ارزیابی پیامدهای اقتصادی و اجتماعی گردشگری خانه‎های دوم (مطالعۀ موردی: روستاهای ییلاقی بخش بندپی شرقی شهرستان بابل)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جغرافیا و برنامه‎ریزی روستایی، دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه‎ریزی روستایی، دانشگاه تهران

چکیده

‎ در بین انواع گونه‎های گردشگری روستایی موجود در کشور، گردشگری خانه‎های دوم مهم‎ترین شکل آن است. در این نوشتار تلاش‎شده عوامل مؤثر اقتصادی و اجتماعی حاصل از گردشگری خانۀ دوم با توجه به نظرات پرسش‎شوندگان از گسترش این نوع گردشگری در روستاهای مورد مطالعه، شناسایی شود. مطالعۀ مورد نظر در روستاهای ییلاقی بخش بندپی شرقی شهرستان بابل انجام گرفته است. پژوهش پیش رو از دید هدف کاربردی و از نوع پژوهش‎های پس‎رویدادی است. داده‎های مورد نیاز از طریق پرسش‎نامه‎ای گردآوری شده است که روایی آن با استفاده از فرمول کرونباخ با 80 درصد به تأیید رسیده است. جامعۀ آماری پژوهش ساکنان دائمی روستا، ساکنان خانه‎های دوم در روستا و مسئولان امر گردشگری هستند. در این پژوهش از روش نمونه‎گیری طبقه‎ای نسبی با حجم نمونۀ 60 نفر (روش کوکران) استفاده شده و برای تحلیل متغیرهای آن، متناسب با نوع داده‎ها، از نرم‎افزار اس.پی.اس.اس. استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‎دهد که گردشگری آثار مثبت و منفی مختلفی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی منطقه برجای گذاشته است، مهم‎ترین آنها با توجه به دیدگاه کلی پرسش‎شوندگان درخصوص گسترش این نوع گردشگری در منطقه، به‎ترتیب در بُعد اقتصادی، افزایش شغل‎های فصلی مرتبط با گردشگری و در بُعد اجتماعی، افزایش امکانات محلی و افزایش رفتارهای ضد اجتماعی و متضاد با فرهنگ بومی است. بیشترین واگرایی در دیدگاه پرسش‎شوندگان در زمینۀ تأثیرگذاری عوامل اجتماعی و بیشترین همگرایی در زمینۀ تأثیرگذاری عوامل اقتصادی گردشگری خانه‎های دوم مشاهده شد.  مسئولان بیشترین موافقت را با گسترش خانه‎های دوم داشتند و در رتبۀ بعدی، ساکنان خانه‎های دوم و مردم محلی، مخالف‎ترین گروه با گسترش این نوع گردشگری بوده‎اند. ساکنان دائم در روستا با وجود آگاهی از آثار مثبت اقتصادی حاصل از گردشگری، به‎دلیل آثار منفی آن بر ابعاد اجتماعی منطقه، با تداوم روند کنونی گسترش گردشگری مخالف هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Assessment of Economic and Social Effects of Second Home Tourism of Rural Areas in Babol Township

نویسندگان [English]

  • Fazileh Dadvar- khani 1
  • fatemeh Mohammadzadeh Larijani 2
1 Associate Prof., Dep. of Geography & Rural Planning, University of Tehran
2 Ph.D. Candidate in Geography & Rural Planning, University of Tehran
چکیده [English]

Extended Abstract
Introduction
Among various types of rural tourism, one of the most important types is second home tourism.
This article is going to analyse the effects of development of second homes as a consequence of
tourism development in rural areas of Eastern Bandpay villages, one of the township of Babol
countryside. Despite the growth of Second Home Tourism (SHT) in North of Iran, particularly
over the past 2 decades, there are a few researchs about the nature of such effects. The main
approach of the article is sustainable developmeant of tourism. It focuses on assessment of
economic and social effects of tourism on the area. These include both negative and positive
effects.
Methodology
The research has carried out on the basis of descriptive and exploratory method. The statistic
population of the reserach are local people in rural areas, second home owners and rural
managers and dicission markers. According to Cochrane Method a Sample Size of 60
participants has been chosen. The data have gathered by a questionnaire that had been made by
authors. The validaty of the questionnaire has been estimated by chronbach method and was
about 0.8 which is reliable. For analysing the data we have used Spearman Correlation test and
other descriptive methods by SPSS software.
Results and Discussion
This research has been conducted in Babol district in North of Iran. So, in this article the
negative and positive effects of second homes from view point of local communities and tourists
and rural managers have been argued. The results show that tourism has had different positive
effects on the economic and social aspects. It also shows that there are different ideas about
tourism economic effects, between three groups of the research participatiants. Meanwhile there
are the highest disagreement in the case of social effects.
Conclusion
The research findings indicate that rural managers had the most agreement about tourism
extension in the villages. In second level there is second home owners who admiredtourism as a
means for rural development. However, despite their knowledge about positive effects of
tourism, local people disagereed about tourism development in the current shape. They belive
that this process of tourism development will demolish social structure of their village.
Therefore, they emphasize on changing process of rural tourism development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Consequences of Tourism
  • Rural tourism
  • Rural Villa City of Babol
  • Second Homes
  • Sustainable Tourism