تأثیر بازگشت مهاجران به روستاها در بهبود معیشت ساکنان(مطالعه‎ی موردی: شهرستان آق‌قلا)

نویسندگان

1 استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

2 استادیار دانشگاه پیام‌نور واحد گنبدکاووس

3 دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه تهران

چکیده

محوریّت انسان در فرایند توسعه در مناطق روستایی از مهم‎ترین ابزارهای توسعه به‎شمار می‌آید؛ زیرا ویژگی‌های نیروی انسانی به لحاظ کمّی و کیفی از جمله عوامل مؤثّر در جریان توسعه‎ی روستایی شمرده می‌شود. افزایش جمعیّت و کمبود فعّالیّت‌های اشتغال‌زا در نواحی روستایی، موجب آسیب‌پذیری خانوارهای روستایی شده و بیشتر مهاجرت روستاییان به نواحی شهری، به‎دلیل نبود اشتغال و درآمد برای گذران زندگی خانوار است. در چنین شرایطی، بسیاری از جوانان روستایی از مهاجرت موقّت به‎مانند راهبردی برای مقابله با پدیده‎ی بیکاری استفاده می‌کنند و پس از سپری کردن یک بازه زمانی برای کسب مهارت و سرمایه‎ی کافی، به نواحی روستایی باز می‌گردند. هدف پژوهش حاضر، تحلیل این نوع از مهاجرت‌ها (مهاجرت بازگشتی) با تأکید بر رویکرد معیشت پایدار روستایی و بررسی آثار آن بر سرمایه‌های انسانی، مالی، فیزیکی، اجتماعی و طبیعی افراد مهاجر بازگشته و پیامدهای پس از بازگشت افراد مهاجر و تنوّع فعّالیّت‌های اقتصادی در نواحی روستایی است. مطالعات انجام شده در این زمینه نشان داده است که در 9 روستای شهرستان آق‌قلا، بازگشت مهاجران به نواحی روستایی مشاهده می‌شود؛ بنابراین تمامی این روستاها که 62 مورد مهاجر بازگشته دارد، بررسی شده است. روش پژوهش، پیمایشی و تکمیل پرسش‎نامه و گفت‎وگو با مهاجران بازگشته است. با استفاده از آماره توصیفی T و Z به تحلیل نتایج پرسش‎نامه در محیط نرم‌افزاری SPSS پرداخته شد و از نرم‌افزار ARCGIS برای تهیّه‎ی نقشه استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مهاجرت موقّت نیروی جوان روستایی، مهم‎ترین راهبرد به‎کار رفته برای اداره‎ی زندگی بوده است و پس از کسب مهارت و بازگشت به نواحی روستایی، تفاوت چشمگیری در سرمایه‌های انسانی، مالی، فیزیکی، اجتماعی و طبیعی افراد بازگشته رخ داده است. مهم‎ترین پیامدهای این نوع از مهاجرت کسب درآمد بیشتر، افزایش رفاه زیستی، کاهش آسیب‌پذیری، بهبود امنیّت غذایی، بهبود شأن و منزلت انسانی برای مهاجران بازگشته به روستاها بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Return Migrants to Rural Residents in Improving Livelihoods: (The Case Study: Township of Aq Qala)

نویسندگان [English]

  • Seyed Hasan Motiee Langroodi 1
  • M. Ghadiri Masuom 1
  • M. R. Rezvani 1
  • A.H. Nazari 2
  • B. Sahneh 3
1
2
3
چکیده [English]

Extended Abstract

Introduction
The impact of human role in the development process of rural areas is considered to be the most vital development tool as human force plays an influential part in the development flow both, in terms of quality as well as quantity. Increase in population and lack of jobs in rural sectors has affected rural families and has lead to a migration of rural habitats towards larger urban areas in search for jobs with better income. Under such circumstances, several young rural habitats prefer to consider such temporary migration as a strategic move to combat with unemployment and after spending some time period mastering skills and earning sufficient savings, they return to the rural sectors. The main goal of this survey is to analyze such kind of migration (return of migrants) with emphasis on rural livelihood stability and its impact on human, finance, physical, social and natural capital of returning migrants and resulting outcome of such migrants and the variety of economical activities springing in such areas. Studies conducted in this avenue have shown that 9 villages in the town of Aq Qala have witnessed the return of migrants to their villages. Hence, all the 62 cases of migrants who have returned to these villages have been taken into consideration.
Methodology
The approach adopted in this survey is based on questionnaires completed and interviews conducted with such migrants. The results of the questionnaires have been analyzed using the T and Z descriptive statistics in the SPSS software environment and ARCGIS has been used for the preparation of map.

Results and Discussion
Results show that the temporal migration of rural youngsters is the most important strategy adopted towards life management and after returning back with a hand full of experience and skills, dramatic changes can be seen in the human, financial, physical, social and natural capital status of such returning migrants. The most crucial outcomes of such kind of migration are improved incomes, better social welfare, reduced vulnerabilities, improved food security, improved san and dignity for the migrants returning to their villages.

Conclusion
The main reason for poverty and unemployment in the surveyed area of the study is this, that the land alone cannot be used to sustain the daily increasing population of villages, therefore the livelihood of families is exposed and on the verge of Susceptibility.
In this research, the yields of skilled return migrants were evaluated in respect to rural livelihood stability. The results show that there is a close relation between livelihood approaches and the informal urban sector and the return of skilled migrants back to the villages of our study resulted in the formation of new activities (industrial and services) along with earlier activities in the areas around the villages and has played an extremely important role in creating new and assured sources of income and has played an effective role in reducing the susceptibility of the families and has provided them with suitable power for managing their lives. The results of the study indicate their satisfaction in respect to their profession and skills.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Return Migrants
  • Rural Development
  • Sustainable Livelihoods
  • Township of Aq Qala.