نقش هوشمندسازی در مدیریت شهری با تاکید بر شهرداری منطقه یک مشهد

نوع مقاله : مستخرج از پایان نامه

نویسندگان

گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران

10.22059/jhgr.2023.350600.1008561

چکیده

در الگوی شهر هوشمند، تکنولوژیهای گوناگون برای بهبود زندگی شهروندان با هم ترکیب و استفاده می‌شوند. بنابراین، شهر هوشمند نه یک واقعیت، بلکه یک استراتژی در فرایند برنامه‌ریزی و مدیریت شهری است، در واقع آنچه یک شهر را به سمت هوشمندی پیش می‌برد صرفا استفاده از ابزار الکترونیک و سیستم ارتباطاتی آن شهر نیست؛ بلکه نحوۀ برنامه‌ریزی و استفاده از این ابزار در جهت ارتقای سطح کیفی زندگی شهروندان یک شهر است. بنابراین این الگو به‌ عنوان‌راهکاری‌ بی-بدیل‌در‌ جهت‌ حل‌ معضلات ‌شهری‌ باید مورد ‌توجه ‌ویژه مدیران ‌و‌ برنامه‌ریزان ‌قرار ‌گیرد. ‌لذا،‌ هدف پژوهش حاضر بررسی میزان تأثیرگذاری عوامل هوشمندسازی بر مدیریت شهری در شهرداری منطقه مشهد است. پژوهش حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی- تحلیلی بوده و داده‌های آن به کمک پرسشنامه جمع‌آوری شده است. جامعه آماری شامل همه ساکنین منطقه یک شهرداری مشهد می‌باشند و با توجه به جمعیت 201373 نفری با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر به عنوان نمونه آماری بدست آمد. برای دستیابی به میزان پایایی پرسشنامه نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته‌های بدست آمده بر اساس نظرات شهروندان نشان می‌دهد، هوشمندسازی در بُعد محیطی با ظریب 729/0، در بُعد قلمرو با ضریب 745/0، در بُعد حکمرانی با ضریب 533/0، در بُعد اقتصادی با ضریب 400/0 و در بُعد پویایی با ضریب 337/0 بر عملکرد مدیریت شهری تاثیرگذار بودند همچنین رابطه مثبت و معناداری نیز بین هوشمندسازی و مدیریت شهری بر قرار بوده است.. در نهایت مشخص شد شاخص قلمرو هوشمند بیشترین اهمیت را در بین مولفه‌های شش‌گانۀ تحقق شهر هوشمند در منطقه یک مشهد را داشته و تأثیرگذاری بیشتری نسبت به سایر شاخص‌های هوشمندسازی بر عملکرد مدیریت شهری این منطقه داشته است. لذا مولفه‌ای است که از دیدگاه شهروندان دارای اهمیت بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The role of intelligentization in urban management with emphasis on the municipality of Mashhad region one

نویسندگان [English]

  • Mehzad Vaezi
  • MAHDI VATANPARAST
  • Mohammad Motamedi
Department of Geography and Urban Planning, Shirvan Branch, Islamic Azad University, Shirvan, Iran
چکیده [English]

Extended Abstract 
Introduction
Smart city as an approach that has paid attention to all aspects of human life and it can be boldly said that it has brought together all the effective ideas and approaches in solving the problems of urban life, in fact it can be said that smart city is a new concept in the program. Rezi is a city that requires infrastructure changes in the three categories of information and communication technology, management and policymaking, and human resources for its implementation.In the smart city model, various technologies are combined and used to improve the lives of citizens. Therefore, the smart city is not a reality, but a strategy in the process of urban planning and management, in fact, what moves a city towards smartness is not only the use of electronic tools and communication systems of that city; Rather, it is the way of planning and using this tool to improve the quality of life of the citizens of a city. Therefore, this model as an alternative solution for solving urban problems should be given special attention by managers and planners. Therefore, the aim of the current research is to investigate the impact of smart factors on urban management in the municipality of Mashhad region. According to the listed theories and approaches, 3 types of processes in the smartening of cities can be proposed. One type of process is a top-down process that is technology-oriented and tries to operate by using the capabilities of information and communication technology and by defining projects in order to manage more efficiently and increase productivity. In the bottom-up process, the emphasis on citizens' participation and a type of digital democracy and digital education of citizens and the use of social media reached the smart city, and the third type of process is a combination of the above two types of processes.
 
Methodology
The current research is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of method, and its data was collected with the help of a questionnaire. The statistical population includes all the residents of a region of Mashhad municipality, and according to the population of 201373 people, the number of 384 people was obtained as a statistical sample using Cochran's formula. Cronbach's alpha coefficient was also used to obtain the reliability of the questionnaire.
District 1 of Mashhad Municipality has 12 customary and registered neighborhoods, according to the latest census data in Mashhad's neighborhood atlas project, the total population of District 1 is 201,373 people, of which 98,789 are men and 102,584 are women.
 
Results and discussion
The results related to the "smart economy" variable have the highest average of "the spread and penetration of the Internet among families" and equal to 3.282. The lowest average is related to "strategic program for the expansion of Internet businesses and its development in the virtual space" and is equal to 2.384. In the study of "Intelligent Dynamics", the highest average is related to "the level of penetration of the use of information and communication technologies among citizens" and is equal to 3.775. The lowest average is related to "internet bandwidth and coverage" and is equal to 3.308. In the study of "smart environment", the highest average is related to "possibility of identifying and benefiting from the cultural topics of Mashhad city through virtual space" and is equal to 3.063. The lowest average is related to "the role of information and communication in expanding public security of citizens" and equals 2.480. In the "smart governance" variable, the highest mean is related to "the role of information and communication technology and applications in the improvement and efficiency of administrative services to citizens" and is equal to 3.264. The lowest average is related to "the level of effort and effort of city officials and managers in expanding and developing the comprehensive processes of communication and information" and is equal to 3.102. In the questions of the questionnaire related to the "smart domain" variable, the highest mean is related to "the role of education and especially the Shad network in the penetration and expansion of virtual education and the familiarity of families with virtual space" and is equal to 3.869. The lowest average is related to "the role of technological and knowledge-based companies in the expansion of infrastructure and applications and its training" and is equal to 3.170.
 
Conclusion
Based on the opinions of citizens, the findings show that smartness in the dimension of smart economy with a coefficient of 0.400, in the dimension of dynamism with a coefficient of 0.337, in the dimension of smart environment with a coefficient of 0.729, in the dimension of smart governance with a coefficient of 0.533 and in the dimension of smart territory with a coefficient of 0.745, they had an impact on the performance of urban management and it has a positive and significant relationship with these dimensions. Finally, it was found that the smart territory index had a greater impact on the urban management performance of this region than other smartness indicators.
 
Funding
There is no funding support.
 
Authors’ Contribution
Authors contributed equally to the conceptualization and writing of the article. All of the authors approved thecontent of the manuscript and agreed on all aspects of the work declaration of competing interest none.
 
Conflict of Interest
Authors declared no conflict of interest.
 
Acknowledgments
We are grateful to all the scientific consultants of this paper.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Smart City
  • Smart Citizen
  • Smart Ruler
  • Electronic City
  • Mashhad District One Municipality
ابراهیمی بوزانی، مهدی؛ پاکار، مریم و سامانی نژاد، محمدجواد. (1399). سطح‌بندی مناطق شهر کاشان بر اساس میزان برخورداری از شاخص شهر هوشمند، مدیریت شهری، سال دوازدهم شماره چهل و یکم، بهار ۱۳۹۹.
اسماعیل‌زاده، حسن؛ فنی، زهره و عبدلی، سیده فاطمه. (1398)، هوشمند سازی، رویکردی در تحقق توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: منطقه 6 تهران)، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره، 51، شماره 1، بهار 1398، صص 157-145.
افضلی، مرضیه؛ مدیری، مهدی و فرهودی، رحمت‌الله. (1398). تحلیل ملزومات فرایندیِ مدیریتی در هوشمند سازی شهر (مطالعه موردی: شهر کرمان)، جغرافیای اجتماعی شهری سال ششم، شماره 1، بهار و تابستان، صص 28-15.
امین نژاد، کاوه. (1397). امکان‌سنجی تحقق شهرهای هوشمند در ایران (نمونه موردی: شهر سنندج)، رساله دکترای تخصصی، دانشگاه محقق اردبیلی، استاد راهنما، دکتر عطا غفاری.
پوراحمد، احمد؛ زیاری، کرامت‌اله؛ حاتمی نژاد، حسین و پارسا شاه‌آبادی، شهرام. (1397). مفهوم و ویژگی‌های شهر هوشمند، فصلنامه باغ نظر، دوره 15، شماره 58، صص 26 -.
جبارزاده سوره شکری، یونس و کرمی. اژدر (1399). شناسایی و تحلیل موانع نهادی شهر هوشمند (موردمطالعه: شهر تبریز)، اقتصاد و مدیریت شهری سال هشتم، شماره 31، تابستان ۱۳۹۹، صص 108-91.
حسینی، اکرم؛ تقیلو، علی‌اکبر و موقری، علیرضا. (1400)، ارزیابی سطح هوشمندی محلات شهری ارومیه موردمطالعه: مناطق پنج‌گانه شهر ارومیه، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره، 53، شماره 4، زمستان 1400، صص 1351-1335.
حسینی، سید احمد؛ لعلی‌نیت، ایلیا و حیدرینیا، سعید. (1398). تبیین الگوی مدیریت هوشمند شهری، راهکاری نوین برای بهبود حکمرانی شهری، پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، دوره 7، شماره 4، صص 762-743.
حسینی، سیده سمیه؛ نادرخانی، زلیخا و یزدان‌بخش، بنت‌الهدی. (1396). ارزیابی پایداری زیست‌محیطی شهر اهواز با تأکید بر آلودگی هوا (با استفاده از روش FPPSI. فصلنامه محیط‌زیست طبیعی، مجله منابع طبیعی ایران، دوره 70، شماره 2، صص 317-309.
راشکی، مریم و عرب عنانی، محبوبه. (1399). شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر استقرار شهر هوشمند با رویکرد آموزشی، نشریه علمی فناوری آموزش، جلد ۱۴ شماره ۴، صص 777-790.
رهنما، محمدرحیم؛ حسینی، سید مصطفی و محمدی حمدی، سمیه. (1399). سنجش و ارزیابی شاخص‌های شهر هوشمند در کلان‌شهر اهواز)، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره 52، شماره 2، تابستان 99.
روستایی، شهریور؛ پورمحمدی، محمدرضا و قنبری، حکیمه. (1397). تئوری شهر هوشمند و ارزیابی مؤلفه‌های زیرساختی آن در مدیریت شهری، موردشناسی، شهرداری تبریز، جغرافیا و آمایش شهری- منطقه‌ای، شماره 26، بهار 1397، صص 216-197.
سجادیان، مهیار؛ فیروزی، محمدعلی و پوراحمد، احمد. (1401). واکاوی شهر هوشمند آینده اهواز از منظر کلان مؤلفه‌های شکل‌گیری، فصلنامه آینده‌پژوهی شهری، دوره 2، شماره 2، تابستان 1401، صص 35-18.
شهبازی، میثم (1397)، تحلیل بر قابلیت تحقق‌پذیری شهر هوشمند مورد پژوهی، شهر اصفهان، رساله دکتری رشته شهرسازی اسلامی، دانشگاه هنر اصفهان، استاد رهنما: محمد مسعود و مهین نسترن.
صابری فر، رستم. (1399). تعیین و تشخیص عوامل مؤثر در طراحی سازمان هوشمند برای مدیریت شهری ) مطالعه موردی: شهرداری مشهد)، پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، دورة 8، شمارة 2، تابستان 99، صص 267-245.
فیروزی، محمدعلی؛ پوراحمد، احمد و سجادیان، مهیار. (1400). تدقیقی بر موانع تحقق شهر هوشمند در کلان‌شهر اهواز از منظر نظریه آشوب، فصلنامه جغرافیای اجتماعی شهری، دوره 8، شماره 2، صص 181-155.
محمدی، جلیل؛ محمدی، علیرضا، غفاری عطا و یزدانی، محمدحسن. (1400). سنجش تأثیرپذیری شهر از نماگرهای شهر هوشمند مطالعه موردی شهر زنجان، نشریه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره ۵۳ شماره ۲ تابستان ۱۴۰۰، صص 542-521.
مرادی، شیما. (1398). بررسی سیر موضوعی مطالعات حوزه شهر هوشمند، پژوهش‌نامه علم‌سنجی، دوره 5، شماره 1، (پیاپی 9)، بهار و تابستان 1398، صص 160-139.
مقتدری اصفهانی، فریناز. (1399). باز تعریف مفهوم شهرهای هوشمند و فرآیند هوشمند سازی شهرها، گفتمان طراحی شهری، دوره اول، شماره 2، صص 119-128.
نوحه‌گر، احمد؛ علوی نایینی، علی، امیری، محمدجواد و سلحشور، مهدی. (1398). اولویت‌بندی اقدامات لازم جهت تحقق شهر هوشمند (موردمطالعه: منطقه 6 شهرداری تهران)، جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای سال دهم، شماره 1-2، زمستان ۱۳۹۸، صص 599 – 607
هاشمی، سید علی؛ راه نجات، میترا، شریف‌زاده، فتاح و سعدی، محمدرضا. (1399). نسبت سنجی حکمروایی خوب و شهر هوشمند مطالعه موردی: شهر تهران، فصلنامه راهبرد اجتماعی- فرهنگی، سال نهم، شماره سی و چهارم، بهار 1399.
هایل مقدم، کیان و نوری کرمانی، علی. (1398). بررسی نقش مدیریت شهری در هوشمند سازی شهر ) موردمطالعه: منطقه 5 شهرداری تهران)، 138- مجله علوم جغرافیایی) جغرافیای کاربردی(، دوره 15، شماره 30، بهار و تابستان 1398.
 
References
Afzali, M, Modiri, M, Farhudi, R. (2019) Analyzing Essential Requirements of Management Process in City Smart-Making (Case Study: Kerman City), Urban SOCIAL Geography, Volume 6, Issue 1 - Serial Number 14, August 2019, Pages 15-28.. [In Persian]
Aminnejad, K. (2017). Feasibility of realization of smart cities in Iran (Case example: Sanandaj city), PhD dissertation, Mohaghegh Ardabili University, supervisor, Dr. Ata Ghafari.
Ana Jane Benites, Andr´e Felipe Sim˜oes, (2021), Assessing the urban sustainable development strategy: An application of a smart city services sustainability taxonomy, journal Ecological Indicators, 127 (2021) 107734.
Caragliu, A., Del, B., & Nijkamp, P. (2012). Smart Cities in Europe. Journal of Urban Technology, 20(3), 22–29.
Colin, Harrison; Ian Abbott, Donnelly, (2011). A Theory of Smart Cities, Proceedings of the 55th Annual Meeting of the ISSS - 2011, Hull, UK.
Ebrahimi, M, Pakar. M and Samaninejad, j. (2020). Leveling of Kashan City Areas Based on the Amount of Smart City Indicators, Urban Management Studies, Volume 12, Issue 41, June 2020, Pages 79-94. [In Persian]
Esmaeilzadeh, H, Fanni, Z, Abdoli, S.F. (2019). Making Smart; an Approach for Attaining Sustainable Urban Development (Case Study: District 6 Tehran),Human Geography Research Quaretly,Volume 51, Issue 1, April 2019, Pages 145-157. [In Persian]
Firouzi, M.A; Pourahmad, A and Sajjadian, M. (2021). Scrutiny on the obstacles to realizing a smart city in Ahvaz metropolis from the perspective of chaos theory, Urban Social Geography Quarterly, Volume 8, Number 2, pp. 155-181. 18.. [In Persian]
Gonzalez. R. A, Ferro. R. E, & Liberona. D (2020), "Government and Governance in Intelligent Cities, Smart Transportation Study Case in Bogotá Colombia", Ain Shams Engineering Journal, Vol. 11, Issue 1.
Hail Moghadam, K and Nouri Kermani, A. (2018). Investigating the role of urban management in making the city smart (case study: Region 5 of Tehran Municipality), 138- Journal of Geographical Sciences (Applied Geography), Volume 15, Number 30, Spring and Summer 2018.. [In Persian]
Hashemi, S.A; Rah Nejat, M, Sharifzadeh, F and Saadi, M. (2019). Proportion of good governance and smart city (case study: Tehran city, Socio-Cultural Strategy Quarterly, 9th year, 34th issue, spring 2019).. [In Persian]
 Hoseini, A, Taghiloo, A.A, Movaghari, A.R. (2021), Zoning of urban smart living spaces Case study: Five Municipalities area of Urmia city, Human Geography Research Quaretly, Volume 53, Issue 4, January 2021, Pages 1335-1351.. [In Persian]
Hosseini, S, nader khani, Z, yazdan bakhsh, B. (2017). Evaluation of the environmental sustainability of Ahwaz with an emphasis on air pollution (Using FPPSI method), Natural nvironment Quarterly, Journal of Natural Resources of Iran, Volume 70, Number 2, pp. 317-309.. [In Persian].
Hosseini, S.A, Laali Niyat, I, Heidarinia, A. (2020). Analysis of the Pattern of Urban Smart Management, a New Way to Improve Urban Governance,Geographical Urban Planing Research, Volume 7, Issue 4, January 2020, Pages 743-762.. [In Persian]
Jabarzadeh, S, Azhdar, Y and K, (2019). Identification and analysis of institutional barriers of a smart city (case study: Tabriz city), Economics and Urban Management, 8th year, number 31, summer 2019, pp. 91-108.. [In Persian]
Karadağ, Tunc, 2018, An Evaluation of the Smart City Approach, A Thesis Submitted to The Graduate School of Natural and Applied Sciences of Middle East Technical University, February 2018, 78 pages.
Meijer, A., & Bolívar, M. P. R. (2016). Governing the smart city: a review of the literatureon smart urban governance. International Review of Administrative Sciences, 82(2), 392-408.
Mert Duygan, Manuel Fischer,Rea P¨arli,Karin Ingold, (2022), Where do Smart Cities grow? The spatial and socio-economic configurations of smart city development, Sustainable Cities and Society, 77 (2022) 103578.
Mohammadi, J; Mohammadi, A, Ghafari A and Yazdani, M.H. (2022). Assessing the effectiveness of the city from smart city indicators, a case study of Zanjan city, Journal of Human Geography Research, Volume 53, Number 2, Summer 2022, pp. 521-542.. [In Persian]
Moqtadari Esfahani, F. (2019). Redefining the concept of smart cities and the process of making cities smart, urban design discourse, first volume, number 2, pp. 119-128. [In Persian]
Moradi, Sh. (2018). Investigating the thematic flow of smart city studies, Scientific Journal, Volume 5, Number 1, (9 consecutive), Spring and Summer 2018, pp. 139-160.. [In Persian]
Neirotti, P.; De Marco, A.; Cagliano, A. C.; Mangano, G. and Scorrano, F., 2014, Current trends in Smart City initiatives, Some stylized facts, Cities, Vol. 38, PP. 25-36.
Nohegar, A; Alavi Nyini, A, Amiri, M and Selahshor, M. (2018). Prioritizing necessary measures to realize a smart city (case study: District 6 of Tehran Municipality), Geography and Regional Planning, 10th year, number 1-2, winter 2018, pp. 599-607 22...[In Persian]
Pourahmad, A, Ziari, K, Hataminejad, H, Parsa, SH. (2018). Explanation of Concept and Features of a Smart City, Bagh-e Nazar, Volume 15, Issue 58, April 2018, Pages 5-26.. [In Persian]
Rahnama, M.R, Hosseini, S.M, Mohammadi Hamidi, S. (2020), Measuring and assessment of smart city criteria in Metropolis Ahvaz, Human Geography Research Quaretly,Volume 52, Issue 2, July 2020, Pages 589-611. [In Persian].
Rashki, M and Arab Anani, M. (2019). Identification and ranking of factors affecting the establishment of a smart city with an educational approach, Scientific Journal of Education Technology, Volume 14, Number 4, pp. 777-790.. [In Persian].
Roostae, SH, Poormohamadi, M.R, Ghanbari, H. (). A theory of Smart Cities and Assessment its Infrastructure Components in Urban Management (Case Study: Tabriz Municipality), Geography and territorial spatial Arrangement,Volume 8, Issue 26, January 2018, Pages 197-216.. [In Persian].
Saberifar, R. (2019). Determining and identifying effective factors in the design of intelligent organization for urban management (case study: Mashhad Municipality), Urban Planning Geography Research, Volume 8, Number 2, Summer 2019, pp. 267-245. 17.. [In Persian]
Sajjadian, M; Firoozi, M.A, and Pourahmad, A. (2022). Analyzing the future smart city of Ahvaz from the perspective of the macro components of its formation, Urban Future Research Quarterly, Volume 2, Number 2, Summer 2022, pp. 18-35.. [In Persian].
Shahbazi, M (2017), Analysis on feasibility of the researched smart city, Isfahan city, doctoral dissertation in the field of Islamic urban planning, Isfahan University of Arts, supervisors: Mohammad Masoud and Mohin Nastern.. [In Persian].
Wenlong, Zhu, Ruzhen Yan, Ying Song, (2020), Analysing the impact of smart city service quality on citizen engagement in a public emergency,Journal Cities, 120 (2022) 103439
Yigitcanlar, Tan and Kamruzzaman, MD., 2018, Does smart city policy lead to sustainability of cities? Land Use Policy, Vol. 73, No. 1, PP. 49-58.