واکاوی اثرات رویکرد مدیریت محلی بر بهبود سرمایة اجتماعی در فراگرد تحولات فضایی سکونتگاه ‏های روستایی (مورد مطالعه: بخش اسفندقه، شهرستان جیرفت)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیارگروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشکدة علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‏ ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی، ایران

چکیده

تاکنون دو «رویکرد عقلایی‏ گرایی فن‏ محور و ارتباطی» در چارچوب برنامه ‏ریزی توسعه و تحول مطرح بوده است. اما، در نظام مدیریت و برنامه ‏ریزی توسعه و تحول سکونتگاه ‏های روستایی در ایران چیرگی رویکرد عقلایی ‏گرایی با اصالت متخصص چالش‏ های پُرشماری در این فراگرد ایجاد کرده است. بنابراین، در پژوهش حاضر برای تبیین این چالش ‏ها به شیوة کمی و میدانی و توصیفی- تحلیلی این موضوع در سی روستای نمونه از مجموع 42 روستای ناحیة موردمطالعه با بهره‏ گیری از روش مدل معادلات ساختاری و نرم‏ افزار آموس گرافیک وارسی شده است. یافته‏ های پژوهش ناکارآمدبودن رویکرد حاکم بر مدیریت محلی در راستای بهبود سرمایة اجتماعی و تحولات فضای سکونتگاه‏ های روستایی را آشکار ساخت. همچنین، یافته‏ های مدل ارتباطی استاندارد آشکار ساخت که برازش ضرایب مسیر متغیر سرمایة اجتماعی و تحولات فضایی و ارتباطشان مطلوب است، اما برازش سرمایة اجتماعی متأثر از رویکرد حاکم بر مدیریت در ارتباط با تحولات فضایی نامطلوب است. زیرا نامولدبودن آموزش به‏ وسیلة مدیریت محلی موجب شده تا آگاهی اجتماعی گیرندگان و بروزدهندگان این آموزش‏ها به ‏گونه ‏ای نامولد و منفعلانه چیرگی داشته باشد. درمجموع، یافته ‏های پژوهش‏ زمینة لازم برای درک و فهم مشترکی از رویکرد ارتباطی فراهم می ‏کند. از جنبه‏های ادراکی و معرفتی هم بر مبنای پی‏آیندها، نگارندگان در این پژوهش در پی آن‏اند تا انسجام لازم در ترسیم خطوط اساسی انگارة نوین توسعه و تحول شکل بگیرد و به تعیین چارچوب الگوی کار رویکرد نوین یاری رسانند؛ بدین‏سان پشتوانه‏ های معرفتی و غنای لازم برای کمک به تحول فضای سکونتگاه‏ های روستایی به‏ گونه ‏ای مناسب از راه مشارکت روستاییان در این فراگرد فراهم خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the Effects of Local Management Approach on Improving Social Capital in the Spatial Transformation Process of Rural Settlements (Case Study: Esfandagheh District, Jiroft)

نویسندگان [English]

  • Naser Shafiei Sabet 1
  • Faezeh Ebrahimipour 2
1
2 Master student of geography and rural planning
چکیده [English]

Introduction
Based on the literature analysis and the subject's background, two approaches of "technology-oriented rationalism and communication" have always been proposed in developing and transforming planning in countries' management systems. Of course, in the management system of developing countries [such as Iran], the rationalist approach has always prevailed (Healy, 1997). In other words, the "communication approach" that has been in the world management literature since the late twentieth century to pay attention to community-based approaches, as well as improving the dimensions of social capital such as social awareness, social organization, social cohesion, social trust, and social participation. It is taken into consideration; And therefore, in leading countries, it has had positive effects on the process of the spatial evolution of their settlements (Hewings et al., 2018 .(However, with a centralized and "government-oriented" political system in developing countries, little attention has been paid to the approach. No connection. On this basis, a system of thought and approach based on rationalism, which was based more on the growth-oriented view of the economy; And has paid little attention to the social aspects of development and transformation such as social capital in the managerial attitude(Passarella et al., 2018). Numerous challenges have arisen in the spatial evolution of rural settlements in such countries )Joshi, Halseth, & Kanerva, 2016.(
Following such a challenge in the process of improving the social capital of villagers and the spatial evolution of rural settlements in developing countries and Iran, therefore, the improvement of social capital characteristics is affected by the role of local management and in line with the improvement of spatial developments in rural settlements is a question that can be answered within the regions and regions of each country. Accordingly, with an in-depth approach, this study tries to address the challenges of improving the social capital of villagers influenced by the local government's approach to spatial developments in rural settlements in the study area.

Methodology
The present study investigates the effects of local management's approach on improving social capital in Esfahan's spatial changes. Therefore, in terms of the research method's primary purpose and attitude, it is quantitative research in the category of survey research and the nature of the data. The study's statistical population included 42 villages inhabited by the Esfahandeh ward (Jiroft census, 2016). This study determined the random sample size for completing the questionnaire at the village level randomly selected 30 villages in two groups. Then, random sample households were selected within the chosen villages based on the rural household size (P.P.S) method. In this regard, calculated the sample size calculated for the villagers based on the "Cochran" formula (Sarai, 1393), with a 95% confidence level and an estimated variance of 0.25 (0.5 * 0.5) and a possible probability of 5%, The number of 344 households. Since the number of sample questionnaires in several villages did not meet the quorum required to complete the questionnaire due to the rural household size ratio (P.P.S) method, the number of household questionnaires increased to 370 households.
The analysis of demographic characteristics and aggregation of questions to enter the model and the analysis of structures and relationships expressed in the theoretical framework was performed using graphic software.
Finally, for the present study, Cronbach's alpha value was 0.926. Therefore, the alpha value obtained in this study is reliable because it is close to 1.
Results and discussion
The goodness-of-fit index for structural equations all indicates an unfavorable fit. Thus, based on the view of the villagers and its reflection in the path analysis model, the current approach of local management to improve the dimensions of social capital and as a result of spatial changes has paid little attention and this issue has led to improving the dimensions of spatial changes in rural settlements. Do not take; Therefore, the change of local management approach to community-based approach and strengthening the dimensions of social capital with the aim of people's participation in implementing spatial transformation programs is felt.
In this regard, the effects of local management's approach on improving the villagers' social capital have caused the changes in the environmental-ecological, social, economic, physical-infrastructural dimensions of the residential space in the study area to below. On this basis, the results obtained are inconsistent with the findings of Shafiei Sabet & Mirvahidi, 2018. That he has reached this conclusion in his research in Rey and Pakdasht region; the improvement of the empowerment dimension largely influences rural development through the planning approach. In a way that with a community-based approach in programs and programs, the participation of villagers in the process of spatial transformation is improved.
Conclusion
Local management planning has not been possible with the existing approach; Villagers as one of the factors and pillars of power among other areas interfering in the process of local management planning in rural settlements and in the process of decision-making, decision-making, implementation, monitoring and control of transformation plans and projects.
According to the results obtained in this study, change and reform the approach to the process of rural management system in Iran and the study area by selecting appropriate social and economic policies of the government and using appropriate methods to improve the social capital of villagers in the process of rural local planning and management is emphasized.
An approach in which the previous view with expertise from top to bottom replaces local initiatives and by delegating authority and responsibility to local management, local potentials and capacity of villagers and recognizing villagers alongside all actors and stakeholders involved in the management process By improving the dimensions of social capital of the villagers productively and effectively, it provided the ground for positive spatial changes in rural settlements.
Keywords
Local management, approaches, social cohesion and trust, spatial transformation, Esfahan section, Jiroft

کلیدواژه‌ها [English]

  • Local management
  • approaches
  • social cohesion and trust
  • spatial transformation
  • Esfahan section
  1. ادریسی، افسانه؛ همتی، محمدابراهیم و ذوالفقاری، ابوالفضل، 1398، بررسی رابطة سرمایة اجتماعی و نگرش به فرهنگ دموکراتیک (موردمطالعه شهروندان شهرستان سمنان، جامعه‏شناسی سیاسی جهان اسلام، 7(15)، 1-28. doi: 22070/iws.2019.4065.1734
  2. آشتیانی، علی فتحی، 1389، مقدمه‏ای در آزمون‏های روان‏شناختی، انتشارات بعثت.
  3. حیاتی، عقیل و غلامی، محمد، 1392، بررسی تأثیر هویت کالبدی بر انسجام اجتماعی مطالعة موردی؛ محلة اوین شهر تهران، نشریة تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دورة 13، ش 30، صص 131-150.
  4. رکن الدین افتخاری، عبدالرضا ؛ بدری، سید علی؛ سجاسی قیداری، حمدالله (1390). بنیان های نظریـه ای برنامـه ریزی کالبـدی مناطق روستایی، انتشارات بنیاد مسکن انقالب اسالمی، چاپ اول، تهران.
  5. رمضانی، لاوین؛ رحمانی، بیژن و شفیعی ثابت، ناصر، 1399، نقش مدیریت محلی در ارتقای سرمایة اجتماعی و مشارکت روستاییان در اقتصاد روستایی مورد: شهرستان بانه، اقتصاد فضا و توسعة روستایی، دورة 9، ش 32، صص 43-64.
  6. سرایی، حسن، 1393، مقدمه‏ای در نمونه‏گیری در تحقیق، تهران: سمت.
  7. شفیعی ثابت، ناصر و خاکسار، سوگند، 1398، تأثیر سرمایة اجتماعی بر مشارکت روستاییان در برنامه‏های توسعة روستایی با نقش میانجی اثرات ادراک‏شده از برنامه‏ها و طرح‏ها،پژوهش‏های روستایی، دورة 2، ش 10، صص 258-275.
  8. شفیعی ثابت، ناصر و میرواحدی، نگین‏سادات، 1398، الگوی برنامه‏ریزی توسعة روستایی با تأکید بر پارادایم‏های نوین (موردمطالعه: شهرستان‏های پاکدشت و ری در پیرامون کلان‏شهر تهران)، توسعة پایدار محیط جغرافیایی.‎
  9. عباس‏زاده، محمد؛ علیزاده اقدم، محمدباقر و اسلامی بناب، سید‏رضا، 1391، بررسی رابطه بین سرمایة اجتماعی و آنومی اجتماعی، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 1(1)، 145-172. doi: 10.22059/2012.36551
  10. عنابستانی، علی‏اکبر؛ محمدی، سیدعبدالرضا؛ روستا، مجتبی؛ صیادی آب‏گلی، محمد و آوریده، اصغر، 1393، نقش دهیاری‏ها در پایداری جمعیت سکونتگاه‏های روستایی (مطالعة موردی: بخش میمند فارس)، مطالعات برنامه‏ریزی سکونتگاه‏های انسانی، دورة 9، ش 28، صص 59-72.
  11. فروغ‏زاده، سیمین؛ رزاقیان، فرزانه؛ براتی، جواد و سلطانی، سحر، 1398، تحلیل سرمایۀ اجتماعی زنانِ خانه‏دار ساکن در سکونتگاه‏ غیر‏رسمی (مطالعة موردی: محلة شهید قربانی مشهد)،مطالعات زن و خانواده، دورة 7، ش 1، صص 179- 203.
  12. مرکز آمار ایران(1395)، نتایج تفصیلی سرشماری شهرستان جیرفت، قابل دسترسی بـر روی درگـاه ملـی آمـار بـه آدرس اینترنتـی،amar.org.ir
  13. نوریان، فرشاد و مظفری‏پور، نجمه، 1392، ارزیابی عملکرد مدیریت محله‏محور با تأکید بر شاخصه‏های سرمایة اجتماعی، موردپژوهی: محلات هفتگانة ناحیة 1 منطقة 21 شهرداری تهران، نشریة هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دورة 18، ش 4، صص 47-56.
  14. Adhikari, K. P., & Goldey, P. (2010). Social capital and its “downside”: the impact on sustainability of induced community-based organizations in Nepal. World Development38(2), 184-194.‏
  15. Balkundi, P., & Kilduff, M. (2006). The ties that lead: A social network approach to leadership. Leadership Quarterly, 17(4), 419-439.
  16. Bourdieu, Pierre. (2018). Social space and the genesis of appropriated physical space. International Journal of Urban and Regional Research, 42(1), 106-114.
  17. Casieri, A., Nazzaro, C., & Roselli, L. (2010). Trust building and social capital as development policy tools in rural areas. An empirical analysis: the case of the LAG CDNISAT. New Medit: Mediterranean Journal of Economics, Agriculture and Environment= Revue Méditerranéenne dʹEconomie Agriculture et Environment9(1), 24.‏
  18. Cresswell, Tom (2004), place – A Short Introduction, Blackwell Publishing, Oxford Dourish, Paul (2006), “Re-Space-ing Place Place” and “Space” Ten Years On”, CSCW  (Computer Supported Cooperative Work) 06 November 4-8, Banff, Alberta, Canada.
  19. Coffé, H., & Geys, B. (2005). Institutional performance and social capital: An application to the local government level. Journal of urban affairs, 27(5), 485-501.‏
  20. Falk, I., & Kilpatrick, S. (2000). What is social capital? A study of interaction in a rural community. Sociologia ruralis, 40(1), 87-110.‏
  21. Forester, J. (1980). Critical theory and planning practice. Journal of the American Planning Association, 46(3), 275-286.
  22. Foucault, Michel (1986), “Of Other Spaces”, Diacritics, Vol. 16, No. 1 (Spring), PP. 22-27.
  23. Gyamfi-Kumanini, N. (1996). Development problems in rural Ghana: The case of Wamfie. Walden University Press, Minneapolis.
  24. Gielen, D. M., & Tasan-Kok, T. (2010). Flexibility in planning and the consequences for public-value capturing in UK, Spain and the Netherlands. European Planning Studies, 18(7), 1097-1131.
  25. Halla, F. (2005). Critical elements in sustaining participatory planning: Bagamoyo strategic urban development planning framework in Tanzania. Habitat International, 29(1), 137-161.
  26. Healey, P. (1996). The communicative turn in planning theory and its implications for spatial strategy formation. Environment and Planning B: Planning and design, 23(2), 217-234.
  27. Healey, P. (1997). Collaborative planning: Shaping places in fragmented societies. UBc Press.
  28. Hummelbrunner, R. (2000, October). A Systems Approach to Evaluation: applications of systems theory and systems thinking in evaluations. In European Evaluation Society Conference, October (pp. 12-14).
  29. Javadzadeh, H. and Alavi, A., 2016, Comparative survey on the role of social capital in community sustainability in the new and old contexts (case: The Narmak and Yosefabad Communities).
  30. Janssens, W. (2010). Women’s empowerment and the creation of social capital in Indian villages. World Development, 38(7), 974-988.‏
  31. King, B., Fielke, S., Bayne, K., Klerkx, L., & Nettle, R. (2019). Navigating shades of social capital and trust to leverage opportunities for rural innovation. Journal of Rural Studies68, 123-134.‏
  32. Koutsou, S., Partalidou, M., & Ragkos, A. (2014). Young farmers' social capital in Greece: Trust levels and collective actions. Journal of Rural Studies, 34, 204-211.
  33. Lefebvre, H. (1991) The Production of Space, Oxford, Blackwell
  34. ‏Levien, M. (2015). Social capital as obstacle to development: Brokering land, norms, and trust in rural India. World Development74, 77-92.‏
  35. Labonne, J., & Chase, R. S. (2011). Do community-driven development projects enhance social capital? Evidence from the Philippines. Journal of Development Economics96(2), 348-358.‏
  36. McDonagh, J., Varley, T., & Shortall, S. (Eds.). (2009). A living countryside?: the politics of sustainable development in rural Ireland. Ashgate Publishing, Ltd.
  37. Mosley, P., & Verschoor, A. (2005). The development of trust and social capital in rural Uganda: An experimental approach.‏
  38. Massey-Doreen, (2001)SpacePlace and Gen- der,University  of Minnesota Press Minneapolis.
  39. Narayan, D., & Pritchett, L. (1999). Cents and sociability: Household income and social capital in rural Tanzania. Economic development and cultural change47(4), 871-897.‏
  40. Narayan, D., & Cassidy, M. F. (2001). A dimensional approach to measuring social capital: development and validation of a social capital inventory. Current sociology, 49(2), 59-102.‏
  41. Nardone, G., Sisto, R., & Lopolito, A. (2010). Social Capital in the LEADER Initiative: a methodological approach. Journal of Rural Studies26(1), 63-72.‏
  42. Phillips, S. (2014). Social capital, local networks and community development. In Urban Livelihoods (pp. 156-173). Routledge.‏
  43. Pred, Allan (1984), “Place as Historically Contingent Process: Structuration and the TimeGeography of Becoming Places”, Annals of the Association of American Geographers, Vol. 74, No. 2. (Jun., 1984), pp. 279-297.
  44. Park, D. B., Lee, K. W., Choi, H. S., & Yoon, Y. (2012). Factors influencing social capital in rural tourism communities in South Korea. Tourism management33(6), 1511-1520.‏
  45. Robison, Lindon J.; Schmid, A Allan and Siles, Marcelo E., 2002, Is social capital really capital? Review of social economy, 60(1), 1-21.
  46. Shoji, M., Aoyagi, K., Kasahara, R., Sawada, Y., & Ueyama, M. (2012). Social capital formation and credit access: Evidence from Sri Lanka. World development40(12), 2522-2536.‏
  47. Teodoro, Jose Daniel; Prell, Christina and Sun, Laixiang, 2021, Quantifying stakeholder learning in climate change adaptation across multiple relational and participatory networks, Journal of Environmental Management, 278, 111508.
  48. Tuan, YF. (1974) Space and place: humanistic perspective. Progress in Geography, 6, 211-52.
  49. Tregear, Angela and Cooper, Sarah,( 2016), Embeddedness, social capital and learning in rural areas: The case of producer cooperatives, Journal of Rural Studies, 44, 101-110.
  50. Van Rijn, F., Bulte, E., & Adekunle, A. (2012). Social capital and agricultural innovation in Sub-Saharan Africa. Agricultural Systems108, 112-122.‏
  51. Waligo, V. M., Clarke, J., & Hawkins, R. (2013). Implementing sustainable tourism: A multistakeholder involvement management framework. Tourism management, 36, 342-353.
  52. Yip, W., Subramanian, S. V., Mitchell, A. D., Lee, D. T., Wang, J., & Kawachi, I. (2007). Does social capital enhance health and well-being? Evidence from rural China. Social science & medicine64(1), 35-49.‏
  53. Zasada, I., Häfner, K., Schaller, L., van Zanten, B. T., Lefebvre, M., Malak-Rawlikowska, A., & Zavalloni, M. (2017). A conceptual model to integrate the regional context in landscape policy, management and contribution to rural development: Literature review and European case study evidence. Geoforum, 82, 1-12.
  54. Zhao, W., Ritchie, J. B., & Echtner, C. M. (2011). Social capital and tourism entrepreneurship. Annals of Tourism Research38(4), 1570-1593.‏