2024-03-29T11:29:37Z
https://jhgr.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=4533
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
اولویت سنجش راهبردهای توسعه گردشگری فرهنگی در منطقه الموت قزوین
علی
حسینی
احمد
پوراحمد
حسن
اروجی
محمد
علیزاده
گردشگری یکی از شاخص هایی است که روابط بین افراد را تنظیم می کند، در این میانگردشگری فرهنگی که به فرآیند بازدید از مکان ها و آثار فرهنگی و شناخت جوامع مختلف مربوطمی شود، بیش از انواع دیگر گردشگری در این موضوع مؤثّر است. الموت با داشتن قلعه ها، بناهایتاریخی و مذهبی و همچنین روستاهای تاریخی و گردشگری، همراه با تنوع اقوام و نژاد و هنرهایسنّتی، یکی از مناطق گردشگریِ فرهنگی کشور به شمار می آید. با توجه به آسیب پذیری منطقه بهلحاظ فرهنگی، پژوهش پیش رو سعی بر این داشت که با استفاده روش برنامه ریزی راهبردیضمن بررسی نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید در بخش گردشگری QSPM و SWOTفرهنگی، بهترین راهبردها را برای مقابله با این تهدیدها و بهره گیری از فرصت ها تعیین کند.روش پژوهش توصیفی تحلیلی است و گردآوری اطلاعات با استفاده از روش های مشاهده یمستقیم و مصاحبه با کارشناسان و نخبگان دانشگاهی و تهیه ی پرسش نامه انجام گرفته است.در فرآیند جمع آوری پرسش نامه ی دلفی، جامعه ی نمونه در دو سطح مختلف مدیران، کارشناسانمرتبط با سازمان میراث فرهنگی الموت و متخصصان و صاحب نظران دانشگاهی، تقسیم بندیشد. در این بخش از روش گلوله ی برفی برای تعیین حجم نمونه استفاده شد. یافته های پژوهشنشان داد که بهترین نوع راهبرد برای وضعیت کنونی الموت، تدوین راهبردهای تنوع است کهباید برای بهره گیری از فرصت ها در آینده انجام گیرد. در اولویت بندی که با استفاده از ماتریسبرنامه ریزی راهبردی کمی انجام شد، راهبرد ثبت جهانی الموت و ایجاد تأسیسات در مجاورتمکان های تاریخی و راهبردهای تعیین ظرفیت تحمل مکان ها، هدایت گردشگران به امکانناشناخته، تحریک جامعه ی بومی برای مشارکت در فرآیند گردشگری و استفاده ی بهینه ازکاربری چشم اندازهای تاریخی، جذاب ترین راهبردها تعیین شدند.
گردشگری فرهنگی
سنجش راهبرد
برنام هریزی راهبردی
الموت
قزوین
2013
09
23
1
17
https://jhgr.ut.ac.ir/article_35242_7b80fcbd1dcbab71f28e7035884170f1.pdf
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
تحلیل محتوایی جایگاه توسعه پایدار روستایی در برنامه¬های بعد از انقلاب اسلامی
عبدالرضا
رکن الدین افتخاری
حمدالله
سجاسی قیداری
طاهره
صادقلو
تغییر در محیط درونی و بیرونی، به ویژه در عرصه های جهانی ما نند جهانی شدن، هموارهجامعه ی اطلاعاتی و جوامع روستایی را با تهدیدها یا فرص تهایی روبه رو می کند. به همین دلیلتدوین برنامه های مناسب و براساس اصول توسعه ی پایدار ، می تواند یکی از راهکارهایاساسی و مؤثّر در این زمینه باشد. در این چارچوب ارزیابی جایگاه برنامه ریزی روستایی دربرنامه های ملّی، بر اساس اصول توسعه ی پایدار و عدالت مکانی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی ومحیطی در پهنه ی ملّی، برای مدیریت و برنامه ریزی توسعه ی پایدار روستایی یک ضرورتاجتناب ناپذیر است. بر این اساس، در این نوشتار تلاش شد تا با روش شناسی تحلیلی توصیفی، ابتدا اصول و مبانی نظری برنامه ریزی توسعه ی پایدار روستایی و شاخص ها ی آناستخراج و به منزله ی معیارهای تحلیل محتوایی برنامه های توسعه بعد از انقلاب، در چارچوبقرار گیرد. سپس پرسش نامه ای طرّاحی و در اختیار EFQM مدل ارزیابی تعالی سازمانیخبرگان و متخصصان حوزه ی برنامه ریزی و توسعه ی روستایی قرار گرفت که از مجموع 30پرسش نامه، 14 مورد از آنها مبنای تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از تحلی لها نشان دادکه با وجود افزایش سطح توجه به توسعه ی پایدار روستایی در برنامه های بعد از انقلاب کهبیشترین آن در برنامه ی چهارم توسعه مشاهده می شود، اما این توجه بر اساس ساختار مدلتعالی سازمانی، در تمام ابعاد پایین تر از میانگین است و نشان م یدهد که در برنامهها، عناصرتوانمندساز در باور خط مشیگذاران و برنامهریزان برای نهادینه کردن پایداری ب ه درستیشناخته نشده است و مدیریت اجرایی از ظرفیت لازم برای اجرای پایداری برخوردار نیست.
توسع هی پایدار
توسع هی روستایی
برنام ههای توسعه
تحلیل محتوایی
مدل ارزیابی
.EFQM
2013
09
23
19
38
https://jhgr.ut.ac.ir/article_35243_f3cfe0221f3a765463c04ccf8c258d87.pdf
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
بررسی ابعاد حقوقی قوانین امنیّت شهری و عملکرد مسئولان در ساماندهی معضلات امنیّتی شهروندان (مطالعهی موردی: منطقهی 13 شهر تهران)
رسول
افضلی
ساناز
ظهیری میرآبادی
سکینه
بذلی
داود
عیوضلو
از پیامدهای ناگوار رشد ب یرویه ی شهرها، افزایش جرایم شهری است. با توجه به شرایطفیزیکی موجود در شهرها، آلودگی صوتی و آلودگی هوا، شرایط زیست محیطی نامناسب،شلوغی و تراکم جمعیت و...، شهرها آماده ی تبدیل شدن به مکانهای وقوع جرم هستند . باوجود تأثیر عوامل مختلف در زندگی شهری، امنیت مهمترین عامل برای اسکان شهروندان دریک محیط و محلّه ی شهری است. بدیهی است امنیت شهری نیز مانند تمام مسائل دیگرشهر، پیرو قوانین و مقرراتی است که در آن زمینه تصویب م یشود. در این پژوهش، قوانین ومقررات شهری مصوب ایران مورد بررسی قرار گرفته تا مشخّص شود، در این قوانین تا چهمیزان به ایجاد کالبد شهری امن توجه شده است. سپس به کمک پرسش نامه میزان رعایتقوانین مصوب در زمینه ی امنیت شهری در منطقه ی 13 شهر تهران بررسی شده است. نتایجبررسی های پژوهش نشان داد که در قوانین شهری ایران هیچ قانونی با عنوان ایجاد کالبدشهری امن وجود ندارد، ولی در روح و محتوای برخی از قوانین به طور غیرمستقیم به ایجاد فرمکالبدی امن اشاره شده و با رعایت درست قوانین فوق، امنیت شهری نیز برقرار خواهد شد .نتایج حاصل از پرس شنامهها نیز بیانگر آن است که عملکرد شهرداری در اجرای قوانینی کهبه طور غیرمستقیم باعث ارتقای امنیت منطقه میشود، کم بوده و بر اساس طیف لیکرت درتمامی موارد رقمی پایینتر از 3 (متوسط) داشته است؛ اما همین عملکرد ضعیف، نقش بسیارمهمی درکاهش ناامنی منطقه داشته است؛ به گونه ای که ارزیابی مردم از تأثیر عملکردشهرداری حتّی با دامنه ی ضعیف در تمامی موارد امنیتی مورد پرسش، بالاتر از میزان متوس طبوده است. همچنین آزمون تی نیز این موضوع را نشان داد که عملکرد شهرداری بسیارپایی نتر از میزان احساس ناامنی مردم است.
امنیت شهری
قوانین و مقررات شهرسازی
منطق هی 13 تهران
اقدامات شهرداری
احساس
ناامنی
2013
09
23
39
54
https://jhgr.ut.ac.ir/article_35244_eb3a9781bd7ba5d9527185826ac2f0f4.pdf
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
بررسی روند موضوعی پایان نامه/ رساله های رشته ی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی (1379 - (سال های 1388 مورد مطالعه: پایان نامه/ رساله های دانشگاه های تهران، شهید بهشتی و تربیت مدرس
مسعود
نیک سیرت
سیدعلی
بدری
بررسی سیر موضوعی پایان نامه های رشته ی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی در یک دوره یزمانی مشخّص، تصویری از فعالیت های پژوهشی دانشجویان این رشته را ترسیم می کند . باتوجه به اهمیت پایان نامه ها و هزینه، زمان و انرژی زیادی که صرف تهیه ی آنها می شود؛ آگاهیاز محتوا و شناسایی گرایش های موضوعی آنها ضروری به نظر می رسد. پژوهش حاضر از نوعتوصیفی تحلیلی و روش انجام آن تحلیل محتوایی است. جامعه ی آماری پژوهش را تعداد206 پایان نامه/ رساله ی دانشجویان رشته ی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی سه دانشگاه1379 دفاع ش ده بودند، - شهید بهشتی، تربیت مدرس و تهران که بین سال های 1388تشکیل می دهند. با استفاده از نظرات استادان و صاحب نظران این رشته، مبنای تعیین موضوعپایان نامه ها، شاخص های توسعه ی پایدار در نظر گرفته شد و پایان نامه ها به پنج طبقه یموضوعی کلی و 22 زیرگروه موضوعی تقسیم شدند. با استفاده از چک لیست کنترل، اطلاع اتمندرج در صفحات آغازین پایان نامه / رساله ها ( 15 صفحه اول) جمع آوری شد. این اطلاعاتشد و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی اطلاعات مورد SPSS. کدگذاری و وارد نرم افزار 16تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که پایان نامه / رساله هایدانشجویان بیشتر به موضوعات اقتصادی و کمتر به موضوعات زیست محیطی گرایشداشته اند. نتایج این مطالعه نشان می دهد که از بین موضوعات پن ج گانه در گرایش بهموضوعات کالبدی فضایی و نهادی مدیریتی بین دانشگاه های مورد مطالعه تفاوت معناداریوجود دارد. همچنین یافته های پژوهش بیانگر آن است که علوم کشاورزی و منابع طبیعی، علوماجتماعی و علوم اقتصادی، به ترتیب بیشترین تأثیر را بر پایان نامه/ رساله های رشت هی جغرافیاو برنامه ریزی روستایی داشته اند.
تحقیقات علمی
گرایش موضوعی
پایا ننامه/ رساله
رشت هی جغرافیا و برنام هریزی روستایی
2013
09
23
55
76
https://jhgr.ut.ac.ir/article_35245_b645ebe816f4c46184aa8a8370003165.pdf
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
ارزیابی مکان استقرار شعب بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری منطقه 6 شهر تهران با استفاده از تکنیک DEMATEL و فرآیند تحلیل شبکهای(ANP)
حسنعلی
فرجی سبکبار
سید کاظم
علوی پناه
محمد حسن
نامی
غدیر
عشورنژاد
ارزیابی وضعیت استقرار مراکز مالی و تجاری، به ویژه بانک ها و مؤسسه های مالی و اعتباری، دربرابر سایر رقبا را می توان مهم ترین مسئله ی پیش روی بانک ها در راستای بازنگری مجد د درساختار شبکه ی بانکی آنها به منظور کاهش هزینه ها و افزایش بهر هوری دانست. این پژوهشبرای ارزیابی وضعیت استقرار (GIS) به دنبال ارائه ی مدلی در سامانه ی اطلاعات جغرافیاییبانک ها و مؤسسه های مالی و اعتباری است. برای رسیدن به این هدف ، پس از شناساییمعیار ها و عوامل مؤثّر اقتصادی با توجه به تأثیر گذاری و تأثیر پذیری معیارها از یکدیگر دردنیای واقعی، روش دیماتیل برای شناسایی این روابط مورد استفاده قرار گرفت و پس ازتکمیل پرسش نامه ی مقایسه ی زوجی از سوی کارشناسان، از مدل فرآیند تحلیل شبک ه ایبرای وزن دهی به آنها استفاده شد. از اوزان به دست آمده، بر اساس شعاع تأثیرگذاری (ANP)معیار ها برای مدل سازی فضایی و پهن هبندی منطقه از عملگر جمع جبری فازی استفاده شد. اینفرآیند در منطقه ی شش شهر تهران اجرا شد و از نتایج آن، وضعیت هر کدام از شعب بان کهاو مؤسسه های مالی و اعتباری به دست آمد. نتایج حاصل در قالب جداول برای مدیران وبرنامه ریزان این امر مهم اقتصادی، بیان کننده ی وضعیت کنونی هر کدام از شعب آنان در برابررقبای دیگر است تا در صورت لزوم، نسبت به اتخاذ تصمیم های بهینه برای سودآوری بیشترراهگشا باشد. بر اساس مشاهدات میدانی، مدل مورد نظر مورد ارزیابی قرار گرفت و از ضریببرای تعیین میزان همگونی میان نتایج به دست آمده در مدل و نتایج مشاهدات c تاو کندال0را نشان م یدهد که از رابطه ی قوی بین / استفاده شد. نتایج به دست آمده ضریبی برابر با 748دو متغیر حکایت می کند.
بانک و مؤسس هی مالی و اعتباری
روش دیماتیل و فرآیند تحلیل شبکه های
2013
09
23
77
94
https://jhgr.ut.ac.ir/article_35246_2e6f764706a0e4e2ef0b4ee25508df09.pdf
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
بنیادهای هویت سیاسی کُردهای ایرانی
مرجان
بدیعی ازنداهی
احد
محمدی
عظیم
زمانی
"هویت اقوام" با مباحث مربوط به وحدت و امنیت ملی کشور درهم آمیخته است ؛ زیر اهویت های قومی از یکسو می توانند نقش مؤثّری در وحدت ملّی کشورها ایفا کنند و از دیگر سو،قادرند به طور همزمان باطرح مطالبات و توقّعات فزاینده ی تاریخی، اید هها ی جدایی طلبی راجایگزین ایده ی وحدت و امنیت ملّی کنند. یکی از هویت های جمعی مورد مطالعه در جغرافیایسیاسی، "هویت سیاسی" است. از نظر برخی، مؤلّفه هایی چون تاریخ مشترک، منافع مشترکو سرنوشت سیاسی مشترک، از دسته وجوهی هستند که به هویت سیاسی شکل می دهن د.مطالعه ی هویت سیاسی یا ابعاد سیاسی هویت کُردها، نیازمند بررسی مؤلّفه های هویت سیاسیدر میان کُردها است. پرسش اصلی این است که این قوم از چه نوع هویت سیاسی برخوردارندو چه عواملی بر هویت سیاسی آنها تأثیرگذار هستند؟ براساس پی ش فرض اولیه ی نوشتارحاضر، کُردها به دلیل آشنایی با منابع معرفتی جدید و تجرب ه های مکانی مختلف، از هویتسیاسی سیالی برخوردارند. در این مطالعه با روش اسنادی تلاش شده است تا مشخّص شودچگونه مؤلّفه هایی مانند تاریخ مشترک، منافع مشترک و سرنوشت سیاسی مشترک، به هویتسیاسی کُردها شکل می بخشند. مهم ترین عنصر در این باره، بررسی "ناسیونالیسم قومی "و"منازعات سیاسی درون و برون قومی" بوده است. نتایج نشان می دهند دو عنصر بنیادی اینجنبش ها، یعنی "درخواست کمک از خارج یها" و "مطالبات داخلی"، با آنکه در تضاد با هویتقومی کُردی قرار دارند؛ ولی از روابط قومی و هویت های قومی متأثّر می شوند. همچنین فعالیتکُردها و احزاب کُردی پس از انقلاب اسلامی تاکنون نیز، بیانگر این نکته است که چگونه اینفعالیت ها برهویت سیاسی مردم کُرد ایران تأثیر گذاشته است. به دلیل وجود خلاء مطالعاتیدرباره ی هویت سیاسی کُردها در حوزه های مطالعات علوم اجتماعی و مطالعات جغرافیایسیاسی ایران، این پژوهش برای نخستین بار در ایران انجام می گیرد.کلی
هویت قومی
هویت سیاسی
کُردها
ناسیونالیسم قومی
منازعات درون و برون قومی
2013
09
23
95
120
https://jhgr.ut.ac.ir/article_35247_bdc1dfeef3f4223830752c0362afce92.pdf
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
جنبههای بینالمللی ژئوپلیتیک زیست محیطی
سید عباس
احمدی
طهمورث
حیدری موصلو
روح الله
نیکزاد
جهان در قرن بیس تویکم شاهد تحولات سریع و بی سابقه در حوزه ی ژئوپلیتیکزیست محیطی است. اثرگذاری سیاست های ملّی و تصمیمات کشورها، بر تغییر اشکال و ابعادعملکرد فیزیکی زمین، به درجه ای رسیده است که مسائل زیست محیطی در قلمروهایمنطقه ای، فرامنطقه ای و کروی، ماهیتی ژئوپلیتیکی پیدا کرده است. این تأثیرات با گذشتزمان، شتابی سرسام آور به خود گرفته و به همین دلیل توجه صاحب نظران و تحلیلگران مختلفرا در سراسر جهان به خود معطوف کرده است. دلیل این امر تمایل جوامع انسانی به بهره کشیاز محیط زیست، به مثابه یک منبع پایان ناپذیر است که سبب بروز فاجعه شده و ضمن نابودیبرخی از فضاهای زیستی، به ایجاد چالش ها و تهدید های امنیت ی در حوزه های منطقه ای وفرامنطقه ای منجر شده است. این نگرانی ها به دنبال خود سبب تشکیل کنفرانس ها ونشست هایی در سطح جهانی و منطقه ای و در پی آن، پذیرش اجرای تفاهم نامه هایی در اینزمینه شده است. اجرای تعهدهای بین المللی زیست محیطی نیز ، نیازمند همکاری نهادهایبین المللی، کشورها، سازمان های داخلی، منطقه ای و جهانی است. در این راستا، بسیاری ازاندیشمندانی که نگران مسائل ژئوپلیتیک زیس تمحیطی هستند، معتقدند که تخریب ا زن،تغییرات آب وهوایی و فرسایش محیطی، به آشفتگی مسائل سیاسی در سطح جهان منجرمی شود؛ زیرا ریشه ی اغلب آنها فرامرزی بوده و بنابراین کنترل آنها نیز خارج از اراده یسیاسی یک کشور است. بنابراین، بهتر است کشورها در ترسیم سیاست زیست محیطی خود،برای حل وفصل مناقشه های ژئوپلیتیکی پیش رو، چه در سطح ملّی و منطقه ای و چه در سطحجهانی، به توافق های بین المللی توجه ویژه ای داشته باشند. این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، ضمن بررسی مسائلی که موجب شکل گیری نگرانی هادر حوزه ی ژئوپلیتیک زیست محیطی در سطوح منطقه ای و جهانی (فراملّی) شده است، به تبیینمسائل امنیتی، بحران ها و تهدیدها در این زمینه خواهد پرداخت.
ژئوپلیتیک
ژئوپلیتیک زیست محیطی
امنیت زیست محیطی
سطح فراملّی
2013
09
23
121
146
https://jhgr.ut.ac.ir/article_35248_4c0cbe018ace7829bf327b16c88dae4b.pdf
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
پیش¬بینی مسکن گروه های کمدرآمد با تحلیل طرف عرضه و تقاضا (مطالعهی موردی: شهر دامغان)
اکبر
نشاط
مجید
نیکنایی
محمد حسین
شریف زادگان
به عرصه ی برنامه ریزی مسکن، این امر حاصل میشود که این نوع برنامه ریزی با توجه بهمحدودیت ها و نیازهای سکونتی، درصدد ارضای احتیاج ها و ارائه ی عملکردی مطلوب در پاسخبه نیاز اقشار مختلف است. موضوع اساسی در چیستی مورد توجه در این نوشتار، پرداختن بهاهمیت تعریف گروه هدف در این مقوله ی خاص و برنامه ریزی و شناخت دقیق ساختار عرضه وتقاضای این بازار در گستره ی شهری است و به گفته ای درصدد پاسخ به این دو پرسش استکه چه میزان کمبود در زمان حال و آینده برای پاسخ به تقاضای مسکن گروه های کم درآمدشهر دامغان وجود دارد؟ و مه مترین وجوه تشکیل دهند هی ساختار عرضه و تقاضای مسکنچیست و به چه نوع واحد مسکونی در سطح محلّ ههای برنامه ریزی شهر دامغان نیاز داریم؟ درعرضه ی مسکن برای پاسخ به تقاضا، عوامل متعددی نقش دارند که شناخت این عوامل یکیاز نتایج مورد انتظار این پژوهش است. از ابزارها و روش های مورد توجه در این بخش مدلموس است و نتایج ارائه شد هی آن، به درستی ساختار تقاضای مسکن گروه های کم درآمد شهردامغان را بیان می کند. از راه حل های جلوگیری از بروز مشکل، کنترل این ساختار (عرضه وتقاضا) و برآورد نیازهای موجود در این بخش و اعمال سازوکارهای مؤثّر است.
برنامه ریزی مسکن
عرضه مسکن
تقاضای مسکن
مدل موس
2013
09
23
147
168
https://jhgr.ut.ac.ir/article_35249_c506e7d2b12e70d0a154436583eb6702.pdf
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
ارزش های جاوید و جهان گستر شهرسازی اسلامی (بازنمودی از نگرش های فرا کالبدی و فرازمانی شهر اسلامی)
محمود
رضایی
این پژوهش کوشیده تا توان به کارگیری ارزش های شهرسازی اسلامی را در دوره ی امروزین وبرای گستره جهانی آشکار سازد. در پژوهش ها ی مشابه ، بیشتر به سوی ه های شکلی وریخت شناسی شهر اسلامی در دوران گذشته بسنده شده و سوی ه های دریافتی و پویا وامروزین آن چندان بررسی نشده است. در این نوشتار ابتدا پژوهش های انجام شده بازبینی وشناسایی شده است. پس از آشکارسازی گذشته نگر و « ناکالبدی » و « کالبدی » در دو لایه یشهر اسلامی که تا « فراکالبدی » کالبدی بودن بیشتر این پژوهش ها ، پنداره ها و سویه هایکنون پنهان مانده اند، با نگرش به انگاره های شهرسازی امروزین نمایان شده است. نمونه هاییاز شهرهای اسلامی کندوکاو شده و با بررسی های چندباره و ژرف، ویژگ ی های شیو ه ییگانگی با » ،« دادگستری » هم آمیزی کالبدی پاره های آن ها در چند شناسه ی هموند ، مانندنهاده شده اند. گزینش این « سازش پذیری با خردورزی » و « پرمایگی با ناهمگونی » ،« گوناگونیپنداره ها به گونه ای شده که دارای سرشت فراکالبدی باشند. سرانجام رویکردهای جدید درانگاره های شهرسازی امروزین که از 1960 به این سو در جهان بازگو شده ، همچونساختاری و » و نیز رو ش های « بنیادی » و « جانشینی » ،« داد و ستدی » ،« شهرسازی فزاینده »با رویکردهای گسترش شهر اسلامی سنجش شده است. یافته ی بنیادی این نوشتار « راهبردیاین است که ارزش های شهرسازی اسلامی فرای کالبد، جای و زمان است و می توان از آنها درگسترش شهرهای جهانی امروز بهره برد. این شهرسازی، راهبردی و پویا بوده و ویژگی ها وانگاره های درست امروزین شهرسازی را از زمانی بسیار پی ش تر دربرداشته است و توانبسیاری در جهان گستر ی داشته و همچنان دارد.
شهرسازی اسلامی
انگاره نوین شهرسازی
اسلام و شهر
شهرهای خاورمیانه
2013
09
23
169
190
https://jhgr.ut.ac.ir/article_35250_020b4742f079142774ea0b3aa97c9c9e.pdf
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
بررسی وضعیّت توسعهی پایدار شهرستان رشت با استفاده از روش جای پای اکولوژیک
محمود
جمعه پور
حسین
حاتمی نژاد
سارا
شهانواز
شهرها پس از انقلاب صنعتی به سرعت توسعه یافتند و این رشد و توسعه پیامدهای بسیاری باخود به همراه داشت. عمده ی آثار این پیامدها بر محیط زیست و کیفیت زندگی مردم این جوامعوارد شده است. با بروز و تشدید این آثار، رهیافت توسعه ی پایدار از سوی سازمان ملل متّحدمطرح شد و در دستور کار دولت ها و برنام هریزان قرار گرفت. یکی از عناصر اساسی توسع ه یپایدار این است که انسان ها در چارچوب ظرفیت زیستی طبیعت زندگی کنند . از آن زمان،روش های مختلفی برای انداز هگیری توسعه ی پایدار جوامع ابداع شد . روش جای پایاکولوژیک یکی از این روش ها است. امروزه از این روش، به عنوان شاخص سنجش پایداری دردنیا استفاده م یشود. بر اساس این روش، توسعه ی یک منطقه زمانی "ناپایدار " قلمدادمی شود که میزان جای پای اکولوژیک از ظرفیت زیستی منطقه بالاتر باشد . روش جای پایاکولوژیک تاکنون برای سنجش پایداری شهرهای بزرگ دنیا مانند لندن، سانتیاگو، لیورپولمورد استفاده قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش جای پای اکولوژیک ، بهبررسی پایداری شهرستان رشت پرداخته ایم. بر اساس محاسبات، جای پای اکولوژیک مصرف0/ 1 هکتار ب هازای هر نفر برآورد شد. همچنین، ظرفیت زیستی 414 / در شهرستان رشت، 979هکتار به ازای هر نفر محاسبه شد. با مقایسه ظرفیت زیستی و جای پای اکولوژیک می توانیممشاهده کنیم که شهرستان رشت از کسری اکولوژیک رنج می برد . همچنین تحلیل نتایجبه دست آمده نشان م یدهد که شهرستان رشت از دیدگاه اکولوژیک ناپایدار است. درنهایت ،شاخص جای پای اکولوژیک محاسبه شده در رشت با مقدار این شاخص در ایران و آسیا و دنیامقایسه می شود.
توسع هی پایدار
جای پای اکولوژیک
ظرفیت زیستی
کسری اکولوژیک
شهرستان رشت
2013
09
23
191
208
https://jhgr.ut.ac.ir/article_35252_32ee3fd79f58d3cc08745c7b729a689f.pdf
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
تحلیل ژئو مورفولوژیکی مکان گزینی مراکز نظامی (نمونه موردی: دامنه های غربی کوهستان سهند)
شهرام
روستایی
محمد حسین
فتحی
سیروس
فخری
عادل
محمدی فر
در پژوهش حاضر به تحلیل ژئومورفولوژیکی مکان گزینی مراکز نظامی موجود در دامنه ها یغربی کوهستان سهند، ازجمله، پادگان پیاده مکانیزه لشگر 21 حمزه ی سیدالشّ هدا، واقع درشهر تبریز، مرکز آموزش 03 عجب شیر و گروه 11 توپخانه ی مراغه و سایر مراکز نظامیموجود در محدوده ی مورد مطالعه پرداخته شده است. هدف از این پژوهش تولید نقشه ای استکه با شناسایی و الوی تبندی مکا نها، مناطق مناسب برای احداث مراکز نظامی را مشخّص کند.روش کار بدین صورت انجام گرفت که ابتدا با تنظیم پرسش نامه به روش پیمایشی ، نظراتمتخصصان نظامی و ژئومورفولوژی درباره ی عوامل مؤثّر در مکان گزینی مراکز نظامی جمع آوریشد. سپس با برداشت نقاط زمینی و رقومی کردن لایه های مورد نیاز از روی نقشه های موجود،AHP تهیه و همچنین وزن دهی داده ها با استفاده از روش Arc GIS پایگاه داده در نرم افزارو پردازش دادها ی مکانی و غیر مکانی در AHP انجام گرفت. درنهایت با استفاده از روشنقشه ی مکان های مناسب، متوسط و نامناسب برای احداث پادگان ،Arc GIS محیط نرم افزارترسیم شد. نتایج نشان می دهد که شرایط مناسب مکان گزینی در نیمه ی شمالی منطقه ی موردمطالعه، مساحت بیشتری را نسبت به نیمه ی جنوبی منطقه شامل می شود که دربرگیرنده یقسمت هایی زیادی از تبریز، اسکو و شبستر است. همچنین قسم تهای کمتری از بناب، ملکان،آذرشهر و عج بشیر از شرایط مناسب برخوردارند. منطقه ی مراغه و قسم ت ها ی کمی ازآذرشهر، اسکو و بناب، شرایط متوسطی برای مکان گزینی دارند.
مکان گزینی
مراکز نظامی
AHP
GIS & RS
دامنه های غربی سهند
2013
09
23
209
228
https://jhgr.ut.ac.ir/article_35253_90da54ed4a2eedbc294c97a86666e647.pdf
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
بررسی نقش جادّهی ترانزیت سنتو در توسعهی مجموعه شهری یزد
صفر
قائدرحمتی
غلامعلی
مظفری
سید مصطفی
حسینی
امروزه نقش مسیرهای مهم ارتباطی در رابطه با توسعه ی شبکه ها ی شهری بر هیچ کسپوشیده نیست. به طوری که مسیرهای حم لونقل جاده ای، به منزله ی شروع فعالیت های اقتصادیو استفاده از نیروهای ذخیره در یک مجموعه ی شهری است. جاده ی ترانزیتی شمال جنوبموسوم به سنتو، از دسته مسیرهایی است که نقش مهمی را در رابطه با توسعه ی مجموعه هایشهری مربوط به خود داشته است و در مقابل، مجموعه شهری یزد با نقش مرکزیت خود درکشور، تأثیر های فراوانی را از مسیرهای حمل ونقل جاده ای خود، به ویژه مسیر ترانزیت ی سنتوپذیرفته است. تأثیرپذیری و تأثیرگذاری شهرهای مجموعه بر یکدیگر ، توسعه و گسترشافقی این شهرها، رشد و توسعه ی اقتصادی، اجتماعی مجموعه ی شهری مورد نظر و... از آثارمحسوس آن به شمار می آید. شناسایی نقش جا ده ی ترانزیتی سنتو در رابطه با شاخص ها یتوسعه ی اجتماعی، اقتصادی و همچنین، شناخت نقش این مسیر در تعیین الگوی گسترشمجموعه شهری استان یزد، از اهداف این پژوهش است. برای رسیدن به اهداف مورد نظر ،به کارگیری نظریه های مدل های جاذبه و دسترسی و تهی ه ی نقشه ها ی لازم ب ه وس یله یروش کار انتخاب شده بوده است. در این نوشتار تلاش شده که با شناخت GIS نرم افزارهایآثار مهم مسیر ترانزیتی سنتو بر رشد و توسعه ی مجموعه شهری یزد در ابعاد مختلف بااستفاده از تحلیل مدل های جاذبه و دسترسی و پیش بینی توسعه بر اساس مدل هنسن، گامیدر جهت توسعه ی مناسب مجموعه شهری یزد داشته باشیم.
هها: مجموع ه شهری یزد
مسیر ترانزیتی سنتو
سیست مهای توسعه شهری
2013
09
23
229
248
https://jhgr.ut.ac.ir/article_35254_759ed3035ff8263bb850aa79bff39701.pdf
پژوهشهای جغرافیای انسانی
Hum Geog Res
2008-6296
2008-6296
1392
45
3
چکیده های انگلیسی
2013
09
23
1
33
https://jhgr.ut.ac.ir/article_36231_53e5ef85978127eec0e8f60f0eb36d22.pdf