جغرافیای سیاسی به‌مثابۀ یک علم تجربی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران

چکیده

 در یک تقسیم کلی می‌توان علم را به دو معنای عام و خاص درنظر گرفت. علم در معنای کلی و عام، مشتمل بر مجموع دانستنی‌ها، صرف‌نظر از موضوع، محتوا و روش‌شناسی آن است. در زبان انگلیسی، از این معنای علم با واژۀ knowledge [1] یاد می‌شود. علم در مفهوم خاص، به آن دسته از معرفت‌ها گفته می‌شود که ویژگی تجربی و آزمون‌پذیر دارند و با واژة science [2] معرفی می‌شوند. براساس ضابطة تجربه­پذیری، بسیاری از علوم و معارف نظیر فلسفه، ریاضیات، ادبیات، شعر، فقه، منطق و نظایر آن، از قلمرو معرفت علمی خارج می­شوند. در نزد فلاسفة پوزیتیویست علم و براساس ضابطۀ «معناداری»[3]، علم تجربی معرفتی مبتنی­بر مشاهده و آزمون است و قابلیت اثبات و ابطال‌پذیری تجربی دارد. از این‌رو، هر معرفت قابل­آزمون و اثبات، در زمرة معرفت علمی (تجربی) قلمداد می‌شود. دانش جغرافیا و از آن میان شاخة جغرافیای سیاسی که روابط نظام‌مند میان انسان (سیاست) و محیط جغرافیایی را بیان و تشریح می­کند، از جمله علوم قدیمی است که سابقة آن به اندازۀ عمر انسان در زمین است. پرسش اساسی که در اینجا مطرح می‌شود آن است که آیا می‌توان جغرافیای سیاسی را به‌مثابة معرفتی تجربی، در ردیف علوم تجربی قلمداد کرد. مطابق فرضیة این مقاله، جغرافیای سیاسی به­دلیل برخورداری از ویژگی‌های معرفت تجربی، در ردیف علوم تجربی قرار دارد. از این‌رو، می‌توان جغرافیای سیاسی را دانشی تجربی به­شمار آورد.



[1]. علم به­معنای عام


[2]. علم به معنای خاص


[3]. Meaningfulness

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Political Geography as an Experimental Science

نویسندگان [English]

  • Mahmood Vasegh 1
  • Narjes Sadat Hossainy 2
  • Mahtab Jafari 3
1 Assistant Professor of Political Geography, Faculty of Geography, Univercity of Tehran, Tehran, Iran
2 Ph.D. Candidate in Political Geography, Univercity of Tehran, Tehran, Iran
3 M.A. Student in Political Geography, Univercity of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Introduction
In a general division, “knowledge” can be considered in the broadest sense. Knowledge in general means consisting of a set of data and information, regardless of the subject, content and methodology, and it is comprised of all information. In English language, it is called knowledge. In a particular sense, the knowledge is said to the area that has experimentally testable characteristics, and can be called by the word “science”. Based on the principles of openness, many sciences such as philosophy, mathematics, literature, poetry, theology, logic, and so will be out of the realm of scientific knowledge. According to the positivists and philosophers of science and based on criteria of "meaning", experimental science is based on observation and testing. It has also the ability of proven and experience. Therefore, any testable knowledge is included in and proven scientific knowledge are in experiment knowledge and the knowledge without these characteristics of the test, can not be considered scientific knowledge. According to the philosophy of science, empirical knowledge is contained the following characteristics:
1. Empirical knowledge is based on observation and tests (test of knowledge and experience)
2. Empirical research has provided the assumptions.
3. Scientific explanations are always based on scientific theories and law.
4. Theories and scientific law are generally indicative of a stable order of objects.
5. Empirical knowledge is both proved and falsifiable.
6. The method of experimental science is selective.
Knowledge of geography and geopolitics as its branch described the systematic relations between human (policy) and geographical environment. Therefore, its history is related to the long life of the old man on the earth. The main question that arises here is: "Can we consider the political geography as an empirical knowledge among the experimental sciences?”
According to the hypothesis of this paper, geopolitical science because of having the characteristics of the six empirical knowledges is regarded among empirical knowledge.
 
Methodology
The "hypothetical judgment" is based on the method of "induction" and "deduction" both.  We used textbooks and library resources and development of basic research.
 
Results and Discussion
In this regard, we see that all empirical sciences are evident in political geography. We can consider geopolitics as an experimental science, since any research in the field of political geography contained objective and previous experiences and can provide a legal framework to predict the future.
It does not mean that all the time we talk about past but to study and achieve a predictable outcome of the general law and practice should have a root in the past. However, there may be some reason in the present. But, we should use the past experience for analysis; reach a result and general law. Generally, we cannot ignore the past and everything has roots in the past. However, the causes will be variable during the times. Geopolitical events are based on this theory, too. The destiny of today and tomorrow people of every country are combined with their past. To achieve success, we must learn from the past experiences and mistakes.
 
Conclusion
The nature of geopolitics is examined in this paper. This study found that geopolitics is the current politic. The only difference with political science emphasize on the consequences of geography and the techniques of spatial analysis. Political geography as an academic discipline, keep up alongside other disciplines in science. In every debate about the politic of countries, political geography presented itself generally and specifically. To provide any definition of geopolitics and utter anything about it, whether domestic or foreign, it should analyze a series of the concepts and elements related to this notion, and perceive that without them there would be no political geography. In fact, we can use these concepts as elements of geopolitical component. According to the material presented in this study, we can emphasize on the fact that the political geography has evolved over times and is regarded as an experimental science in scientific circles. They called geopolitical science as knowledge and an empirical science with ancient roots. We concluded that geopolitics is an empirical science. Its dominated method is inductive method. However, in some cases, we also used a deductive method and it has a supporting role. The explanations are performed causal with a specific purpose.

کلیدواژه‌ها [English]

  • change of thought in the political geography
  • experimental science
  • inductive
  • Science
  • scientific criteri
آری، موتی بن، 1387، نظریة علمی چیست، ترجمة فریبرز مجیدی، مازیار، تهران.
آرثرت، ادوین، 1378، مبادی مابعدالطبیعی علوم نوین، ترجمۀ عبدالکریم سروش، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
اکاشا، سمیر، 1388، فلسفة علم، ترجمة ابوالفضل حقیری، امیرکبیر، تهران.
پوپر، کارل ریموند، 1381، منطق اکتشافات علمی، ترجمۀ حسین کمالی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران.
پوپر، کارل ریموند، 1363، حدس‌ها و ابطال‌ها، ترجمۀ احمد آرام، شرکت سهامی انتشار، تهران.
 
 
چالمرز، آلن. اف.، 1382، چیستی علم، سمت، تهران.
حافظ­نیا، محمدرضا، 1390، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، انتشارات پاپلی، مشهد.
حافظ­نیا، محمدرضا، 1391، روش تحقیق در علوم انسانی، انتشارات سمت، تهران.
حافظ­نیا، محمدرضا و مراد کاویانی­راد، 1393، فلسفة جغرافیای سیاسی، پژوهشکدة مطالعات راهبردی، تهران.
حبیبی، رضا، 1386، درآمدی بر فلسفة علم، انتشارات امام خمینی (ره)، قم.
خرمشاهی، بهاءالدین، 1361، پوزیتویسم منطقی، مرکز ایرانی مطالعة فرهنگ‌ها، تهران.
داوری اردکانی، رضا، 1386، دربارة علم، هرمس، تهران.
سروش، عبدالکریم، 1358، دانش و ارزش، انتشارات یاران، تبریز.
سروش، عبدالکریم، 1358، علم چیست فلسفه چیست، انتشارات پیام آزادی، تهران.
سروش، عبدالکریم، 1388، علم چیست فلسفه چیست، انتشارات صراط، تهران.
-شکوئی، حسین، 1375، اندیشه‌های نو در فلسفة جغرافیا، جلد اول، انتشارات گیتاشناسی، تهران.
کامران، حسن و محمود واثق، 1386، منطق و روش علمی در جغرافیای سیاسی، مجلة جغرافیا و توسعه، دورۀ پنجم، شمارۀ 10، صص 73- 88.
گیلیس، دانالد، 1381، فلسفة علم در قرن بیستم، ترجمة حسن میانداری، انتشارات سمت، تهران.
لازی، جان، 1377، درآمدی تاریخی به فلسفة علم، ترجمۀ علی پایا، انتشارات سمت، تهران.
لیتل، دانیل، 1388، تبیین در علوم اجتماعی، ترجمۀ عبدالکریم سروش، انتشارات صراط، تهران. لیدمن، جیمز، 1390، فلسفة علم، ترجمة حسین کرمی، انتشارات حکمت، تهران.
مصباح یزدی، محمدتقی، 1379، جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی، تهران.
مویر، ریچارد، 1379، دیدگاه‌های نو در جغرافیای سیاسی، ترجمۀ دره میرحیدر، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران.
 
 
 
 
 
 
 
 
Agnew, J., 2003, Contemporary Political Geography: Intellectual Heterodoxy and Its Dilemmas, Political Geography, No. 22, PP. 603-606.
 
Akasha, Samir., 2010, Philosophy of Science, Translated by: Abolfaz, haghiri, Amir Kabir Publications, Tehran. (In Persian)
Ary, Motti Ben., 2006, What is a Scientific Theory, Translated by: Majidi, F., Mazyar, Tehran. (In Persian)
Chalmers, Alan. F., 2004, The Nature of Science, Samt, Tehran. (In Persian)
 
 
 
Davari Ardekani, R., 2008, About the Science, Hermes, Tehran. (In Persian)
Gillies, Donald.,2003, The Philosophy of Science in the Twentieth Century, Translated by: Hassan Miandar , Samt Publications, Tehran. (In Persian)
 
Hafzniya, Mohammadreza., 2010, Principles and Geopolitical Implications, Publication of Papoli, Mashhad. (In Persian)
Hafzniya, Mohammadreza., 2013, Research in the Humanities, Samt, Tehran. (In Persian)
 
Hafzniya, Mohammadreza and Kaviyanirad, M., 2014, The Philosophy of Political  Geography, Institute for Strategic Studies Publication, Tehran. (In Persian)
Habibi, R., 2008, An Introduction to the Philosophy of Science, Publication of Imam Khomeini, Qom. (In Persian)
Kamran, H. and Vassegh, M., 2008, Logic and Scientific Method in Geopolitics, Geography and Development, Vol. 5, No. 10, PP. 73-88. (In Persian)
Khoramshahi, B.,1983, Logical Positivism, Iran's central culture studies, Tehran. (In Persian)
Lazi, John., 1999, Historical Introduction to the Philosophy of Science, Translated by: Paya, John., Samt Publications, Tehran. (In Persian)
 
Little, Daniel., 2010, Explained in the Social Sciences, Translated by: Abdul Karim Soroush Publications Serat, Tehran. (In Persian)
Lydmn, James., 2012, Philosophy of Science, Translated by: Hossein Karami., Hekmat Publications, Tehran. (In Persian)
Muir, Richard., 2001, New Perspectives in Political Geograph, Translated by: Mirheydar, Dorre.,Nirohaymosalah Publications , Tehran. (In Persian)
 
Muir, R., 1981, Modern Political Geography, 2nd Edition, Machcmillan, London.
 
Mesbah Yazdi, M. T., 2001, Society and History in the Quran, Publications of Islamic Propagation Organization, Tehran. (In Persian)
 
Popper, Karl Raimund., 1985, Conjectures and Refutations, Translated by: Ahmed Aram, Puplications Sherkatesahami Eentshar, Tehran. (In Persian)
Popper, Karl Raimund., 2002, Logic of Scientific Discovery, Translated by: Kamali, Hossein., Scientific and Cultural publication, Tehran. (In Persian)
Soroush, Abdolkarim., 1980, Knowledge and Values, Publication of Yaran, Tabriz. (In Persian)
Soroush, Abdolkarim., 1980, What Is Science, What Is Philosophy, Payame Azadi Publication, Tehran. (In Persian)
Soroush, Abdolkarim., 2010, What Is Science, What Is Philosophy, Payam Azadi Publication, Tehran. (In Persian)
Shakouee, Hossein., 1997, New Ideas in the Philosophy of Geography, Vol. 1, Gitishenasi Publication, Tehran. (In Persian)
Rsrt, Edwin., 1999, Metaphysical Principles of Modern Science, Translated by: Soroush, Abdolkarim., Scientific and Cultural publication, Tehran. (In Persian)