ابعاد و مؤلفه‏ های ژئوپلیتیکی روابط روسیه با امریکا و اتحادیة اروپا در بحران سوریه

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانش ‏آموختة دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران و مدرس دانشگاه امام علی (ع)

چکیده

در پژوهش حاضر به شناخت مهم ‏ترین ابعاد و مؤلفه‏ های ژئوپلیتیکی مؤثر در روابط روسیه با امریکا و اتحادیة اروپا در بحران سوریه با درنظرگرفتن اهمیت و ارتباط این ابعاد و مؤلفه‏ ها با یکدیگر و در قالب یک مدل ساختاری پرداخته شده است. این پژوهش با روش ترکیبی انجام شده است؛ در بخش کیفی آن با استفاده از نظریة داده ‏بنیاد الگوی عوامل ژئوپلیتیکی مؤثر در روابط روسیه با امریکا و اتحادیة اروپا در بحران سوریه طراحی شده و در بخش کمی با روش مدل ‏سازی ساختاری و نرم‏افزار Smart PLS الگوی حاصل در معرض آزمون کمی قرار گرفته است.
بر اساس یافته‏ های پژوهش، ابعاد و مؤلفه ‏های ژئوپلیتیکی روابط روسیه با امریکا و اتحادیة اروپا در بحران سوریه عبارت است از: شرایط نظام ژئوپلیتیک جهانی با مؤلفه‏ های اهمیت سوریه در راهبرد ژئوپلیتیکی این قدرت‏ ها و رقابت این قدرت‏ ها در نظام ژئوپلیتیک جهانی، عوامل ژئواستراتژیکی با مؤلفه ‏های اهمیت نظامی سوریه و اهمیت مسیر ارتباطی این کشور، کدهای ژئوپلیتیکی با مؤلفه‏ های شرایط داخلی و سیاست خارجی این قدرت‏ ها نسبت به بحران سوریه، نظام ژئوپلیتیک منطقه ‏ای با مؤلفه‏ های روابط قدرت ‏های فرامنطقه ‏ای با قدرت‏ های منطقه ‏ای و رقابت قدرت‏ های منطقه ‏ای، عوامل جغرافیایی با مؤلفه ‏های موقعیت جغرافیایی و موقعیت نسبی سوریه، مهاجرتی، سرزمینی و قومیتی، عوامل ایدئولوژیکی با مؤلفه‏ های مذهبی و گفتمانی و عوامل ژئواکونومیکی با مؤلفه ‏های منابع انرژی و منافع اقتصادی.
با توجه به اهمیت ابعاد و مؤلفه‏ های یادشده برای این قدرت‏ ها، آن‏ ها به جای حل بحران به دنبال مدیریت آن‏ اند تا حداکثر بهره را از بحران سوریه در راستای منافع ژئوپلیتیکی خود ببرند؛ به همین سبب، این بحران به یکی از طولانی‏ ترین بحران‏ های ژئوپلیتیکی دوران معاصر در نظام جهانی تبدیل شده و تلاش ‏های دیپلماتیک برای حل آن بی ‏نتیجه مانده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Geopolitical Concepts and Categories of Russia’s Relations with America and The European Union in the Syrian Crisis

نویسنده [English]

  • Hamid reza Bayat
Ph.D. Graduate in Political Geography at University of Tehran and Lecturer at Imam Ali University
چکیده [English]

Extended Abstract
This study presents a structural model to investigate the most important geopolitical concepts and categories influencing Russia’s relations with America and the European Union in the Syrian crisis considering these concepts and categories’ importance and relevance with each other.
Introduction
The Syrian crisis, which began in 2011 as a result of disputes between the Assad government and his internal opposition, has had a profound impact on the conditions of the world geopolitical system. The purpose of the present study is to identify the geopolitical concepts and categories influencing the model of Russian geopolitical relations as a supporter of the Assad government with the US and the European Union as supporters of groups opposed to the Assad government in the Syrian crisis. For this reason, this study tries to find the most important geopolitical concepts and categories influencing the model of trans-regional power relations in this crisis, considering the importance and relevance of these concepts and categories to each other. To answer the research question, we will proceed with the following hypothesis the basis of which will be explained in the research methodology section.
The model of Russia's geopolitical relations with the US and the European Union as trans-regional powers present in the geopolitical crisis of Syria seems to be influenced by geographical factors, ideological factors, geopolitical codes, geo-strategic factors, geo-economic factors, conditions of regional geo-economic system and the conditions of the world geopolitical system.
Research Methodology
The method of this study is mixed in nature (qualitative-quantitative) and exploratory in terms of purpose. Also taxonomy and modeling was the basis for methodology of this study. The qualitative part of the research is carried out using the grounded theory based on the emerging themes of Strauss and Corbin. Structural equation modeling with partial least squares method (PLS-SEM) and Smart PLS 3 software have been used in the quantitative phase.


Results and discussion
The World Geopolitical System
The world geopolitical system with a path coefficient of 0.823 in the tested model has the greatest impact on the competitive model of Russian interference with the US and Europe in the Syrian geopolitical crisis, which includes concepts of Syria's importance in the geopolitical strategy of world powers and world powers competition.

Geostrategic factors
Geostrategic factors with a path coefficient of 0.812 in the tested model of the model of trans-regional power relations in the Syrian geopolitical crisis are considered to be the second important factor that includes the concepts of Syria's military importance and the importance of its communication route.
Geopolitical codes
The geopolitical codes in the model tested with the path coefficient of 0.789 are the third factor influencing the formation of competitive geopolitical models of trans-regional powers intervention in the Syrian geopolitical crisis; this factor, in the qualitative model of geopolitical relations of Trans-regional powers in the Syrian geopolitical crisis, includes concepts of domestic policy and foreign policy.
The regional geopolitical system
The regional geopolitical system with a path coefficient of 0.768 is the fourth influential factor in the model of Russia’s relations with America and the EU in the Syrian geopolitical crisis, which includes concepts of trans-regional powers' relations with regional powers as well as the competition of the regional powers in the Syrian geopolitical crisis.
Geographical factors
Geographic factors with path coefficient of 0.747 are the fifth effective variable in the tested model of trans-regional power relations in the Syrian geopolitical crisis, which includes the geographical and relative position of Syria, the migration concepts, the boundary and territorial concepts and the ethnicity concepts.
Ideological factors
According to the tested model of research, the sixth effective variable in the model of competitive geopolitical relations of trans-regional powers interventions in the Syrian geopolitical crisis are ideological factors with path coefficient of 0.741 which are formed of religious and discourse concepts.
Geo-economic factors
According to the tested model of the research, geo-economic factors with path coefficient of 0.732 are the last effective factor in the model of competitive-geopolitical interference of trans-regional powers in the Syrian geopolitical crisis; this variable, in the qualitative research model, includes Energy sources and economic concepts.
Conclusion
The geopolitical concepts and categories influencing the research model are the result of the reciprocal relations of geographical factors and values, the factor of politics and power, which are related to the geopolitical interests of the trans-regional powers present in the Syrian crisis. These geographical concepts and categories, in addition to having a direct impact on the model of Russia’s relations with America and the European Union in the Syrian crisis, are also interconnected and affect one another. Understanding these concepts and categories are possible within a structural model taking into account their importance and relationship with Each other. It should be noted, however, that over time, the importance of geographical and geopolitical categories in the model of regional and trans-regional power relations in the Syrian geopolitical crisis may be reduced or increased, and their order may change.
The geographical and geopolitical concepts and categories influencing the relations of Russia, American, and the European Union in the Syrian crisis show that in addition to being an internal crisis between the Assad government and his internal opponents, this crisis has become a geopolitical crisis and a context of power relations between foreign powers which is influenced by Russia’s relations with America and European Union at the level of trans-regional powers. Also, given the importance of these geographical concepts and categories for these powers, they seek to manage and control the crisis rather than resolve it in order to maximize their use of the Syrian crisis for their geopolitical purposes and interests; This crisis has become one of the longest contemporary geopolitical crises in the world geopolitical system, and political and diplomatic efforts have failed to find a solution for it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Structural Modelling"
  • "Grounded Theory"
  • "Geopolitical Crisis"
  • "Trans-regional Powers"
  • " Geopolitical Concepts and Categories"
  1. آزاد، امیرحامد و ابراهیمی‏فر، طاهره، 1397، شبه‏نظامیان شمال سوریه و آیندة نظام سیاسی دمشق، فصل‏نامة سیاست جهانی، دورة 7، ش 1، صص 49-86.
  2. آدمی، علی و آخرالدین، مهری، 1392، سیاست خارجی روسیه در قبال بحران سوریه: ریشه‏ها، اهداف، و پیامدها، فصل‏نامة تخصصی علوم سیاسی، س 9، ش 22، صص 47-70.
  3. ابوالحسن شیرزای، حبیب‏الله و پارسه، رضا، 1393، ائتلاف سه‏گانة ایران، سوریه، و حزب‏الله و تأثیر آن بر منافع امریکا در خاورمیانه، فصل‏نامة سیاست جهانی، دورۀ 3، ش 1، صص 73- 113.
  4. احمدی ارکمی، ابوطالب؛ حیدری، غلام‏حسین و فرجی راد، عبدالرضا، 1397، تبیین جایگاه علویان سوریه در سناریوهای پس از بحران، فصل‏نامة سیاست جهانی، دورة 7، ش 2، صص 203-231.
  5. باقری دولت‏آبادی، علی و رحیمی دهگلان، سیروان، 1394، بحران سوریه: بررسی انگیزه‏ها، مواضع، و آیندة کردها، فصل‏نامة سیاست خارجی، س 29، ش 1، صص 123-150.
  6. برچر، مایکل، 1382، بحران در سیاست جهان: ظهور و سقوط بحرانها، ج 1، ترجمة میرفردین قریشی، تهران: انتشارات پژوهشکدة مطالعات راهبردی.
  7. حافظ‏نیا، محمدرضا، 1393، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، چ 4، تهران: پژوهشکدة امیرکبیر؛ مشهد: انتشارات پاپلی.
  8. حیدری موصلو، طهمورث، 1396، الگوی رقابت قدرتهای منطقهای در مناطق ژئوپلیتیکی (مطالعة موردی: جنوب غرب آسیا)، رسالة دکتری جغرافیای سیاسی، تهران: دانشگاه تهران.
  9. خانبلوکی، فرید، 1391، اهداف امریکا در بحـران سـوریه، پیـام انقـلاب، ش 68، صص 50-52.
  10. دانایی‏فرد، حسن و امامی، مجتبی، 1386، استراتژی پژوهش کیفی: تأملی بر نظریه داده بنیاد، فصل‏نامة اندیشه مدیریت، س 1، ش 2، صص 69-97.
  11. دانایی‏فرد، حسن و امامی، مجتبی، 1392، استراتژی نظریة دادهبنیاد در مطالعات سازمان و مدیریت (فصل چهارم از کتاب روش شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع)، چ 2، تهران: صفار.
  12. دهشیری، محمدرضا و قاسمی، روح‏الله، 1396، خیزش راست افراطی و تأثیر آن بر آیندة مسلمانان در اروپا، تهران: وزارت امور خارجة جمهوری اسلامی ایران.
  13. زرقانی، سیدهادی و احمدی، ابراهیم، 1396، شیعه‏هراسی به‏مثابة قلمروسازی گفتمانی‏محور «غربی- عربی»، در بحران‏های ژئوپلیتیکی خاورمیانه (مطالعة موردی: بحران سوریه)، فصل‏نامة ژئوپلیتیک، س 13، ش 1، صص 1-30.
  14. ساجدی، امیر، 1396، سیاست خاورمیانه‏ای ترامپ؛ مطالعة موردی بحران سوریه و حملة موشکی امریکا، فصل‏نامة مطالعات روابط بینالملل، س 10، ش 40، صص 69-92.
  15. سیمبر، رضا و همکاران، 1395، راهبرد روسیه در بحران سوریه (2011-2014)، فصل‏نامة مطالعات اوراسیای مرکزی، دورۀ 9، ش 2، صص 309-324.
  16. صباغیان، علی و کرمی، علی، 1397، بحران مهاجرت و همگرایی اروپا، فصل‏نامة جغرافیا (برنامهریزی منطقهای)، س 8، ش 3، صص 269-287.
  17. عطار، سعید و سعیدی راد، آرش، 1397، آیندۀ سوریه و فرصت‏ها و چالش‏های آن برای جمهوری اسلامی ایران، فصل‏نامۀ مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، دورۀ 8، ش 28، صص 147-165.
  18. کرمی، جهانگیر و فاضلی، سامان، 1397، ژئوپلیتیک دریایی و سیاست خارجی روسیه در بحران‏های اوکراین و سوریه، فصل‏نامة مطالعات اوراسیای مرکزی، دورۀ 11، صص 197-214.
  19. کولایی، الهه و سلطانی‏نژاد، محمد، 1395، علل و انگیزه‏های عملیات نظامی روسیه در سوریه، فصل‏نامة مطالات راهبردی، س 19، ش 3، ش مسلسل 73، صص 115-135.
  20. کولایی، الهه و عابدی، عفیفه، 1397، مؤلفه‏های ژئوپلیتیکی سیاست خارجی روسیه، فصل‏نامة ژئوپلیتیک، س 14، ش 1، صص 1-25.
  21. کوهن، سائول برنارد، 1387، ژئوپلیتیک نظام جهانی، ترجمة عباس کاردان، تهران: انتشارات مؤسسة فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‏المللی ابرار معاصر.
  22. لیک، دیوید و مورگان، پاتریک، 1381، نظمهای منطقهای امنیتسازی در جهانی نوین، ترجمة سیدجلال دهقانی فیروزآبادی، تهران: انتشارات پژوهشکدة مطالعات راهبردی.
  23. مجیدی، محمدرضا و حاتم‏زاده، عزیزالله، 1395، قدرت‏یابی گروه‏های راست افراطی در اروپا: علل و پیامدها، فصل‏نامة سیاست، دورة 46، ش 2، صص 441-455.
  24. نیاکویی، سیدامیر و بهمنش، حسین، 1391، بازیگران معارض در بحران سوریه: اهداف و رویکردها، فصل‏نامة روابط خارجی، ش 4، صص 97-135.
  25. نیاکویی، سیدامیر و ستوده، علی‏اصغر، 1395، الگوی تقابل بازیگران منطقه‏ای و فرامنطقه‏ای در منازعات داخلی سوریه و عراق، فصل‏نامة راهبرد، س 25، ش 80، صص 117-151.
  26. واعظی، محمود، 1389، نظام نوین بین‏الملل و مدیریت بحران‏های بین‏المللی، فصل‏نامة راهبرد، س 19، ش 56، صص 7-42.
  27. هدایتی شهیدانی، مهدی و ولادیمیروویچ پینکفتسف، رمان، 1394، الگوهای رفتاری روسیه و امریکا در مدیریت بحران‏های منطقه‏ای؛ مطالعة موردی بحران سوریه، فصل‏نامة پژوهشهای راهبردی سیاست، س 3، ش 12، شمارة پیاپی 42، صص 61-85.
  28. Abolhassan Shirzai, Habibollah and Parseh, Reza, 2014, The Triple Alliance of Iran, Syria and Hezbollah and its Impact on US Interests in the Middle East, World Politics Quarterly, Vol. 3, No. 1, pp. 73-173.
  29. Adami, Ali and Akhruddin, Mehri, 2013, Russia's Foreign Policy Towards the Syrian Crisis: Roots, Objectives and Consequences, Quarterly Journal of Political Science, Year 9, No. 22, pp. 47-70.
  30. Ahmadi Arkami, Aboutaleb; Heidari, Gholam Hossein and Faraji Rad, Abdolreza, 2018, Explaining the position of the Syrian Alawites in post-crisis scenarios, World Politics Quarterly, Vol 7, No 2, pp. 203-231.
  31. Attar, Saeed and Saeedi Rad, Arash, 2018, The Future of Syria and Its Opportunities and Challenges for the Islamic Republic of Iran, Quarterly Journal of Strategic Studies in Public Policy, Vol 8, No 28, pp. 147-165.
  32. Azad, Amir Hamed and Ebrahimifar, Tahereh, 2018, Militants in Northern Syria and the Future of Damascus Political System, World Politics Quarterly, Vol 7, No 1, pp. 49-86.
  33. Bagheri Dolatabadi, Ali and Rahimi Dehgolan, Sirvan, 2015, The Syrian Crisis: A Study of the Motives, Positions and Futures of the Kurds, Foreign Policy Quarterly, Vol. 29, No. 1, pp. 123-150.
  34. Brecher, Michael, 1993, Crisis in World Politics, Theory and Reality. Pergamon Press: London.
  35. Brecher, Michael, 2003, Crisis In World Politics: Theory and Reahity. Translated by Mirfardin Querashi. Tehran: Research Institute of Strategic Studies.
  36. Cohen, Saul Bernard, 2008, Geopolitics of the World System. Translated by Abbas Kardan. Tehran: Publications of Abrar International Institute for Contemporary Studies and Research.
  37. Danaeifard, Hassan and Emami, Mojtaba, 2007, Qualitative research strategy: a reflection on data grounded theory, Management Thought Quarterly, Vol. 1, No. 2, 69-97.
  38. Danaeifard, Hassan and Emami, Mojtaba, 2013, Strategy of Grounded Theory in Organization and Management Studies (Chapter 4 of the book Qualitative Research Methodology in Management: A Comprehensive Approach), second publication, Tehran: Saffar Publications.
  39. Dehshiri, Mohammad Reza and Ghasemi, Ruhollah, 2017, The Rise of the extreme right and Its Impact on the Future of Muslims in Europe, Tehran: Ministry of Foreign Affairs of the Islamic Republic of Iran.
  40. Glaser, B. G., 1992, Basics of grounded theory: emergence vs. forcing. Mill Valley, CA: Sociology Press.
  41. Glaser, B. G., 2003, The grounded theory perspective II: Description's remodeling of grounded theory methodology. Mill Valley, CA: Sociology Press.
  42. Glaser, B. G. and Strauss, A. L., 1967, The discovery of grounded theory: Strategies for qualitative research. Hawthorne, NY: Aldine de Gruyter
  43. Hafeznia, Mohammad Reza, 2014, Principles and Concepts of Geopolitics. fourth publication, Mashhad: Papoli publications.
  44. Hedayati Shahidani, Mehdi and Vladimirovich Pinkftsov, Roman, 2015, Russian-American Behavioral Patterns in Managing Regional Crises; A Case Study of the Syrian Crisis, Quarterly Journal of Strategic Policy Research, Vol. 3, No. 12, (Issue 42), pp. 61-85.
  45. Heidari Mosloo, Tahmourth, 2017, The Model of Competition of Regional Powers in Geopolitical Regions (Case Study: Southwest Asia), PhD Thesis in Political Geography, University of Tehran, Tehran.
  46. Karami, Jahangir and Fazeli, Saman, 2016, Russia's Maritime Geopolitics and Foreign Policy in the Ukraine and Syria Crisis, Central Eurasian Studies Quarterly, Vol. 11, pp. 197-214.
  47. Kay Wong, Ken Kwong, 2013, Partial least square structural equation modeling (PLS-SEM) techniques using SmartPLS, Marketing Bulletin, Vol. 24, pp. 1- 32.
  48. Khanbloki, Farid, 2012, US goals in the Syrian crisis, The message of the revolution, No. 68, pp. 52-50.
  49. Kolaei, Elahe and Abedi, Afifa, 1397, Geopolitical Components of Russian Foreign Policy, Geopolitical Quarterly, Vol. 14, No. 1, 1-25.
  50. Kolaei, Elahe and Soltaninejad, Mohammad, 2016, Causes and Motives of Russian Military Operations in Syria, Strategic Studies Quarterly, Year 19, Issue 3, No. 73, pp. 115-135.
  51. Lake, David and Morgan, Patrick, 2002, Regional Orders: Building Security in a New World, translated by Seyed Jalal Dehghani Firoozabadi, Tehran: Institute for Strategic Studies Publications.
  52. Lucify, 2018, The flow towards Europe:Europe is experiencing the biggest refugee crisis since World War II. Based on data from the United Nations. 12 Nov 2018. Available from: https://lucify.com/the-flow-towards-europe/
  53. Majidi, Mohammad Reza and Hatamzadeh, Azizullah, 2016, The rise of extreme right groups in Europe: causes and consequences, Quarterly Journal of Politics, Vol. 46, No. 2, pp. 441-455.
  54. Niakooi, Seyed Amir and Behmanesh, Hossein, 2012, Opposition Actors in the Syrian Crisis: Goals and Approaches, Foreign Relations Quarterly, No. 4, pp. 97-135.
  55. Niakooi, Seyed Amir and Sotoudeh, Ali Asghar, 2016, Pattern of confrontation between regional and trans-regional actors in the internal conflicts in Syria and Iraq, Strategy Quarterly, Twenty-fifth year, No. 80, pp. 117-151.
  56. Sabbaghian, Ali and Karami, Ali, 2018, The Crisis of Migration and European Convergence, Quarterly Journal of Geography (Regional Planning), Year 8, Issue 3, pp. 269-287.
  57. Sajedi, Amir, 2017, Trump's Middle East Policy; A Case Study of the Syrian Crisis and the US Missile Strike, Quarterly Journal of International Relations Studies, Year 10, Issue 40, pp. 69-92.
  58. Simber, Reza et al., 2016, Russia's Strategy in the Syrian Crisis (2014-2011), Quarterly Journal of Central Eurasian Studies, Vol 9, No 2, pp. 309-324.
  59. Statista, 2014, “Where Syria's Foreign Fighters Come From”. 3 Sep 2014. Available from: https://statista.com/chart/2658/where-syrias-foreign-fighters-come-from/
  60. Strauss, Anselm L. and Corbin, Juliet, 1990, Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques. Newbury Park: SAGE Publications.
  61. UNHCR, 2019, Statement by Mr. Paulo Sérgio Pinheiro, Chair of the Independent International Commission of Inquiry on the Syrian Arab Republic at the 41st Session of the UN Human Rights Council. Geneva. 2 July 2019. Available from: https://ohchr.org.
  62. Vaezi, Mahmoud, 2010, The New International System and International Crisis Management, Strategy Quarterly, Year 19, No. 56, pp. 7-42.
  63. Zarghani, Seyed Hadi and Ahmadi, Ebrahim, 2017, Shia phobia As a Western-Arab discourse-oriented realm in geopolitical crises in the Middle East (Case study: The Syrian crisis), Geopolitical Quarterly, Year 13, Issue 1, pp. 1-30.