین ترین ضریب و قدرت را در شبکه داشته اند. در ستاد بازآفرینی پایدار شهری فقط سازمانهای دولتی عضو رسمی ستاد بوده اند و نهادهای جامعة مدنی و کنشگران مردمی کنار گذاشته شده اند و رویکرد متمرکز، سلسلهمراتبی، و از بالا به پایین حکمفرماست و باید به سوی دولت تسهیل گر، جامعة مدنی کنشگر با رویکرد حکمروایی ارتباطی- شبکه ای تغییر رویکرد گفتمانی انجام شود.
Communicative
network
Governance
Regeneration
Planning
2021
12
22
1165
1190
https://jhgr.ut.ac.ir/article_78841_05e753d66a86d0a17b2169cf63a0f2f4.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
تحلیل اکتشافی عوامل مؤثر بر احساس ناامنی در فضاهای سبز شهری (نمونة موردی: پارک های ناحیه ای شهر یزد)
مهران
فاطمی
حجت
رضایی
سعیده
مویدفر
امروزه، مقولة امنیت شهری بهویژه در فضاهای عمومی مانند پارکها و فضاهای سبز، که همواره مأمنی برای آرامش و تفریح شهروندان است، حائز اهمیت بسیاری است. زیرا شهروند در مقصد مورد نظر اگر احساس امنیت نکند، گذران اوقات فراغتش را در خانه، به رفتن به فضاهای سبز، ترجیح خواهد داد. در پژوهش حاضر، نظر به اهمیت موضوع فوق، به بررسی عوامل مؤثر بر احساس ناامنی در پارکهای ناحیهای شهر یزد پرداخته شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و از نظر روش تحقیق رویکردی اکتشافی و توصیفی- تحلیلی دارد. جامعة آماری پژوهش را شهروندان ساکن در شهر یزد (529673 نفر) تشکیل میدهند که از میان آنها 384 شهروند بهعنوان حجم نمونه و بهصورت تصادفی ساده در سطح پارکهای ناحیهای شهر یزد در دو مرحله (مصاحبة نیمهساختاریافته با شهروندان در مرحلة اول در جهت شناسایی نماگرهای اثرگذاری بر احساس ناامنی و تکمیل پرسشنامه در جهت عاملبندی نماگرها و بررسی میزان اثر هر عامل در مرحلة دوم) انتخاب شدهاند. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل دادهها از یافتههای کیفی (تحلیل محتوای مصاحبهها در نرمافزار تحلیل کیفی مکس کیودا) و کمی (تحلیل عاملی اکتشافی) استفاده شد. بر اساس نتایج پژوهش، 27 نماگر در قالب 5 عامل مؤثر بر احساس ناامنی در پارکهای ناحیهای توسط جامعة میزبان شناسایی و وزندهی شد. از میان عاملهای مورد بررسی، عدم مطلوبیت زیرساختهای نظامی- انتظامی با مقدار ویژة 179/10 و درصد واریانس 699/42 مهمترین عامل مؤثر بر احساس ناامنی شهروندان و عامل محدودکنندة فردی- اجتماعی با مقدار ویژة 449/1 و درصد واریانس 367/5 کماهمیتترین عامل بوده است.
Insecurity Feeling
Law Enforcement
Green space
Regional parks
Yazd
2021
12
22
1191
1208
https://jhgr.ut.ac.ir/article_78365_2bf6a9dcfe5f32e32ee2344f323846fb.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
شناسایی و اولویت بندی راهبردهای کاهش آسیب پذیری نواحی شهری در برابر تهدیدات نظامی (نمونة موردی: ناحیة یک از منطقة ۱۱ تهران)
فرشاد
نوریان
سجاد
عبدالله پور
رضا
قاضی
مرتضی
گلشاهی
تحولات ایجادشدة ناشی از تمرکز فعالیت های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، و سیاسی در شهرها و نیز بی توجهی به ویژگی های یک محیط ایمن و آماده در برابر تهدیدات نظامی طی دهه های اخیر آسیب پذیری شهرهای امروزی، به عنوان بستر زیست انسان در راه رسیدن به زندگی پایدار شهری، را در مواقع بحران افزایش داده است. بر این اساس، برنامه ریزی شهری به دنبال ارتقای کیفیت زندگی ساکنان و ساختن شهری ایمن و امن برای زندگی در همة شرایط، به ویژه در زمان بحران، است که راه دستیابی به این مهم از طریق شناخت اصول پدافند غیرعامل به منظور کاهش آسیب پذیری شهرها در زمان بروز تهدیدات نظامی است. بنابراین، در این تحقیق به عوامل مؤثر در کاهش آسیب پذیری شهرها در برابر تهدیدات نظامی بر اساس رویکرد پدافند غیرعامل شناسایی شده و سنجش آنها در کلانشهر تهران، به عنوان پایتخت سیاسی و اقتصادی کشور، پرداخته می شود. در این پژوهش از ناحیة یک منطقة 11 شهر تهران به عنوان محدودة مطالعاتی استفاده شده است. این ناحیه در بیشتر طرحهای فرادست بخش مهمی از هستة مرکزی شهر تهران معرفی شده است و به علت استقرار طیف وسیعی از کاربری های مهم شهری، فراشهری، و ملی در حملات هوایی آسیب پذیر به نظر می رسد. بر این اساس، روش مطالعة حاضر توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری داده ها از سه روش بررسی اسنادی، مشاهدة میدانی، و پیمایشی (توزیع پرسشنامه) بهره گرفته شده است. همچنین، برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرمافزار ARCGIS، SPSS، و EXPERT CHOICE استفاده و از روش AHP برای وزن دهی شاخص های پدافندغیرعامل و از آزمون فریدمن برای اولویت بندی راهبردهای کاهش آسیب پذیری ناحیة مطالعاتی در مواقع بروز تهدیدات نظامی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد معیارهای پراکنش جمعیت (وزن: 0.230)، ویژگیهای کالبدی بافت و فرم (وزن: 0.221)، و سازگاری کاربریها (وزن: 0.147) بیشترین وزن را در میان معیارهای آسیب پذیری کسب کردند و 68 درصد از سطح نمونة مطالعاتی نیز دارای آسیب پذیری متوسط رو به بالا در برابر تهدیدات نظامی است. همچنین، مهم ترین راهبردهای کاهش آسیب پذیری در برابر تهدیدات نظامی به ترتیب توسعة کاربری های چندعملکردی در محدوده با ساماندهی کاربری های فرهنگی و مذهبی (W7O8)، ساماندهی و مکان یابی فضاهای سبز و باز در محدوده برای تعریف مراکز پشتیبان در زمان بحران (W6O5)، و توجه به ایجاد فضاهای امن در محدوده (S4O4) شناسایی شده است.
Non- Proactive defense
Military threats
Vulnerability
zoning
District One in Tehran's Eleventh Region
2021
12
22
1209
1228
https://jhgr.ut.ac.ir/article_78324_f9541812716f5143031f00b5c9f95d90.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
فرایند بومی سازی شاخص های تعاملات بین المللی در توسعۀ اقتصادی ایران
فرزانه
نقدی
عبدالرضا رکن الدین
افتخاری
مسعود
موسوی شفایی
محسن
اسلامی
اگرچه توسعهْ ابعاد گستردة اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، انسانی، و اکولوژیکی را دربر می گیرد، توسعة اقتصادی با اثرگذاری و اثرپذیری بر/ از سایر ابعاد توسعه به جایگاه ویژه ای در سیاستگذاری ارتقا یافته و با توجه به تحولات و پویایی های نظام بین الملل در عصر فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی و به ویژه جهانی شدن باور به نقش تعاملات بین المللی در تحقق اهداف توسعة اقتصادی تقویت شده است. ازاین روی، بررسی بومی سازی شاخص های تعاملات بین المللی در توسعۀ اقتصادی می تواند نقش مؤثری در تحقق اهداف توسعة اقتصادی کشور ایفا کند. بدین ترتیب، سؤال اصلی این مقاله از دو بخش تشکیل شده است: کدام شاخص ها تبیین کنندة توسعة اقتصادی و تعاملات بین المللی در کشورهاست و فرایند تأثیرگذاری شاخص های تعاملات بین المللی بر توسعة اقتصادی چگونه است؟
برای پاسخ دهی علمی به پرسش راهبردی این مقاله ابتدا جمع آوری داده های ثانویه و تعیین عناصر توسعة اقتصادی و تعاملات بین المللی، به عنوان متغیر وابسته و مستقل، از طریق مطالعات اسنادی، کتابخانه ای، واکاوی تجربیات سایر کشورها و تنظیم جداول فراوانی شاخص ها انجام شد و در مرحلة بعد برای آزمون راستی و پایایی داده ها داده های اولیه (توزیع پرسشنامه میان نخبگان و صاحبنظران جامعة نمونه) جمع آوری شد. برای تجزیه وتحلیل یافته های مرتبط با پرسشنامه ها و آزمون اثرگذاری تعاملات بین المللی بر توسعة اقتصادی، از شیوة تحلیل محتوای کمی و کیفی و تحلیل مسیر استفاده شد. بنا بر یافته های این پژوهش، متغیر توسعة اقتصادی با متغیر تعاملات بین المللی رابطة مستقیم برقرار می کند و نحوة بومی سازی و مدیریت تعاملات با بازیگران نظام بین الملل می تواند نتایج ثمربخشی در توسعة اقتصادی کشور به همراه داشته باشد.
Economic Development
؛ International Interactions؛
Localization؛ Policy Making
؛ Criteria Indexing
2021
12
22
1229
1247
https://jhgr.ut.ac.ir/article_82738_4ea780cb053e2a7a29bc613f6a280cdb.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
تحلیل عملکرد برخی از شاخص های خدمات شهری و عوامل اجتماعی- فرهنگی بر جامعة معلولین با استفاده از روش بسط فازی چانگ (مطالعة موردی: شهر بندر ماهشهر)
عباس
معروف نژاد
معلولیت یکی از وجوه زندگی بشری است که در طول تاریخ و در همة جوامع به انواع گوناگون وجود داشته است. ناتوانان جسمی بخشی از افراد جامعهاند که همچون سایرین نیازمند توجه و دسترسی به و استفاده از امکانات و خدمات عمومیاند. بهرغم شرایط سخت زندگی آنها، هنوز در بسیاری از کشورها از جمله ایران در اولویت برنامهریزی قرار ندارند. با توجه به اهمیت موضوع، هدف از پژوهش حاضر بررسی عملکرد برخی از شاخصهای خدمات شهری و عوامل اجتماعی- فرهنگی تأثیرگذار در جامعة معلولان در شهر بندر ماهشهر است. روش تحقیق در این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و براساس روش توصیفی و تحلیلی است. بر همین اساس، برای بهدستآوردن دادهها از طریق پرسشنامه استفاده شد و با محاسبة فرمول کوکران بین 260 نفر از معلولان منطقه به روش نمونهگیری تصادفی ساده توزیع شد. پس از جمعآوری پرسشنامهها، تجزیه و تحلیل اطلاعات به وسیلة آزمون T تکنمونهای انجام و برای رتبهبندی شاخصها از مدل Fuzzy Chang استفاده شد. نتایج پژوهش نشان میدهد، ماتریس اوزان نهایی یازده شاخص محاسبهشده بر اساس مدل فازی چانگ، بهترتیب وضعیت رفتار کارکنان ادارات با 419/0، وضعیت جداول و معابر خیابانها با 366/0، و وضعیت پیادهروها با 254/0 دارای عدم رضایت بالا بوده؛ در حالی که میزان عدم رضایت معلولان از مؤلفههای وضعیت شغلی با صفر، وضعیت امکانات ورزشی با 01/0، و وضعیت پارکینگ با 11/0 از شدت کمتری برخوردار بوده است.
urban services
socio-cultural factors
Disabled Community
Fuzzy Chang Expansion Method
Port City of Mahshahr
2021
12
22
1249
1270
https://jhgr.ut.ac.ir/article_78607_d3281aa0470846cba3c8dc9009a575f5.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
تحلیل فضایی مراکز درمانی شهر بوکان با رویکرد پدافند غیرعامل
سعیده
علوی
حسین
نظم فر
علی
عشقی چهاربرج
محمد
حسنیان
طراحی و برنامه ریزی بهینة کاربری زمین های شهری نقش مهمی در کاهش آسیب پذیری در برابر حملات و تهاجم های احتمالی دشمن برعهده دارد. زمانی که دربارة جنگ و بحران های طبیعی و انسانی در مناطق شهری صحبت می شود بیشک نمیتوان اهمیت همة کاربری ها را به طور یکسان درنظر گرفت. ازآنجاکه کاربری های درمانی بهطور مستقیم در زندگی مردم تأثیر دارند، دسترسی نامناسب در مواقع بحرانی به این مراکز، علاوه بر تلفات زیاد انسانی موجب اغتشاش و ناامنی شده و بر مشکلات مدیران شهری خواهد افزود. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف تحلیل فضایی مراکز درمانی شهر بوکان با رویکرد پدافند غیرعامل انجام شده است. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی است. برای رسیدن به هدف پژوهش از فنون آمار فضایی در محیط GIS استفادهشده و برای نمایش یافته های تحقیق در دنیای واقعی از گوگل ارث بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد متوسط سرانه کاربری درمانی برای هر شهروند بوکانی 16/1 مترمربع است که این مقدار کمتر از سرانه کشوری است. در این میان ناحیه 4 شهر بوکان با سرانه 14/0 کمترین و ناحیه 6 با 22/5 بیشترین سرانه را دارا است. همچنین، یافته های حاصل از تحلیل فضایی نشان می دهد که الگوی حاکم بر پراکنش فضایی مراکز درمانی شهر بوکان از نوع خوشه ای است. خوشهایبودن مراکز درمانی در صورت وقوع هرگونه بحران، مشکلاتی از قبیل دسترسی نامناسب، تمرکز جمعیت در مرکز شهر بوکان را تشدید خواهد کرد. ازاینرو، در راستای خدمات رسانی بهتر در شرایط بحرانی، بایستی محلات محروم شهر ازنظر دسترسی به خدمات درمانی در اولویت برنامه ریزی های آتی قرار گیرند.
"Spatial analysis"
"passive defense"
"medical centers"
"Bukan"
" city"
2021
12
22
1271
1291
https://jhgr.ut.ac.ir/article_79063_688c248754f6b063332cdfc59180a80a.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
نقش شهرهای جهانی در نظام جهانی با تأکید بر اندیشۀ جان رنه شورت و پیتر تیلور
نرجس سادات
حسینی نصرآبادی
هدف از مقالة حاضر برجسته کردن نقش «شهرهای جهانی» است. امروزه، به واسطۀ افزایش نقش سیاسی و استراتژیک شهرها، «شهرهای جهانی» به کانون مطالعات در جغرافیای سیاسی تبدیل شده اند و به عنوان بازیگران اساسی در نظام بین الملل به ایفای نقش می پردازند. اما اینکه چگونه پدیدة شهر از نگاه جغرافیدانان سیاسی مورد مطالعه قرار می گیرد پرسشی است که مقالة حاضر همراه با تحلیل نظریه ها و دیدگاه های دو تن از برجسته ترین جغرافیدانان سیاسی که در تحقیقات خود به تعریف و نقش شهرهای جهانی (با تأکید بر ابعاد سیاسی فضای شهری و اقتصاد شهری تمرکز یافته اند) پرداخته اندـ درصدد پاسخ به آن است. نتایج این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی نشان می دهد پدیدة شهر از سوی جغرافیدانان سیاسی با تأکید بر عناصر محوری سه گانة فضا، سیاست، و قدرت مطالعه و بررسی می شود. به اعتقاد جان رنه شورت، بیش از آنکه الگویی از رقابت بین جهان شهرها را برای سلطه بر جهان در ذهن آوریم، دقیق تر آن است که شبکه ای از جهان شهرها را مورد توجه قرار دهیم که در آن نظارت و سلطة اقتصادی فقط در چند شهر متمرکز است. همچنین، پیتر تیلور شهرهای جهانی را با توجه به ماهیت سیال و متحرک قدرت بین شهرهای جهانی و اینکه آنها چگونه با توجه به ایدئولوژی (مقیاس ملی) و اقتصاد جهانی درون نظام جهانی تعامل برقرار میکنند، در رویکردی کلنگر، بررسی می کند. بنابراین، شهرهای جهانی، در نقش بازیگران رقابت کننده در جهان، معرف جایگاه و نقش دولت- ملت ها در روند توسعة تعاملات و مناسبات در ابعاد سهگانة اقتصاد، سیاست، و فرهنگ هستند.
political geography
city
John Rennes shorts
Peter Taylor
Globalization
2021
12
22
1293
1312
https://jhgr.ut.ac.ir/article_79892_2d4ccdfa560d4eb568143a181b5ef2da.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
تحلیل رابطة سطح انتظارات از دولت و تمایل جوامع محلی به اقدامات پیشگیرانه در برابر مخاطرات (مطالعة موردی: نواحی روستایی شهرستان نیشابور)
طاهره
صادقلو
خدیجه
بوذرجمهری
زهرا
سلیمانی
امروزه، تأکید بر مدیریت ریسک و اجرای اقدامات پیشگیرانه به عنوان اساسی ترین رویکرد در ادبیات مدیریت بحران مطرح است. اما تحقق این فرایند، بهویژه در جوامع روستایی و با جلب مشارکت جوامع محلی به انجامدادن اقدامات پیشگیرانه تحت الشعاع عوامل و موانع بسیاری است که سطح انتظارات جوامع محلی از دولت و وابستگی به آن برای مدیریت بحران و اثرهای آن یکی از مهمترین این عوامل است. بنابراین، در پژوهش حاضر به تحلیل تأثیر انتظارات از دولت بر میزان تمایل جوامع محلی به مشارکت در انجامدادن اقدامات پیشگیرانه در برابر سوانح طبیعی با روش توصیفی- پیمایشی و با ابزار پرسشنامه پرداخته شده است. به منظور سنجش هدف و تحلیل داده ها، از آزمون های تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسون، آزمون رگرسیون خطی، و آزمون تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شده است. پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت کاربردی و از لحاظ نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی است. بر اساس نتایج به دست آمده، در منطقة مورد مطالعه میزان تمایل روستاییان به اقدامات پیشگیرانه پایین تر از سطح متوسط است. در حالی که سطح انتظارات مردم از دولت در برابر سوانح طبیعی بسیار بالاست. همچنین، ضمن تأیید ارتباط بین این دو متغیر، تأثیرگذاری متغیر انتظارات روستاییان از دولت بر عدم تمایل جوامع محلی به اقدامات پیشگیرانه در برابر سوانح طبیعی با میزان ضریب 38 درصد تبیین و تأیید میشود. از سویی، بر اساس نتایج بهدستآمده، تمایل به اقدامات پیشگیرانه در بین روستاییانی که واکنش ترجیحی آنها در برابر سوانح بر اساس مستندات و آرشیو تجربة آنهاست بیشتر از سایر روستاییان است.
Expectation from Government
Local communities
Preventive measures
Natural hazards
Neyshabur County
2021
12
22
1313
1333
https://jhgr.ut.ac.ir/article_82000_392f2627dd84d8ce56c26dacfe2dc7f9.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
ارزیابی سطح هوشمندی محلات شهری ارومیه مورد مطالعه: مناطق پنجگانة شهر ارومیه
اکرم
حسینی
علی اکبر
تقیلو
علیرضا
موقری
هدف از این تحقیق بررسی و تحلیل فضایی شاخص های شهر هوشمند و عوامل مؤثر بر آن از طریق شش شاخص حکمروایی، مردم، زندگی، پویایی، محیط، و اقتصاد هوشمند است. روش پژوهش این تحقیق تحلیلی- توصیفی و آزمون همبستگی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از مدل های کمی تصمیم گیری های چندمعیارة آنتروپی، ضریب پراکندگی، تحلیل خوشه ای، و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر انتخاب شد. روش نمونه گیری طبقه بندی تصادفی ساده و تخصیص متناسب است. بر اساس نتایج به دستآمده، شاخص شهر هوشمند در محلة 8 شهریور با امتیاز تاپسیس 0.799 واقع در منطقة 3 در رتبة نخست هوشمندی در بین محله های شهر است که بیشترین ضریب تأثیر در این محله مربوط به شاخصهای زندگی هوشمند با امتیاز 0.29 است. رتبة آخر این رده بندی مربوط به محلة کوهنورد با امتیاز 0.16 واقع در منطقة 2 شهر ارومیه است. همچنین، میزان هوشمندی بین شاخص های تلفیقی در رتبه بندی مناطق پنجگانه، منطقة 3 با وزن 1 و منطقة 4 با وزن 0.001 بهعنوان دو قطب متضاد برخوردار و محروم در سطح محله مطرح اند. بین حکمروایی و شاخص های تلفیقی شهر هوشمند ارتباط همبستگی معناداری مشاهده نشد. شاخص ضریب پراکندگی نشان می دهد در بین شاخص های مختلف بیشترین میزان نابرابری در شاخص های مردم هوشمند با مقدار 0.86 و کمترین میزان نابرابری در شاخص های محیط هوشمند با مقدار 0.40 وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون توأم نشان میدهد از بین شاخص های ششگانه، شاخص های زندگی و اقتصاد هوشمند بیشترین سطح معناداری را در تبیین و پیشبینی شهر هوشمند دارند.
Living Space"
Smart City Indicators"
Shannon Entropy"
"
Ranking"
Urmia City"
2021
12
22
1335
1351
https://jhgr.ut.ac.ir/article_82288_03c4ad6ec958192d3bfecc31a56c69b6.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
بررسی نظریههای مورد غفلت قرار گرفته در ادبیات ژئوپلیتیک ایران
زهرا
پیشگاهی فرد
حسن
نورعلی
نظریههای ژئوپلیتیکی با ماهیت پیشبینی وقایع نظام آینده جهانی، عموماً با مرکزیت موقعیتهای جغرافیایی مختلف در عرصه رقابت قدرت جهانی مطرح شدهاند. تا کنون آثار ارزشمندی از نظریههای ژئوپلیتیک در ادبیات تخصصی این مبحث در ایران منتشر شده است. با این وجود نظریههایی وجود دارد که تا کنون در ایران مورد بررسی و تحلیل قرار نگرفتهاند و یا بهصورت بسیار پراکنده و یا تیتروار در کتب و مقالههای گسترده ژئوپلیتیکی به آنها پرداخته شده است. هدف اصلی این تحقیق بنیادی و نظری، با روش جمع آوری داده به شکل اسنادی و کتابخانهای و شیوۀ تحلیل اطلاعات توصیفی – تحلیلی، بررسی نظریههای مغفول مانده در ادبیات ژئوپلیتیک ایران بهصورت نظاممند است که با رجوع به منابع معتبر بینالمللی از میان مهمترین آثار اندیشمندان کلاسیک و معاصر این رشته به دست آمده است. این نظریهها عبارتاند از: سیکل قدرت (دوران)، به هم پیوستگی (کیسینجر)، اضمحلال امپراتوری روسیه (کالینز)، تخته شطرنج اوراسیا (برژینسکی) آخرین نقشه (کاپلان)، مرگ هارتلند (تزنین)، پیکربندی سیستماتیک ژئوپلیتیک (دوسویی)، حلقه دریایی (کوهن)، تجدید آرایش نقش بازیگران (لانمن)، پایان ژئوپلیتیک و آغاز ژئوپلی نومی (کازی)، مجذوبهارتلند (ریستیک و مالینسون)، چارچوب استعارهای ژئوپلیتیک شبکهای (وربوفسکی) که محوریت بحث ما در این پژوهش را تشکیل میدهد. سیر زمانی این نظریهها از 1971 تا 2020 ادامه دارد. همچنین در پایان بهصورت فشرده، 3 نظریه ژئوپلیتیکی کم استناد دیگر شامل گروه بندی منطقهای سلسله مراتبی (کرون)، مناطق کلیدی (سیلاک)، شبه جزیره عربستان، محور قدرت جهانی (شرایبر) را بررسی خواهیم کرد.
Geopolitical Theories
Geopolitics
power
politics
geography
2021
12
22
1353
1374
https://jhgr.ut.ac.ir/article_80818_54a8bc7f9de8fe87b57524f849ec6c8d.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
بررسی اثرات تنوع فرهنگی در ساخت هویت شهری (نمونة موردی: منطقة 6 شهر کرج)
سارا
چراغی
ولی اله
نظری
فاطمه
شهریار
فرهنگ نظام واره ای از باورها، ارزش ها، الگوهای رفتاری دیرپا، و نمادهاست که رفتارها و مناسبات جامعه را شکل می دهد. فرهنگ را می توان از تاریخ به عاریه گرفت، توسعه داد، و غنی ساخت، اما کسب فرهنگ به آسانی امکانپذیر نیست و آثار مثبت یا منفی آن می تواند بسیار گسترده باشد. این درهم آمیختگی و سردرگمی ناشی از مهاجرت و گردهمایی اقوام مختلف به ویژه در شهر کرج و منطقة 6 آن قابل درک است. از این رو، نمادها، باورها، ارزشها، و هنجارهای متفاوت گاهی به تضاد و نزاع منجر شده و اختلاط و التقاط فرهنگی پیشآمده را در منطقة 6 شهرداری کرج به علت مدیریت نامناسب به سوی ازخودبیگانگی فرهنگی و هویتی سوق داده است و از گزارة تنوع فرهنگی، که میتواند موجبات توسعه باشد، فاصله گرفته است. بر این اساس، پژوهشی در منطقة 6 کرج با هدف شناخت هویت شهر انجام شده است. برای این منظور، در پژوهش حاضر، که از نوع کمی مبتنی بر پیمایش با بهرهبردن از ابزار پرسشنامه است، با بررسی نظریات مرتبط سه معیارـ عوامل فرهنگی اثرساز در معماری، نمادهای هویتساز، و عوامل فرهنگی مبتنی بر سنتـ به عنوان عامل های اثرگذار در هویت فرهنگی منطقة 6 شهری کرج مورد ارزیابی محققان قرار گرفته است. برای تعیین حجم نمونة آماری، 390 نفر، از فرمول کوکران استفاده شده است. همچنین، پس از استدلال های آماری مورد نیاز بخش تجزیه و تحلیل داده ها، یافته های پژوهش نشان داده است که وضعیت هویتی منطقة 6 شهر کرج نامطلوب است و از یک بی هویتی فرهنگی رنج می برد.
Keywords: cultural diversity
Identity
construction
Customs
identity effects
2021
12
22
1375
1392
https://jhgr.ut.ac.ir/article_79667_f17272ca0c203c050dc29315063d4dfb.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
ابعاد و مؤلفه های ژئوپلیتیکی روابط روسیه با امریکا و اتحادیة اروپا در بحران سوریه
حمیدرضا
بیات
در پژوهش حاضر به شناخت مهم ترین ابعاد و مؤلفه های ژئوپلیتیکی مؤثر در روابط روسیه با امریکا و اتحادیة اروپا در بحران سوریه با درنظرگرفتن اهمیت و ارتباط این ابعاد و مؤلفه ها با یکدیگر و در قالب یک مدل ساختاری پرداخته شده است. این پژوهش با روش ترکیبی انجام شده است؛ در بخش کیفی آن با استفاده از نظریة داده بنیاد الگوی عوامل ژئوپلیتیکی مؤثر در روابط روسیه با امریکا و اتحادیة اروپا در بحران سوریه طراحی شده و در بخش کمی با روش مدل سازی ساختاری و نرمافزار Smart PLS الگوی حاصل در معرض آزمون کمی قرار گرفته است.
بر اساس یافته های پژوهش، ابعاد و مؤلفه های ژئوپلیتیکی روابط روسیه با امریکا و اتحادیة اروپا در بحران سوریه عبارت است از: شرایط نظام ژئوپلیتیک جهانی با مؤلفه های اهمیت سوریه در راهبرد ژئوپلیتیکی این قدرت ها و رقابت این قدرت ها در نظام ژئوپلیتیک جهانی، عوامل ژئواستراتژیکی با مؤلفه های اهمیت نظامی سوریه و اهمیت مسیر ارتباطی این کشور، کدهای ژئوپلیتیکی با مؤلفه های شرایط داخلی و سیاست خارجی این قدرت ها نسبت به بحران سوریه، نظام ژئوپلیتیک منطقه ای با مؤلفه های روابط قدرت های فرامنطقه ای با قدرت های منطقه ای و رقابت قدرت های منطقه ای، عوامل جغرافیایی با مؤلفه های موقعیت جغرافیایی و موقعیت نسبی سوریه، مهاجرتی، سرزمینی و قومیتی، عوامل ایدئولوژیکی با مؤلفه های مذهبی و گفتمانی و عوامل ژئواکونومیکی با مؤلفه های منابع انرژی و منافع اقتصادی.
با توجه به اهمیت ابعاد و مؤلفه های یادشده برای این قدرت ها، آن ها به جای حل بحران به دنبال مدیریت آن اند تا حداکثر بهره را از بحران سوریه در راستای منافع ژئوپلیتیکی خود ببرند؛ به همین سبب، این بحران به یکی از طولانی ترین بحران های ژئوپلیتیکی دوران معاصر در نظام جهانی تبدیل شده و تلاش های دیپلماتیک برای حل آن بی نتیجه مانده است.
"Structural Modelling"
"Grounded Theory"
"Geopolitical Crisis"
"Trans-regional Powers"
" Geopolitical Concepts and Categories"
2021
12
22
1393
1412
https://jhgr.ut.ac.ir/article_78574_d00265ad887c71077f5eab95c352e2e7.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
سنجش و تحلیل راهبردهای توسعة شهری با رویکرد توسعة پایدار با استفاده از منطق فازی (نمونة موردی: بندر بوشهر)
هاجر
جهانشاهی
حمیدرضا
وارثی
مسعود
تقوایی
شهر، بهعنوان یک سیستم چندبُعدی و پویا، همواره با چالشهای پیچیده و گستردهای روبهروست. این پیچیدگیها سبب شده که برنامهریزان به دنبال رویکردهای نوین در برنامهریزی شهری باشند. از جملة این رویکردهای نوین، برنامهریزی راهبردی شهری است. بندر بوشهر با توجه به رشد روزافزون جمعیت در سالهای اخیر و افزایش رو به تزاید مسائل و مشکلات شهری در ابعاد گوناگون (کالبدی، اقتصادی، و فرهنگی)، با محدودیتهای متعددی مواجه بوده است. همین امر لزوم اتخاذ رویکردهای نوین جهت برنامهریزی آیندهنگرانه برای این شهر را آشکار میکند. هدف نگارندگان از این پژوهش آن است که با استفاده از وزندهی به شاخصهای راهبردی توسعة بوشهر توسط متخصصان برنامهریزی شهری و با رویکرد برنامهریزی راهبردی به اولویتبندی پیشرانهای توسعه دست یابند. برای این هدف، از روش توصیفی- تحلیلی و همچنین روش پیمایشی (پرسشنامه) در قالب راهبردهای توسعة شهری استفاده شد که از نظر هدف کاربردی محسوب میشود. جامعة نمونة این پژوهش را سی نفر از کارشناسان حوزة برنامه ریزی شهری تشکیل می دهند. برای وزندهی به راهبردها از اکسل و سیستم فازی استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که در دو منطقة شهر بوشهر اولویت بندی راهبردهای توسعه یکسان است و راهبردهای ساماندهی کالبدی- فضایی، دسترسی پایدار شهری، تقویت اقتصاد شهری، حکمروایی خوب شهری، زیست پذیری شهری، و محیط زیست شهری به ترتیب اولویت های پیشران های توسعة پایدار شهر بوشهر محسوب می شوند. البته، در اولویت بندی شاخص های فرعی در دو منطقه اندکی تفاوت وجود دارد. با توجه به نحوة اولویت بندی پیشران های کلیدی، ابعاد کالبدی و اقتصادی در اولویت برنامه ریزی اند و مسائل زیست محیطی رتبه های پایین تری را به خود اختصاص داده اند.
Key words: Bushehr Port
Urban Strategic Planning
Sustainable urban development
index
Fuzzy logic
2021
12
22
1413
1432
https://jhgr.ut.ac.ir/article_81639_2b575a1a105275d4cc2e9222ba4486cc.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
تبیین جهت گیری سیاست خارجی هند در حوزة ایندو- پاسفیک
نوذر
شفیعی
آذیتا
صالحی
طی یک دهة اخیر تحولات ژئوپلیتیکی مهمی در حوزة اقیانوس آرام و اقیانوس هند به وقوع پیوسته است که احتمالاً در آیندة نه چندان دور این منطقه را به محور ثقل سیاست بین الملل تبدیل خواهد کرد. اصطلاحات ایندو- پاسفیک و آسیا- پاسفیک، که امروزه در توصیف این منطقه به کار می رود، بیانگر شرایط ژئوپلیتیکی جدید و در عین حال نمایانگر قطب بندی های جدید در جهان است. محور اصلی ایندو- پاسفیک ایالات متحدة امریکا و هند است و محور اصلی آسیا- پاسفیک چین و پاکستان است. سؤال این است که جهت گیری سیاست خارجی هند در حوزة ایندو- پاسفیک چیست و چه عواملی بر این جهتگیری تأثیرگذارند؟ فرضیة مقاله که به روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده آن است که سیاست خارجی هند در ایندو– پاسفیک از «استراتژی توازن گریزان» پیروی میکند و علت آن نیز حساسیت های خاص منطقة ایندو– پاسفیک برای منافع هندوستان است. هند ناچار است بین مجموعه ای از منافع و ملاحظات در حوزة ایندو– پاسفیک تعادل برقرار کند و انجام دادن این کار سیاستمداران هند را با معمای پیچیده ای مواجه کرده است. یافته های مقاله نشان داد دولت ها در عرصة روابط بین الملل هرگاه بر سر دوراهی سخت انتخاب قرار گیرند، ناچارند برای پرهیز از آسیب پذیری جانب احتیاط را رعایت کنند و لذا روابط خود را به گونه ای تنظیم کنند که تعادل و توازن در آن رعایت شود.
Asia-Pacific
Indo-Pacific
Great Power Game
Foreign Policy
Belt-Road Initiative
2021
12
22
1433
1451
https://jhgr.ut.ac.ir/article_79931_1f60804cd5c976605b6cfd5e207bc182.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
بررسی اصول و معیارهای مدیریت مطلوب شهری از دیدگاه سه مکتب لیبرالیسم، سوسیالیسم، و اسلام
سید عباس
احمدی
محمود
واثق
هادی
ویسی
سعید
خاتم
مدیریت مطلوب شهری موردتوجه بسیاری از کشورهای جهان بوده است؛ این مفهوم ریشه در مکاتب لیبرال و پسامارکسیستی دارد و در پی آن است که از طریق ایجاد فضایی دموکراتیک در یک شهر به افزایش مشارکت همگانی در شهر منجر شود و اگر به شاخص های حکمرانی خوب به مدیریت شهری توجه شود، درنهایت باعث خواهد شد تا شهروندان و مسئولان شهری در فضایی آزادانه و به دور از هرگونه ابهام و سوء مدیریت به ادارة شهرها بپردازند که نتیجة آن ایجاد شهرهایی با مسئولان پاسخگو و شهروندانی قانونمدار خواهد بود. حکمرانی خوب از دو ایدئولوژی سیاسی عمده نشئت گرفته است: دیدگاه نئولیبرالیسم که حداقل دخالت دولت و حداکثر دخالت سازمان بازار را تجویز میکند و دیدگاه سوسیالدموکراسی که در پی شناخت و بهرهگیری از کارایی بازار در شرایطی است که بر استانداردهای عدالت اجتماعی و بهبود اقتصادی درازمدت استوار است و به ایجاد زیرساختهای سیاسی و نهادی و توانمندیهای اجتماعی توجه دارد. درنقطة دیگر دیدگاه اسلام هست که با نگاهی جامعتر به اصول حکمرانی خوب توجه میکند. هدف از این پژوهش بررسی معیارهای مدیریت مطلوب شهری از دیدگاه مکاتب سیاسی است. روش پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی است و جمعآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای است. در این تحقیق، با توجه به مقایسة نتایج دیدگاه سه مکتب مدیریت مطلوب شهری، میتوان بیان کرد که کلیة شاخصهایی را که در مکاتب لیبرالیسم و سوسیالیسم برای مدیریت شهری مطلوب ارائه شده اسلام در زمانهای دور بدانها اشاره کرده است و حتی بسیار جزئیتر و کامل تر به شاخص های مطلوب در همة ابعاد توجه داشته است که حتی در قالب عدالت اجتماعی سعی داشته با توجه به جایگاه اجتماعی و درآمد افراد به توزیع امکانات و تسهیلات شهری بین شهروندان توجه داشته باشد. بنابراین، مدیریت شهری مطلوب از دیگاه اسلام نسبت به دو دیدگاه قبلی از جامعیت بیشتری برخودار است.
Optimal urban management
Urban Governance
liberal school
social school
Islamic school
2021
12
22
1453
1472
https://jhgr.ut.ac.ir/article_77353_423f50bbdf094b053f7099293017f57c.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
نقش مراکز تجاری در افزایش سرزندگی فضاهای شهری (مطالعة موردی مرکزخرید کوروش شهر تهران)
اسماعیل
نصیری هنده خاله
مراکز تجاری در کلانشهر تهران یکی از مهم ترین کاربری های فضاهای شهری و بخشی از سیستم فضای شهری محسوب می شوند که اثرهای قابل توجهی دارند. این مراکز خرید، به عنوان بخشی از فضاهای عمومی در شهرها، نقش مهمی در سرزندگی شهری ایفا می کنند. هدف از پژوهش حاضر تحلیل نقش مرکز تجاری کوروش بر سرزندگی فضای شهری است. این مرکز تجاری واقع در اتوبان شهید ستاری در منطقة 5 کلانشهر تهران با داشتن بیش از 500 واحد تجاری و بزرگترین پردیس سینمای کشور، و کافی شاپ های متعدد، یکی از بزرگترین مراکز تجاری، خرید، و تفریحی در کشور محسوب می شود. هشت مؤلفة اصلی سرزندگی شهری (ایمنی و آسایش، تراکم، دسترسی و نفوذپذیری، ظرفیت سازمانی، ارتباطات، خلاقیت، هویت و تمایز، تنوع) از دیدگاه چارلز لاندری در این پژوهش بررسی شده است. جامعة آماری این پژوهش، بر اساس فرمول کوکران، 385 نفر از بازدیدکنندگان این مرکز تجاری را تشکیل می دهد. برای جمع آوری داده ها از روش میدانی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش آمار ناپارامتری و نرمافزار spss انجام شد. نتایج نشان می دهد که متغیر مستقل میتواند بیش از 80 درصد از واریانس سرزندگی فضای شهری را تبیین نماید و از مجموع شاخص های فرعی در این پژوهش 22 شاخص برای بیان سنجش سرزندگی فضاهای شهری مناسب است. شاخص های اصلی همچون ایمنی و آسایش، تراکم، دسترسی و نفوذپذیری نقش مؤثری در سرزندگی فضای شهری دارند؛ به طوری که ضریب تولرانس در این شاخص ها به ترتیب با 98/0، 94/0، و 91/0 بالاترین ضرایب را به خود اختصاص داده اند و نسبت به دیگر متغیرها پیش بینی کنندة قوی تری در این پژوهش اند و عمده ترین رضایت شهروندان از سرزندگی متعلق به سه شاخص ایمنی و آسایش، تراکم، دسترسی و نفوذپذیری است. متغیرهای دیگر این پژوهش همچون ظرفیت سازمانی با شاخص رفتار مناسب فروشندگان با آمارة 5/1- = T و متغیر ارتباطات با شاخص حمل و نقل عمومی آمارة 2/1- =T و شاخص ضوابط برای افراد با نیازهای خاص با آمارة 1/1-=T کمترین تأثیرگذاری را از منظر شهروندان به سرزندگی شهری داشته است. که باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد تا میزان سرزندگی مجتمع تجاری کوروش افزایش یابد.
public space
urban space
Business Centers
Cyrus Shopping Center
Tehran city
2021
12
22
1473
1489
https://jhgr.ut.ac.ir/article_76348_4fe957a746b74dbf6cb889de3c25ff34.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده نگاری (مطالعه موردی: شهر ایلام)
محمد
سلاورزی زاده
حجت
شیخی
زینب
گلدوستی
آینده پژوهی نحوه مواجهه و آمادگی در برابر حالت های مختلف وقوع یک رخداد در آینده است. نگاه به آینده و ترسیم چشم انداز توسعه شهری، همواره از جمله مسائل پیشروی برنامه ریزان و مدیران شهری بوده است. شهر ایلام علاوهبر ویژگی های خاص و منحصر به فرد سیاسی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی – فضایی در سال های اخیر با توجه به مهاجرت بی رویه با مشکلات خاصی مواجه شده است با توجه به پیچیدگی و ابهام حالت های مختلف آینده، مطالعات آینده پژوهی در برنامه ریزی استراتژیک برای تحقق توسعه شهری ضروری به نظر می رسد و نیز طیف گستردهای از آینده های محتمل را پیشروی خود دارد. هدف اصلی پژوهش شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی موثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده نگاری است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای اسنادی و پایش محیطی انجام شده است. که با استفاده از مطالعات موجود در زمینه توسعه شهری، شش شاخص(سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی،کالبدی- فضایی و زیستمحیطی)، انتخاب، طبقه بندی و تدوین شد. همچنین جامعه آماری پژوهش، شهر ایلام و نمونه آماری آن 50 نفر از کارشناسان و متخصصان امر برنامه ریزی شهری و منطقه ای میباشند. با استفاده از روش دلفی 53 عامل توسط کارشناسان شناسایی شد. تجزیه و تحلیل داده ها با به کارگیری نرم افزارهای میک مک و سناریو ویزارد انجام شده است. در نهایت پس از بررسی میزان و چگونگی تاثیرگذاری این عوامل بر یکدیگر بر وضعیت توسعه آینده شهر ایلام با روش های مستقیم و غیر مستقیم، 10 عامل کلیدی(ضرورت اجرایی مدیریت یکپارچه شهری، مدیریت اجرایی، وجود سازمانهای مردم نهاد، اجرای طرح جامع و تفصیلی شهر، مکانیابی کاربری های شهری در نقاط مختلف شهر، مشارکت اجتماعی شهروندان، ساماندهی فعالیت های اجتماعی، آلودگی شهری، افزایش تسهیلات و خدمات عمومی، فرهنگ شهری) که بیشترین نقش را در وضعیت آینده توسعه شهر ایلام دارند، انتخاب شدند. سپس با استفاده از قابلیتهای نرم افزار سناریو ویزارد 2 سناریوی قوی، 93 سناریوی ضعیف و 17 سناریوی باورکردنی استخراج شد.
Futures Studies
urban development
Key factors
Scenario
Ilam City
2021
12
22
1491
1508
https://jhgr.ut.ac.ir/article_80146_5f01dca1ee64892fdf2c62de5cbe4296.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
ارزیابی شاخص های شهر خلاق در ایجاد گردشگری خلاق شهری (مطالعة موردی: خوی)
قاسم
رحیمی فرد
رسول
قربانی
فریدون
بابایی اقدم
رحیم
حیدری چیانه
گردشگران به دنبال مقاصد جدیدی با اهداف متفاوت برای اوقات فراغت اند. گردشگری خلاق به دنبال برجسته نمودن خرده فرهنگ ها در جامعة محلی و احیای میراث ملموس و ناملموس و تعامل آموزشی، احساسی و اجتماعی گردشگر، و همچنین مشارکت وی با مکان و فرهنگ مردم مقصد است. در عصر گردشگری خلاق، گردشگران فقط به دنبال دیدار آثار تاریخی و طبیعی نیستند، بلکه به دنبال درک عمیق تری از جامعة مقصدند. با توجه به تنوع فرهنگی و پیشینة تاریخی و آثار هنری و صنایع دستی در خوی، توجه به گردشگری خلاق در این شهر بیش از پیش احساس می شود. با توجه به اهمیت موضوع گردشگری خلاق و موقعیت جغرافیایی خوی در رابطه با مرز ترکیه و وجود جاذبه های گردشگری آن، این پژوهش در راستای تحقق چنین امری انجام گرفته است. ایجاد یک مکان گردشگری خلاق به کاربستِ شاخص های مهم شهر خلاق اعم از مشارکت، تنوع شهری، سرزندگی فضاهای شهری، کارایی، و تکنولوژی ارتباطی نیاز دارد. جامعة آماری این پژوهش شامل شهروندان مناطق دوگانة خوی است و حجم نمونه 383 نفر تعیین شد. هدف از این مقاله ارزیابی شاخص های شهر خلاق در ایجاد گردشگری خلاق شهری در خوی است. در این راستا، روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است. اخذ داده ها و اطلاعات به صورت اسنادی و میدانی (پرسشنامه از شهروندان) است. نتایج پژوهش نشان می دهد میان شاخص های شهر خلاق و میزان تحقق پذیری گردشگری خلاق شهری رابطة معنی داری وجود دارد. اما شهر خوی دارای شاخص های مناسب برای ایجاد گردشگری خلاق نیست و در مؤلفه های گوناگون شاخص های شهر خلاق در خوی ضعف های اساسی وجود دارد.
creative city
Urban Tourism
creative tourism
Evaluation indicators
Khoy city
2021
12
22
1509
1522
https://jhgr.ut.ac.ir/article_79403_07dfb7b13abcf1135b8f6903bc210bc8.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
تبیین عوامل مؤثر بر کارایی، اثربخشی مدیریت، و مشارکت روستایی در توسعة روستاهای شهرستان صومعه سرا با رویکرد حکمروایی خوب
ناصر
مسرورنژاد
نصراله
مولائی هشجین
عیسی
پوررمضان
محمد باسط
قریشی
حکمروایی خوب به عنوان مفهومی جدید در مدیریت روستایی از آن جهت اهمیت دارد که کشور در سال های اخیر به دنبال اجراکردن نقش پُررنگی برای مشارکت مردم در همة سطوح است؛ از جمله روستایی و ایجاد سازوکارهای مدیریتی چون شوراهای روستایی و دهیاری ها. از این رو، حکمروایی روستایی را می توان چنین تعریف کرد: فرایند تأثیرگذاری همة ارکان دخیل روستایی بر مدیریت روستایی با همة سازوکارهایی که با آنها بتوان به سوی تعالی و پیشرفت روستا و مردم روستایی حرکت کرد. حکمروایی روستایی همانا به اجرا درآوردن تصمیمات و سیاست های مردم روستایی همسو با منافع خودشان است که درعین حال با منافع ملی، منطقه ای، و محلی نیز سازگار است. با توجه به اهمیت روستاها و مدیریت آنها، این پژوهش در پی تبیین عوامل مؤثر بر کارایی، اثربخشی مدیریت، و مشارکت روستایی در توسعة روستاهای شهرستان صومعه سرا بوده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر روششناسی کمی- کیفی است. از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف برای مشخص کردن نرمال یا غیرنرمال بودن داده ها استفاده شد. با توجه به نرمال بودن داده ها، از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون نمونة زوجی t در نرمافزار آماری SPSS برای تحلیل یافته ها استفاده شد. از آنجا که میزان خطای رابطه کمتر از 05/0 بود و با توجه به ضریب تعیین رابطه که در این تحقیق 95 درصد درنظر گرفته شده بود، نتایج به دست آمده بیانگر آن است که بین افزایش کارایی، اثربخشی، و مشارکت روستایی و حکمروایی خوب و بهبود آن در محدودة مورد مطالعه رابطه مستقیم وجود دارد.
Effectiveness of Management
rural participation
Good Governance
Efficiency
Effectiveness
2021
12
22
1523
1541
https://jhgr.ut.ac.ir/article_79401_d47b9f5449063e589025f9cb1b35f083.pdf
Human Geography Research
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1400
53
4
بررسی چگونگی سیاستگذاری ها در فضای شهری (مورد مطالعه: شهر تهران)
حسن
کامران دستجردی
بررسی فضای شهر و چگونگی سیاستگذاری ها در فضای شهری یکی از موضوعات مورد بحث و بررسی در جغرافیای سیاسی است. در صورتی که، بدون توجه به چارچوب فضایی و قلمرو جغرافیایی شهر، سیاستگذاری ها انجام گیرد، عدم تطابق بین سیاست ها و فضای شهر مشکلاتی پدید می آورد که جبران آنها خسارت های بسیار زیادی ایجاد می کند. بنابراین، یکی از حوزه هایی که امروزه جغرافی دانان سیاسی را موظف ساخته تا به آن بپردازند موضوعِ چگونگی سیاستگذاری و مدیریت فضای سیاسی شهر با زیر بنای جغرافیایی است. در تهران، به عنوان پایتخت سیاسی ایران، برای سازماندهی سیاسی فضای شهر باید از آرای جغرافیدانان، به ویژه جغرافیدانان سیاسی، برای بهکرد عملکردها استفاده کرد. هر نوع پروژه و طرح در راستای توسعه و مدیریت سیاسی فضای شهر تهران بدون همکاری و همیاری جغرافیا امکانپذیر نیست. چون که همة پروژه ها و طرح ها در قالب و ظرف مکانی و فضایی از حالت بالقوه به حالت بالفعل درمی آیند و تجربه نشان می دهد هر طرحی که بدون حضور و نظرخواهی جغرافیا تدوین و اجرا شده است با مشکلاتی عدیده به ویژه مشکلات زمین ساختی و اقلیم شناسی و عدم کارایی مکانی مواجه شده است. مقالة بنیادی حاضر، با روش توصیفی- تحلیلی، درصدد بیان این مسئله است که برای ساماندهی و توسعة شهر تهران باید سیاستگذاری ها در راستای شرایط و امکانات جغرافیایی به ویژه پتانسیل هایی فضایی انجام گیرد. در این زمینه، بر دولت محلی به عنوان نماد جغرافیایی و ایجاد امنیت به عنوان عنصری سیاسی در فضای شهر تهران تأکید شده است.
city
Tehran
management
Political Space
geography
2021
12
22
1543
1564
https://jhgr.ut.ac.ir/article_84437_ad00a542a7f5e669d44977fe9db8eaac.pdf