تأثیر موقعیت ژئوپلیتیک بر راهبرد ملی (مطالعۀ موردی: جنوب شرق ایران)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران

2 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران

چکیده

بخش عمده‌ای از راهبرد ملی کشورها، تابعی از موقعیت ژئوپلیتیک آن‌هاست. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ژئوپلیتیک درون‌مایه‌ای اقتصادی شد. از این‌رو، کدهای ژئوپلیتیک کشورها ناگزیر از همراهی با تحولات اقتصادی در مقیاس محلی، منطقه‌ای و جهانی است. این دگرگونی در روی­آوردن کشورها به منطقه‌گرایی و همگرایی منطقه‌ای که عموماً جهت‌گیری اقتصادی داشته‌اند، مؤثر است. در دورۀ حاکمیت گفتمان دوقطبی، کشور ایران به‌دلیل پیوند به دریای آزاد، اتصال با هارتلند و قرارگرفتن میان دو قدرت خشکی و دریایی در راهبرد جهانی، وزن ژئوپلیتیک دارد. جنوب خاوری ایران با داشتن مزیت ژئوپلیتیک بالا،کارکردهای تولید قدرت را داراست. مزیت‌های ژئواکونومیک ناحیۀ یادشده، در حوزۀ ژئوپلیتیک شبه‌قارۀ هند، جنوب آسیا، افغانستان، کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز فرصتی را برای کدهای ژئوپلیتیک کشور فراهم می‌کند تا نقش­آفرینی کنند. پژوهش حاضر ماهیت توصیفی-تحلیلی دارد و بر این فرض استوار است که راهبرد اتخاذشده از سوی ایران در منطقۀ جنوب خاوری کشور با ظرفیت‌های ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک آن سازگار و هماهنگ نیست و در تولید قدرت ملی ایران کارایی نداشته است. یافته‌های پژوهش نیز با تأکید بر داده‌های آماری، نشان‌دهندۀ ناکارآمدی کنونی این بخش از کشور در تقسیم‌کار ملی است و به‌دلیل ضعف زیرساخت‌های توسعۀ منطقه‌ای در همگرایی منطقه‌ای برای ایران، فرصت‌آفرینی نکرده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The impact of geopolitical situation on the National Strategy (Case Study: South East Iran)

نویسندگان [English]

  • Morad Kaviani Rad 1
  • Hasan Maldari 2
1 Associate Professor of Political Geography, Kharazmi University, Tehran
2 PhD candidate in Political Geography, Kharazmi University, Tehran
چکیده [English]

Introduction
Much of countries have their national strategy as a function of their geopolitical situation. Geographical location determines that if a country is dried land or maritime; is landlocked or passage; is marginal or has a geopolitical importance. We can say that this is a situation that defines greatly the activity of any country in international affairs and its spatial- location functions. Each situation has its own geopolitical codes that a country follows for policy making and strategy development according to these codes. Paying attention to these codes determines geopolitical weight of a country in spatial geographical configuration of geopolitical arrangements and orders governing the world. United States of America and Soviet Union have chosen maritime and dried land strategies, respectively, due to their geographic location. Former Soviet Union's did not pay attention to geopolitical codes due to its geographical location. This caused that the efforts of this country, during 1957-1979, to influence in marine field was failed, in addition to bearing high costs, and it eventually collapsed. Therefore, in formulating strategies, paying attention to geographical location is essential for proper implementation. Iran is the only single layer country between dried land and maritime powers and is in the focus of geopolitical theorists because of its geographical position on Rimland margin and it has had various roles in different era such as passage, retaining and influencing region. The South East region of Iran is one of the most important geographical positions because of allowing Iran to have relationship with the geopolitical structures of Indian Ocean, South and Southeast Asia and International Sea. The importance of this coastal area can be considered so much that it gives Iran the chance of selecting policy making in two different areas of maritime and dried land strategy. For this reason, the present paper is going to examine Iran's geopolitical position, particularly in the South East region. This study attempts to answer these questions:
1 - What impact does have Iran's geopolitical status on Iran’s national strategy?
2 - What strategies do have South East region geopolitical codes for Iran?
The main hypothesis argues that adopted strategy by Iran in the South East region of the country is not in accordance with geo-political and geo-economical capacities of that region and is not effective in producing national power.
Methodology
This article is based on knowledge of political geography and geopolitics. The present article seeks to explain how geographical location and space influence codifying strategy based on geopolitical theories. Since the present study has objective and the subjective nature, the research methodology is based on empiricism and proof and the study method is descriptive- analytical using library, internet resources and Yearbook Statistical data of Sistan and Baloochestan province in 2011. 
 
Results and discussion
In most geopolitical theories, the importance of geographical location has been emphasized as an important factor affecting the countries’ strategy. Geographical position with its dual functions can strengthen the country in meeting its national interests and aims, in addition to create its dependency and weakness context. 
Iran has considered geographical status and regional conditions in strategic policy making and formulation in higher documents, particularly country’s outlook document in 2025 horizon. However, what is felt as a disadvantage is that this view is not made objectively at five-year plans. Geopolitical codes of Iran due to the geographical status of South East region of the country in local, regional and global levels include:
• Acting as a gateway country in the international arena and relating inland countries to maritime and to East Asia geo-strategic fields and geo-political structures of Persian Gulf, Oman Sea and Indian Ocean, Caspian Sea, OPEC and South West Asia.
• Investing Navy power and being in line with the states having power in maritime level
• Adopting maritime strategy and economic policy making based on this strategy
•aAttracting foreign and domestic investments to bring out South East region from geopolitical isolation and developing Infrastructures of Chabahar Free Trade-Industrial Zone for promoting its geo-economic status.
The study results show that those in charge of the issue have not understood the importance of geopolitical codes of the country in South-East region. The reasons is weakness of the economic infrastructures in the study area, and it seems that five-year plans have been remained in codifying level at this area and have not been explained and implemented. Iran should pay attention to South East oil reservoir potentials in order to avoid expositing in geopolitical impasses. South-East Iran can be converted into national effective land and regional effective land and be promoted to a developed economic and population region by attracting foreign investments. Development of a transportation network, advanced technology facilities and economic focus can help better use this area. Iran should focus on strengthening North-South, South pathways and developing East axis under the security caused by energy exchange. Accordingly, geopolitical codes of South East region by planning maritime strategy for Iran will cause that this country achieves its actual position as a passage area and connecting geo-strategic and geo-political areas and its result is to move towards specialized integration and sustainable development of the country. Geopolitical opportunities arising from the movement towards a strategy based on above codes are:
1. Empowerment of Iran in the field of maritime trade and strengthening its naval power.
2. Conversion of Chabahar Port into a central and international port to provide broad and different services to international ships in terms of refueling, repairing, furnishing and manufacturing ships. It can also be used to create geopolitical dependency of the neighboring countries to these services.
3. Covering and supplying the ships for marine transportation of other countries,
4. Activities in North- south pathway,
5 . Promotion of Iran's role in regional integration,
6 . Convertion of Iran into a stable gateway country,
7 . Strategic depth and increasing military strength and control on the coast of Persian Gulf and its opening,
8 . Creation of a suitable path to transfer intercontinental energy to South East Asia market and decrease in the dependency on the Persian Gulf,
9 . Creation of fields for landlocked countries access to open water,
10. Construction of international airports for different countries access,
11 . Development of the tourism industry.
 
Conclusion
Due to the weakness of infrastructure needed for sustainable development in the region under study,  the research hypothesis has been confirmed and has been based on the fact that the adopted strategy by Iran in the South East region of the country is not consistent with the geo-political realities of the country and has not influenced by the geopolitical weight of Iran in the region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • National Strategy
  • Geo- economic
  • Geo- politic
  • South-East Iran
  1. اتوتایل، ژئاروید، سیمون دالبی و پاول روتلج، 1387، اندیشه‌های ژئوپلیتیک در قرن بیستم، ترجمۀ محمدرضا حافظ­نیا، هاشم نصیری، چاپ اول، دفتر مطالعات سیاسی و بین­المللی وزارت امور خارجه، تهران.
  2. ادارۀ کل بنادر و دریانوردی استان سیستان­وبلوچستان، 1392، کریدور شمال-جنوب، آدرس اینترنتی: http://chabaharport.pmo.ir/fa/moarefibandar/koridorshomaljonob.
  3. ازغندی، علیرضا و جلیل روشندل، 1388، مسائل نظامی و استراتژی معاصر، چاپ دهم، سمت. تهران.
  4. اطاعت، جواد، 1391،سیاست خارجی و توسعه در ایران، انجمن ژئوپلیتیک ایران.
  5. افتخاری، اصغر، 1384، سیر تحول مطالعات استراتژیک؛ روندهای جهانی و تجارب ایرانی، مجموعه مقالات اولین همایش ملی مطالعات استراتژیک در جمهوری اسلامی ایران، پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، تهران.
  6. افتخاری، اصغر، 1381، مراحل بنیادین اندیشه در مطالعات امنیت ملی، چاپ اول، پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، تهران.
  7. انجمن ژئوپلیتیک ایران، 1391، گزارش سخنرانی علمی سیاست خارجی و توسعه در ایران، آدرس اینترنتی:  http://www.iag.ir/conferrences/iag/old-lectures/424-2013-01-27-08-14-53
  8. برنارد کوهن، سائول، 1389، ژئوپلیتیک نظام جهانی، ترجمۀ عباس کاردان، چاپ دوم، موسسۀ فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، تهران.
  9. بلاکسل، مارک، 1389، جغرافیای سیاسی، ترجمۀ محمدرضا حافظ­نیا، عطاءالله عبدی، حسین ربیعی و عباس احمدی، چاپ اول، انتخاب، تهران.
  10. بیلیس، جان و دیگران، 1383، استراتژی در جهان معاصر مقدمه‌ای بر مطالعات استراتژیک، ترجمۀ کابک خبیری، چاپ دوم، موسسۀ فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، تهران.
  11. پورمهرانی، مهران، 1389، چالش‌های ژئوپلیتیکی ایران در مرزهای پیرامونی، چاپ اول، نوآور، تهران.
  12. جونز، مارتین، رایس جونز و مایکل وودز، 1386، مقدمه‌ای بر جغرافیای سیاسی، ترجمۀ زهرا پیشگاهی­فرد، رسول اکبری، چاپ اول، دانشگاه تهران.
  13. حافظ­نیا، محمدرضا، 1388، جغرافیای سیاسی ایران، چاپ سوم، سمت، تهران.
  14. حافظ­نیا، محمدرضا،1390، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، چاپ دوم، پاپلی، مشهد.
  15. حافظ­نیا، محمدرضا و ابراهیم رومینا، 1384، تحلیل ظرفیت‌های ژئوپلیتیک سواحل جنوب شرق ایران در راستای منافع ملی (فضای غفلت‌شده)، مجلۀ جغرافیا و توسعه، پژوهشکدۀ علوم زمین و جغرافیا، دانشگاه سیستان­وبلوچستان، سال 3، شمارۀ 6، ص 13.
  16. حافظ­نیا، محمدرضا، احمدی‌پور، زهرا و مرجان بدیعی، 1382، تحلیل مبانی جغرافیایی قدرت ملی ج.ا.ایران، فصلنامۀ علوم جغرافیایی، تهران، شمارۀ 1، صص 55- 56.
  17. حیدری، محمد، 1384، محیط منطقه‌ای و راهبرد امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، مجموعه مقالات اولین همایش ملی مطالعات استراتژیک در جمهوری اسلامی ایران، پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، تهران.
  18. خدابخشی، لیلا، 1383، کریدور شمال-جنوب 5000 کیلومتر نزدیک‌تر 30 درصد ارزان‌تر، روند اقتصادی، شمارۀ 10، صص 46- 47.
  19. رفیع، حسین، 1387، دانش­واژۀ ژئوپلیتیک و ژئواستراتژی در دنیای اطلاعات (با تأکید بر مورد ایران)، فصلنامۀ سیاست، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دورۀ 38، شمارۀ 3، صص ؟؟؟..
  20. سازمان بنادر و دریانوردی، 1392، کریدور شمال-جنوب.
  21. سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی، در: http://parliran.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=220.
  22. شرکت ملی نفت ایران، 1392، ذخایر نفتی به‌سرعت در حال اتمام است، آدرس اینترنتی: http://www.nioc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?
  23. عزتی، عزت‌الله، 1387، ژئواستراتژی و قرن بیست و یکم، چاپ پنجم، سمت، تهران.
  24. عزتی، عزت‌الله، 1388، ژئواکونومی انرژی و پیامدهای امنیتی آن بر سه کشور ایران، پاکستان و هند، فصلنامۀ سیاست خارجی، سال 23، شمارۀ 1، صص 107- 110.
  25. عزتی، عزت‌الله، 1388، ژئوپلیتیک در قرن بیست و یکم، چاپ سوم، سمت، تهران.
  26. غلامی، بهادر، خالدی، حسین و محمدعلی میرزایی، 1391، تبیین پتانسیل‌های ارتباطی سواحل مکران در راستای افزایش وزن ژئوپلیتیکی ایران، اولین همایش ملی توسعۀ سواحل مکران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران، بهمن‌ماه، ص 4.
  27. کاویانی­راد، مراد و مرتضی تهامی، 1392، حکومت جهانی در تصور ژئوپلیتیک ایران باستان، فصلنامۀ ژئوپلیتیک، سال 9، شمارۀ 3، صص 117- 139.
  28. کاویانی­راد، مراد، 1384، مناسبات هیدروپلیتیک ایران و افغانستان، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، سال 8، شمارۀ 8، شمارۀ مسلسل 28.
  29. کاویانی­راد، مراد، 1390، کارکرد ژئوپلیتیک بلوچستان در مناسبات ایران و پاکستان، مجموعه مقالات مناسبات راهبردی ایران و پاکستان، چاپ اول، پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، تهران، صص 183- 214.
  30. کریمی­پور، یدالله، 1388، ژئوپلیتیک کرانه‌های دریایی ایران از دیدگاه مدیریت یکپارچۀ مناطق ساحلی، چاپ اول، دانشگاه تربیت‌معلم (خوارزمی)، تهران.
  31. کلاهچیان، محمود، 1384، الگوی طراحی استراتژی ملی در جمهوری اسلامی ایران، مجموعه مقالات اولین همایش ملی مطالعات استراتژیک در جمهوری اسلامی ایران، پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، تهران.
  32. مجتهدزاده، پیروز، 1386، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، چاپ دوم، سمت، تهران.
  33. مرکز آمار ایران، 1390، سالنامۀ آماری، آدرس اینترنتی:  http://salnameh.sci.org.ir
  34. معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور، 1389، مجموعۀ برنامۀ پنجم توسعۀ جمهوری اسلامی ایران.
  35. منصوری، جارالله، 1392، توسعۀ راه‌های ترانزیت افغانستان و ایران، هفته‌نامۀ اقتدار ملی، آدرس اینترنتی: http://www.eqmweekly.com.af/technology/-6130
  36. مؤسسۀ فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران، 1383، کتاب امنیت بین‌الملل فرصت‌ها، تهدیدات و چالش‌های فراروی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (1)، چاپ اول، تهران.
  37. مهندسین مشاور شرق آیند، 1388، مطالعات برنامۀ آمایش استان سیستان­وبلوچستان، شرق آیند.
  38. نامی، محمدحسن، محمدپور، علی و علیرضا عباسی، 1388، تحلیل جایگاه ژئواکونومیک ایران در خاورمیانه، فصلنامۀ ژئوپلیتیک، سال 5، شمارۀ 2، صص 41- 65.
  39. ویسی، هادی، 1388، جایگاه خلیج‌فارس در تحولات ژئواکونومی جهان، علوم سیاسی، سال 12، شمارۀ 46، صص 93- 119.
  40. یگانه محلاتی، سیامک، زارع، حیدر و عقیل محمدی، 1391، بررسی جایگاه، راهکارها و مراحل ارتقای بندر چابهار به یک بندر نسل سومی، اولین همایش ملی توسعۀ سواحل مکران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران.

 

  1. Atvtayl, Z. and Simon Dolby, P., 2008, Geopolitical Thought in the Twentieth Century, Translator, Mohammad Reza Hafeznia, Hashem Nasiri, 1st Edition, office Political and International Studies, Ministry of Foreign Affairs, Tehran.

 

  1. General Authority of Sistan and Baluchestan, 2014, The North-South Corridor, URL: http://chabaharport.pmo.ir/fa/moarefibandar/koridorshomaljonob.

 

  1. Azqhandi, A. R., and Jalil Roshandel, 2009, The military and the contemporary strategy, 10th Edition, Samt, Tehran. (In Persian)
  2. Ettaat, J., 2013, Foreign Policy and Development in Iran, Iranian Association of geopolitics. (In Persian)
  3. Eftekhari, A., 2005, The Evolution of Strategic Studies, Global Trends and Experiences in Iran, The Proceedings of the First National Conference on Strategic Studies in Islamic Republic of Iran, Institute for Strategic Studies, Tehran. (In Persian)
  4. Eftekhari, A., 2002, The Basic Idea of the National Security Studies, printing, Institute for Strategic Studies, Tehran. (In Persian)
  5. Iranian Association of geopolitics, 2013, A Scientific Lecture in Iranian Foreign Policy and Development, URL: http://www.iag.ir/conferrences/iag/old-lectures/424-2013-01-27-08-14-53.

 

  1. Bernard Cohen, S., 2010, Geopolitical World Order, Translation, Abbas Kardan, 2nd Edition, International Studies and Research Institute Abrar Moaser Tehran, Tehran.
  2. Blacksell, M., 2010, Political Geography, Translation, Mohammad Reza Hafeznia, Atallah Abdi, Hussein Rabiee and Abbas Ahmadi, Printing, Entekhab,Tehran.
  3. Bylyts, J. et al., 2004, Strategy in Contemporary World Introduction to the Strategic Studies, Translator, Kabak Khabiri, 2nd Edition, International Studies and Research Institute Abrar Moaser Tehran, Tehran.
  4. Poormehrany, M., 2010, Iran's Geopolitical Challenges in Surrounding Borders, Printing, Novawar publishing, Tehran. (In Persian)
  5. Jones, M., Rees J. and Michael, W., 2007, An Introduction to Political Geography, Translator, Zahra. Pishgahifard, Rasoul Akbari, printing, Tehran University.
  6. Hafeznia, M.R., 2009, Political Geography of Iran, 3rd Edition, Samt, Tehran. (In Persian)
  7. Hafeznia, M.R., 2011, The Principles and Concepts of Geopolitics, 2nd Edition, Papoly, Mashhad. (In Persian)
  8. Hafeznia, M.R. and Ibrahim Romina, 2005, Analysis Geopolitical Capacity of The South East Coast of Iran in the National Interest (the Missing Space), Journal of Geography and Development, Issue 6, Autumn and Winter, Institute of Geosciences and Geography, University of Sistan and Baluchestan, PP. 13. (In Persian)
  9. Hafeznia, M.R., Ahmdy Poor, Zahra and Maejan Badiee, 2003, Aalyzing the Geographic Basis of National Power of the Islamic Republic of Iran, Geographical Sciences, Tehran, No. 1, Fall, PP. 55-56. (In Persian)
  10. Heidari, M., 2005, Environment Regional and National Security Strategy of the Islamic Republic of Iran, Proceedings of the First National Conference on Strategic Studies in the Islamic Republic of Iran, Institute for Strategic Studies, Tehran. (In Persian)
  11. Khodabakhshi, L., 2004, The North-South Corridor 5,000 km closer to 30 percent cheaper, the Economic Process, February 1383, No. 10, PP. 47-46. (In Persian)
  12. Rafi, H., 2008, Term GeopoliticsandGeostrategyin the World ofInformation (with an Emphasis on Iran), Journal of Politics, Faculty of Law and Political Science, Vol. 38, No. 3, PP. ???.. (In Persian)
  13. Ports and Maritime Organization, 2013, The North-SouthCorridor.

 

  1. Visionof the Islamic Republicof Iran in 2025,

URL: http://parliran.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=220.

  1. National Iranian Oil Company, 2013, Oil Reservesare RapidlyRunning Out,

 URL: http://www.nioc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?

  1. Ezzati, E., 2008, Geostrategyandthe 21st Century, 5th Edition, Samt, Tehran. (In Persian)

 

  1. Ezzati, E., 2009, Geoeconomy Energytic and Security Implications on Iran, Pakistan and India, Quarterly foreign policy, twenty-third year, spring, No. 1, PP. 107-110. (In Persian)

 

  1. Ezzati, E., 2009, The Geopolitics in the 21st Century, 3rd Edition, Samt, Tehran. (In Persian)
  2. Gholami, B., Khaledi, H. and MohammadAli Mirzaee, 2012, Explaining the Communication Potential of Makran Coast in Order to Increase Iran's Geopolitical Weight, the first national conference on the development of the Makran coast and the maritime authority of the Islamic Republic of Iran, in February, PP. 4. (In Persian)
  3. Kaviani Rad, M. and Morteza Thamy, 2013, The world's Government in the geopolitical vision of ancient Iran, geopolitical Quarterly, Year IX, No. 3, PP. 139-117. (In Persian)
  4. Kaviani Rad, M., 2005, Relations Hydropolitics between Iran and Afghanistan, Journal of Strategic Studies, eighth year, Vol. 8, No. 28. (In Persian)
  5. Kaviani Rad, M., 2011, The Impact of Geopolitical Baluchistan Between Iran and Pakistan, Proceedings papers Iran and Pakistan of strategic relations, printing, Tehran, Institute of Strategic Studies, PP. 214-183. (In Persian)
  6. Karimipour, Y., 2009, Geopolitical Sea Coast of Iran from the Perspective of Integrated Coastal Zone Management, printing, Tehran, Tarbiat Moallem University (Kharazmi). (In Persian)

 

  1. Kolahchyan, M., 2005, Pattern of National Strategy Design in the Islamic Republic of Iran, Proceedings of the First National Conference on Strategic Studies in the Islamic Republic of Iran, Institute for Strategic Studies, Tehran. (In Persian)

 

  1. Mojtahedzade, P., 2007, Political Geography and Geopolitics, 2nd Edition, Samt, Tehran. (In Persian)
  2. Statistical Center of Iran, Statistical Yearbook 2011, URL: http://salnameh.sci.org.ir.

 

  1. Assistance President of Strategic Planning and Control, 2010, Set the Fifth Development Plan of Islamic Republic of Iran. (In Persian)
  2. Mansouri, J., 2013, The Development of Transit Routes Afghanistan and Iran, a week of national authority, URL: http://www.eqmweekly.com.af/technology/-6130. (In Persian)
  3. International Studies and Research Institute Abrar Moaser Tehran, 2004, The Book International Security Opportunities, Threats and Challenges to National Security of the Islamic Republic of Iran (1), 1st Edition, Tehran. (In Persian)
  4. Sharghayand Consulting Engineers, 2009, Studies of Planing Programs in Sistan and Baluchestan, Sharghayand. (In Persian)
  5. Nami, M. H., Muhammad Pur, Ali. and Alireza Abbasi, 2009, Analyzing the Role of Iran Geoeconomic in the Middle East, Geopolitical Quarterly, Issue 2, Fall, PP. 41-65. (In Persian)
  6. Veisi H., 2009, The Position of the Persian Gulf in the World Geoeconomy, political science, twelfth year, No. 46, PP. 119-93. (In Persian)
  7. Yeganeh Mohallati, S., Zare, H. and Aghil Mohammad, 2012, The Role, Solutions and Procedures to Improve the Chabahar Port to a Port of the Third Generation, the first national conference on the development of Makran coastal and marine power of the Islamic Republic of Iran, Persian date Bahman. (In Persian)

 

  1. Christina, L., 2013, China’s Strategi Shift Toward the Regin of the Four Seas: the Middle Kingdom Arrives in the Middle East, Middle East Review of International Affairs, Vol. 17, No. 1. (In Persian)
    1. Cowen, D. and Neil Smith, 2009, After Geopolitics? From the Geopolitical Social to Geoeconomics, Antipode, vol. 41, No. 1, PP. 22-48.
  2.  Friedman Richard, E., 2012, The National Strategy Forum Review, Fall, Vol. 21, Issue. 4.
  3.  Garnett, J., 1987, Defense Policy Making, in John Baylis and others, Contemporary Strategy II, Holmes and Meier, New York.
  4. Mackinder, H.J., 1904, The Geographical Pivot of History, The Geographical Journal, vol. 23, No. 4, PP. 421-437.
    1. اتوتایل، ژئاروید، سیمون دالبی و پاول روتلج، 1387، اندیشه‌های ژئوپلیتیک در قرن بیستم، ترجمۀ محمدرضا حافظ­نیا، هاشم نصیری، چاپ اول، دفتر مطالعات سیاسی و بین­المللی وزارت امور خارجه، تهران.
    2. ادارۀ کل بنادر و دریانوردی استان سیستان­وبلوچستان، 1392، کریدور شمال-جنوب، آدرس اینترنتی: http://chabaharport.pmo.ir/fa/moarefibandar/koridorshomaljonob.
    3. ازغندی، علیرضا و جلیل روشندل، 1388، مسائل نظامی و استراتژی معاصر، چاپ دهم، سمت. تهران.
    4. اطاعت، جواد، 1391،سیاست خارجی و توسعه در ایران، انجمن ژئوپلیتیک ایران.
    5. افتخاری، اصغر، 1384، سیر تحول مطالعات استراتژیک؛ روندهای جهانی و تجارب ایرانی، مجموعه مقالات اولین همایش ملی مطالعات استراتژیک در جمهوری اسلامی ایران، پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، تهران.
    6. افتخاری، اصغر، 1381، مراحل بنیادین اندیشه در مطالعات امنیت ملی، چاپ اول، پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، تهران.
    7. انجمن ژئوپلیتیک ایران، 1391، گزارش سخنرانی علمی سیاست خارجی و توسعه در ایران، آدرس اینترنتی:  http://www.iag.ir/conferrences/iag/old-lectures/424-2013-01-27-08-14-53
    8. برنارد کوهن، سائول، 1389، ژئوپلیتیک نظام جهانی، ترجمۀ عباس کاردان، چاپ دوم، موسسۀ فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، تهران.
    9. بلاکسل، مارک، 1389، جغرافیای سیاسی، ترجمۀ محمدرضا حافظ­نیا، عطاءالله عبدی، حسین ربیعی و عباس احمدی، چاپ اول، انتخاب، تهران.
    10. بیلیس، جان و دیگران، 1383، استراتژی در جهان معاصر مقدمه‌ای بر مطالعات استراتژیک، ترجمۀ کابک خبیری، چاپ دوم، موسسۀ فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، تهران.
    11. پورمهرانی، مهران، 1389، چالش‌های ژئوپلیتیکی ایران در مرزهای پیرامونی، چاپ اول، نوآور، تهران.
    12. جونز، مارتین، رایس جونز و مایکل وودز، 1386، مقدمه‌ای بر جغرافیای سیاسی، ترجمۀ زهرا پیشگاهی­فرد، رسول اکبری، چاپ اول، دانشگاه تهران.
    13. حافظ­نیا، محمدرضا، 1388، جغرافیای سیاسی ایران، چاپ سوم، سمت، تهران.
    14. حافظ­نیا، محمدرضا،1390، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، چاپ دوم، پاپلی، مشهد.
    15. حافظ­نیا، محمدرضا و ابراهیم رومینا، 1384، تحلیل ظرفیت‌های ژئوپلیتیک سواحل جنوب شرق ایران در راستای منافع ملی (فضای غفلت‌شده)، مجلۀ جغرافیا و توسعه، پژوهشکدۀ علوم زمین و جغرافیا، دانشگاه سیستان­وبلوچستان، سال 3، شمارۀ 6، ص 13.
    16. حافظ­نیا، محمدرضا، احمدی‌پور، زهرا و مرجان بدیعی، 1382، تحلیل مبانی جغرافیایی قدرت ملی ج.ا.ایران، فصلنامۀ علوم جغرافیایی، تهران، شمارۀ 1، صص 55- 56.
    17. حیدری، محمد، 1384، محیط منطقه‌ای و راهبرد امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، مجموعه مقالات اولین همایش ملی مطالعات استراتژیک در جمهوری اسلامی ایران، پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، تهران.
    18. خدابخشی، لیلا، 1383، کریدور شمال-جنوب 5000 کیلومتر نزدیک‌تر 30 درصد ارزان‌تر، روند اقتصادی، شمارۀ 10، صص 46- 47.
    19. رفیع، حسین، 1387، دانش­واژۀ ژئوپلیتیک و ژئواستراتژی در دنیای اطلاعات (با تأکید بر مورد ایران)، فصلنامۀ سیاست، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دورۀ 38، شمارۀ 3، صص ؟؟؟..
    20. سازمان بنادر و دریانوردی، 1392، کریدور شمال-جنوب.
    21. سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی، در: http://parliran.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=220.
    22. شرکت ملی نفت ایران، 1392، ذخایر نفتی به‌سرعت در حال اتمام است، آدرس اینترنتی: http://www.nioc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?
    23. عزتی، عزت‌الله، 1387، ژئواستراتژی و قرن بیست و یکم، چاپ پنجم، سمت، تهران.
    24. عزتی، عزت‌الله، 1388، ژئواکونومی انرژی و پیامدهای امنیتی آن بر سه کشور ایران، پاکستان و هند، فصلنامۀ سیاست خارجی، سال 23، شمارۀ 1، صص 107- 110.
    25. عزتی، عزت‌الله، 1388، ژئوپلیتیک در قرن بیست و یکم، چاپ سوم، سمت، تهران.
    26. غلامی، بهادر، خالدی، حسین و محمدعلی میرزایی، 1391، تبیین پتانسیل‌های ارتباطی سواحل مکران در راستای افزایش وزن ژئوپلیتیکی ایران، اولین همایش ملی توسعۀ سواحل مکران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران، بهمن‌ماه، ص 4.
    27. کاویانی­راد، مراد و مرتضی تهامی، 1392، حکومت جهانی در تصور ژئوپلیتیک ایران باستان، فصلنامۀ ژئوپلیتیک، سال 9، شمارۀ 3، صص 117- 139.
    28. کاویانی­راد، مراد، 1384، مناسبات هیدروپلیتیک ایران و افغانستان، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، سال 8، شمارۀ 8، شمارۀ مسلسل 28.
    29. کاویانی­راد، مراد، 1390، کارکرد ژئوپلیتیک بلوچستان در مناسبات ایران و پاکستان، مجموعه مقالات مناسبات راهبردی ایران و پاکستان، چاپ اول، پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، تهران، صص 183- 214.
    30. کریمی­پور، یدالله، 1388، ژئوپلیتیک کرانه‌های دریایی ایران از دیدگاه مدیریت یکپارچۀ مناطق ساحلی، چاپ اول، دانشگاه تربیت‌معلم (خوارزمی)، تهران.
    31. کلاهچیان، محمود، 1384، الگوی طراحی استراتژی ملی در جمهوری اسلامی ایران، مجموعه مقالات اولین همایش ملی مطالعات استراتژیک در جمهوری اسلامی ایران، پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، تهران.
    32. مجتهدزاده، پیروز، 1386، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، چاپ دوم، سمت، تهران.
    33. مرکز آمار ایران، 1390، سالنامۀ آماری، آدرس اینترنتی:  http://salnameh.sci.org.ir
    34. معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور، 1389، مجموعۀ برنامۀ پنجم توسعۀ جمهوری اسلامی ایران.
    35. منصوری، جارالله، 1392، توسعۀ راه‌های ترانزیت افغانستان و ایران، هفته‌نامۀ اقتدار ملی، آدرس اینترنتی: http://www.eqmweekly.com.af/technology/-6130
    36. مؤسسۀ فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران، 1383، کتاب امنیت بین‌الملل فرصت‌ها، تهدیدات و چالش‌های فراروی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران (1)، چاپ اول، تهران.
    37. مهندسین مشاور شرق آیند، 1388، مطالعات برنامۀ آمایش استان سیستان­وبلوچستان، شرق آیند.
    38. نامی، محمدحسن، محمدپور، علی و علیرضا عباسی، 1388، تحلیل جایگاه ژئواکونومیک ایران در خاورمیانه، فصلنامۀ ژئوپلیتیک، سال 5، شمارۀ 2، صص 41- 65.
    39. ویسی، هادی، 1388، جایگاه خلیج‌فارس در تحولات ژئواکونومی جهان، علوم سیاسی، سال 12، شمارۀ 46، صص 93- 119.
    40. یگانه محلاتی، سیامک، زارع، حیدر و عقیل محمدی، 1391، بررسی جایگاه، راهکارها و مراحل ارتقای بندر چابهار به یک بندر نسل سومی، اولین همایش ملی توسعۀ سواحل مکران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران.

     

    1. Atvtayl, Z. and Simon Dolby, P., 2008, Geopolitical Thought in the Twentieth Century, Translator, Mohammad Reza Hafeznia, Hashem Nasiri, 1st Edition, office Political and International Studies, Ministry of Foreign Affairs, Tehran.

     

    1. General Authority of Sistan and Baluchestan, 2014, The North-South Corridor, URL: http://chabaharport.pmo.ir/fa/moarefibandar/koridorshomaljonob.

     

    1. Azqhandi, A. R., and Jalil Roshandel, 2009, The military and the contemporary strategy, 10th Edition, Samt, Tehran. (In Persian)
    2. Ettaat, J., 2013, Foreign Policy and Development in Iran, Iranian Association of geopolitics. (In Persian)
    3. Eftekhari, A., 2005, The Evolution of Strategic Studies, Global Trends and Experiences in Iran, The Proceedings of the First National Conference on Strategic Studies in Islamic Republic of Iran, Institute for Strategic Studies, Tehran. (In Persian)
    4. Eftekhari, A., 2002, The Basic Idea of the National Security Studies, printing, Institute for Strategic Studies, Tehran. (In Persian)
    5. Iranian Association of geopolitics, 2013, A Scientific Lecture in Iranian Foreign Policy and Development, URL: http://www.iag.ir/conferrences/iag/old-lectures/424-2013-01-27-08-14-53.

     

    1. Bernard Cohen, S., 2010, Geopolitical World Order, Translation, Abbas Kardan, 2nd Edition, International Studies and Research Institute Abrar Moaser Tehran, Tehran.
    2. Blacksell, M., 2010, Political Geography, Translation, Mohammad Reza Hafeznia, Atallah Abdi, Hussein Rabiee and Abbas Ahmadi, Printing, Entekhab,Tehran.
    3. Bylyts, J. et al., 2004, Strategy in Contemporary World Introduction to the Strategic Studies, Translator, Kabak Khabiri, 2nd Edition, International Studies and Research Institute Abrar Moaser Tehran, Tehran.
    4. Poormehrany, M., 2010, Iran's Geopolitical Challenges in Surrounding Borders, Printing, Novawar publishing, Tehran. (In Persian)
    5. Jones, M., Rees J. and Michael, W., 2007, An Introduction to Political Geography, Translator, Zahra. Pishgahifard, Rasoul Akbari, printing, Tehran University.
    6. Hafeznia, M.R., 2009, Political Geography of Iran, 3rd Edition, Samt, Tehran. (In Persian)
    7. Hafeznia, M.R., 2011, The Principles and Concepts of Geopolitics, 2nd Edition, Papoly, Mashhad. (In Persian)
    8. Hafeznia, M.R. and Ibrahim Romina, 2005, Analysis Geopolitical Capacity of The South East Coast of Iran in the National Interest (the Missing Space), Journal of Geography and Development, Issue 6, Autumn and Winter, Institute of Geosciences and Geography, University of Sistan and Baluchestan, PP. 13. (In Persian)
    9. Hafeznia, M.R., Ahmdy Poor, Zahra and Maejan Badiee, 2003, Aalyzing the Geographic Basis of National Power of the Islamic Republic of Iran, Geographical Sciences, Tehran, No. 1, Fall, PP. 55-56. (In Persian)
    10. Heidari, M., 2005, Environment Regional and National Security Strategy of the Islamic Republic of Iran, Proceedings of the First National Conference on Strategic Studies in the Islamic Republic of Iran, Institute for Strategic Studies, Tehran. (In Persian)
    11. Khodabakhshi, L., 2004, The North-South Corridor 5,000 km closer to 30 percent cheaper, the Economic Process, February 1383, No. 10, PP. 47-46. (In Persian)
    12. Rafi, H., 2008, Term GeopoliticsandGeostrategyin the World ofInformation (with an Emphasis on Iran), Journal of Politics, Faculty of Law and Political Science, Vol. 38, No. 3, PP. ???.. (In Persian)
    13. Ports and Maritime Organization, 2013, The North-SouthCorridor.

     

    1. Visionof the Islamic Republicof Iran in 2025,

    URL: http://parliran.ir/index.aspx?siteid=1&pageid=220.

    1. National Iranian Oil Company, 2013, Oil Reservesare RapidlyRunning Out,

     URL: http://www.nioc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?

    1. Ezzati, E., 2008, Geostrategyandthe 21st Century, 5th Edition, Samt, Tehran. (In Persian)

     

    1. Ezzati, E., 2009, Geoeconomy Energytic and Security Implications on Iran, Pakistan and India, Quarterly foreign policy, twenty-third year, spring, No. 1, PP. 107-110. (In Persian)

     

    1. Ezzati, E., 2009, The Geopolitics in the 21st Century, 3rd Edition, Samt, Tehran. (In Persian)
    2. Gholami, B., Khaledi, H. and MohammadAli Mirzaee, 2012, Explaining the Communication Potential of Makran Coast in Order to Increase Iran's Geopolitical Weight, the first national conference on the development of the Makran coast and the maritime authority of the Islamic Republic of Iran, in February, PP. 4. (In Persian)
    3. Kaviani Rad, M. and Morteza Thamy, 2013, The world's Government in the geopolitical vision of ancient Iran, geopolitical Quarterly, Year IX, No. 3, PP. 139-117. (In Persian)
    4. Kaviani Rad, M., 2005, Relations Hydropolitics between Iran and Afghanistan, Journal of Strategic Studies, eighth year, Vol. 8, No. 28. (In Persian)
    5. Kaviani Rad, M., 2011, The Impact of Geopolitical Baluchistan Between Iran and Pakistan, Proceedings papers Iran and Pakistan of strategic relations, printing, Tehran, Institute of Strategic Studies, PP. 214-183. (In Persian)
    6. Karimipour, Y., 2009, Geopolitical Sea Coast of Iran from the Perspective of Integrated Coastal Zone Management, printing, Tehran, Tarbiat Moallem University (Kharazmi). (In Persian)

     

    1. Kolahchyan, M., 2005, Pattern of National Strategy Design in the Islamic Republic of Iran, Proceedings of the First National Conference on Strategic Studies in the Islamic Republic of Iran, Institute for Strategic Studies, Tehran. (In Persian)

     

    1. Mojtahedzade, P., 2007, Political Geography and Geopolitics, 2nd Edition, Samt, Tehran. (In Persian)
    2. Statistical Center of Iran, Statistical Yearbook 2011, URL: http://salnameh.sci.org.ir.

     

    1. Assistance President of Strategic Planning and Control, 2010, Set the Fifth Development Plan of Islamic Republic of Iran. (In Persian)
    2. Mansouri, J., 2013, The Development of Transit Routes Afghanistan and Iran, a week of national authority, URL: http://www.eqmweekly.com.af/technology/-6130. (In Persian)
    3. International Studies and Research Institute Abrar Moaser Tehran, 2004, The Book International Security Opportunities, Threats and Challenges to National Security of the Islamic Republic of Iran (1), 1st Edition, Tehran. (In Persian)
    4. Sharghayand Consulting Engineers, 2009, Studies of Planing Programs in Sistan and Baluchestan, Sharghayand. (In Persian)
    5. Nami, M. H., Muhammad Pur, Ali. and Alireza Abbasi, 2009, Analyzing the Role of Iran Geoeconomic in the Middle East, Geopolitical Quarterly, Issue 2, Fall, PP. 41-65. (In Persian)
    6. Veisi H., 2009, The Position of the Persian Gulf in the World Geoeconomy, political science, twelfth year, No. 46, PP. 119-93. (In Persian)
    7. Yeganeh Mohallati, S., Zare, H. and Aghil Mohammad, 2012, The Role, Solutions and Procedures to Improve the Chabahar Port to a Port of the Third Generation, the first national conference on the development of Makran coastal and marine power of the Islamic Republic of Iran, Persian date Bahman. (In Persian)

     

    1. Christina, L., 2013, China’s Strategi Shift Toward the Regin of the Four Seas: the Middle Kingdom Arrives in the Middle East, Middle East Review of International Affairs, Vol. 17, No. 1. (In Persian)
      1. Cowen, D. and Neil Smith, 2009, After Geopolitics? From the Geopolitical Social to Geoeconomics, Antipode, vol. 41, No. 1, PP. 22-48.
    2.  Friedman Richard, E., 2012, The National Strategy Forum Review, Fall, Vol. 21, Issue. 4.
    3.  Garnett, J., 1987, Defense Policy Making, in John Baylis and others, Contemporary Strategy II, Holmes and Meier, New York.
    4. Mackinder, H.J., 1904, The Geographical Pivot of History, The Geographical Journal, vol. 23, No. 4, PP. 421-437.