کشمکش‌های سرزمینی در شمال عراق: سرزمین، قومیت و سیاست

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیئت‌علمی گروه جغرافیای سیاسی دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیای سیاسی دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران

چکیده

جمهوری فدرال عراق در جنوب غرب آسیا دارای قومیت‌ها و مذاهب متعدد، همراه با منابع انرژی فراوان است و ریشة بسیاری از کشمکش‌ها در آن به کنترل، مالکیت یا نظارت بر «سرزمین»، «منابع» یا «مردم» آن بازمی‌گردد؛ به‌گونه‌ای‌که رابطه‌ای پیچیده بین سیاست، قومیت و سرزمین پدید آورده است. عراق یکی از وسیع‌ترین میادین نفتی جهان را دارد که درآمد سالانة حاصل از فروش نفت آن‌ها تأثیری چشمگیر بر نقش زیربنایی صنعت نفت در اقتصاد این کشور می‌گذارد؛ به‌طوری‌که در سال 2011، 95 درصد از درآمد دولت از محل صادرات نفت به‌دست آمده است. نکتة مهم دیگر، چگونگی پراکندگی جغرافیایی منابع انرژی به‌ویژه در شمال این کشور و رقابت حکومت فدرال (حکومت مرکزی) و ایالت فدرالی اقلیم کردستان بر سر کنترل منابع راهبردی به‌ویژه در «کرکوک»، در شمال عراق، به‌عنوان دومین منطقة نفت‌خیز پس از بصره است. این منطقه از نظر ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی اهمیت دارد و به‌طور بالقوه می‌تواند به مهم‌ترین بحران عراق تبدیل و حتی زمینه‌ساز یک بحران در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی شود. همچنین، وجود اقوام گوناگون در عراق مانند عرب، کرد و ترکمن که هریک ادعاهای سرزمینی ویژة خود را دارند، برانگیزندة احتمال بروز کشمکش‌های سرزمینی است؛ برای نمونه، کردها در ایالت اقلیم کردستان، «کرکوک» را بخشی از قلمرو فدرالی خود می‌دانند که حق بهره‌برداری و کنترل منابع آن را دارند، اما اقوام دیگر مانند عرب‌ها نیز ادعاهای مشابهی در این زمینه مطرح می‌کنند و حکومت مرکزی نیز با این امر مخالفت می‌ورزد. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، چگونگی کشمکش‌های سرزمینی در شمال عراق را بررسی می‌کند. نتیجة تحقیق نشان می‌دهد نه‌تنها واقعیت‌های جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی، بلکه مواد مندرج در قانون اساسی این کشور نیز نقشی مهم در شکل‌گیری و تعیین سرنوشت این‌گونه کشمکش‌ها دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Territorial Conflicts in Northern Iraq: Territory, Ethnicity And Politics

نویسندگان [English]

  • Marjan Badiee Azandahie 1
  • Ahad Mohamadi 2
  • Azim Zamani 2
1 Assistant Prof. of Political Geography, University Of Tehran
2 university of tehran
چکیده [English]

Introduction
Federal Republic of Iraq has numerous ethnicities and religions, along with energy resources is abundant and roots of many of the conflicts in it, to control, ownership or supervision on "land", "resources" or "People" it will be back. So that the complex relationship between politics, ethnicity and territory is created. Although the Iraqi has one of widest oil fields is in the world But the important thing, how the geographical distribution of energy resources, especially in the north of the country and compete in the federal State and the Kurdistan federal government for control over strategic resources, especially in the "Kirkuk" is . "Kirkuk"potentially in terms of geopolitical and geostrategic can Be converted the most important Iraqi crisis and even underlie for a crisis at level of regional and international. while the Kurds in Kurdistan province; "Kirkuk" knows part of its federal jurisdiction other ethnic groups such as Arabs and Turkmen have raised similar claims. Central State, also in turn, will oppose with this claims. Therefore, the question are discussed that territory, politics, and ethnicity, how the territorial conflicts in northern Iraq have formed.
Methodology
This article with descriptive – analytical method pays to how territorial conflicts in northern Iraq. Information gathered is through library resources and Internet.
Results and discussion
Study of territorial conflicts in Iraq, expressing the complex interconnectedness "territory", "ethnicity" and "politics" in is the country. This complexity will be returns on the one side, "the realities of geo- socio – cultural” and on the other side, the "political realities" such as the material contained in the Iraqi "constitution", that the formation and destiny determination "territorial conflicts" it will play key role.
Some Iraqi "geographical realities” includes: The unequal geographical distribution of oil and gas resources, Uneven geographical distribution of the population in terms of ethnicity and religion, and also its heterogeneous social context. This geographical realities, has imposed their conditions on behavior manner in domestic and foreign politics this country and manufacturer of numerous gaps has been in the area of territories, politics, economy and culture. For example, the north of Iraq with its special geographical location, on the one side has enormous oil and gas reserves and resources are and on the other side, territories are enclosed that has not the way to sea. This area in terms of human geography, with the majority of Sunni Kurds, always been facing with the kind of regionalism that had a role in the formation of territorial conflicts In Iraq.
"Social and cultural realities of Iraq." according to the policy variables, ethnicity and territory their specific effects on territorial conflicts this country have been behind. Iraq's most important historical fact is »bogus« be it and its present borders by the England, has been done to form political and not geographical. Therefore, the social fabric of Iraq is the diverse mosaic unit of ethnicities, religions and cultures that their requirements on political behavior in indoor and foreign policy this country has imposed and numerous gaps in the areas of territory, politics and economics have created.
The largest "territory conflict" and "territoriality" in Iraq, between the Kurds and the central government is current because present official areas Kurdish-controlled, not including all Kurdish territory. This study has shown that the difference between the central government and the regions subsidiaries is mostly due of "The difference in authority between the central government and regional government," "the problem of coexistence between the ethnic and religious groups," "disputes over surface and subsurface resources" and finally "political development". But the dispute over "Kirkuk" is more important than the other differences.
The current situation with regard to the geographical characteristics and demographic combination of Iraq, Kurds have most strongest and most organized military force and Administrative institutions are in the country and the privileges and powers of the federal system benefit. Whereas Turkmen has a population is low and somewhat fragmented and lacks powerful national parties such as the Kurds are. The role of "Sunni Arab" also in the state is less than the Kurds and the roles of “Sunni Arab” also in the state is less than the Kurds and are lacks geographical and structural unity of Kurdish. "Arabs Shia," also despite the best geopolitical position resulting from access to free seas, adjacent to Iran, overpopulation and southern provinces homogeneous and having the oil rich resources south, is confronted with several problems such as the growing
Conclusion
Three factors "territory", "ethnicity" and "politics" played a major role in the formation and self-determination territory conflicts and territoriality will have in the north of Iraq. For example, the Kurdistan Regional State consistently on several issues in oil and gas sphere with central State has had disagreement and conflict Such as: "The difference in terms of oil and gas law in Iraq", "different interpretations of the constitution," "how the distribution of oil revenues," "Disagreement the introduction of state oil and gas fields" and "border disputes in the oil-rich regions, particularly in Kirkuk”. The Kurdistan Regional Government in keeping with "territoriality the Kirkuk" to have taken actions such as: Kurds to return to the "the Kirkuk" and venture contracts in the oil and gas producing in the squares located in the "the Kirkuk" and "Mosul." But the eventual reunification "Kirkuk" Kurdistan, detrimental to the Sunni Arabs enclosed area without oil would be and opposing them up will have sought. Even Shia Arabs in the south and central government also are opposed with incorporation of "Kirkuk" to Kurdistan and it is to the detriment of national and local interests their and cause to increase powers knows Kurdistan Regional. In this regard, the provisions of the Iraqi constitution, such as the lack of enforcement of Article 140 of constitution and failure to resolve the conflict areas of Kurds, Arabs and Turkmens by the Federal Supreme Court has a special place. Because "Kurdistan Regional" is the only federal department in Iraq and this point is effective in causing imbalance power and unequal relations of between Iraq's ethnic groups during territorial conflicts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Territorial conflict
  • federalism
  • Iraq
  • Kurdistan Regional
  • Kirkuk
  1. Azqandi, A. and Karami, S., 2007, Ethnicity and establish a democratic political system in Iraq, Political Science Quarterly Azad University, Karaj, Vol. 4, No. 7, 
    PP. 5- 26. (In Persian)

ازغندی، علیرضا و صابر کرمی، 1386، قوم‌گرایی و ایجاد نظام سیاسی دمکراتیک در عراق، فصلنامة

تخصصی علوم سیاسی دانشگاه آزاد کرج، سال چهارم، شمارة 7، صص 5- 26.

  1. Badiee Azendahi, M. and Mohammadi, A., 2013, Territorial conflicts in the federal government of Iraq's in south west Asia, Proceedings of the Conference in South West Asia, Alborz Province, Taleghan. (In Persian)

بدیعی ازنداهی، مرجان و احد محمدی، 1392، کشمکش‌های سرزمینی در حکومت فدرال عراق در

جنوب غرب آسیا، مجموعه مقالات همایش جنوب غرب آسیا، استان البرز، طالقان

  1. Drysdale, A. and Blake, G., 1995, The middle east and north Africa: A political geography, Translated by: Mir Heydar, D., State Department Institution Press, Tehran. (In Persian)

درایسدل، آلاسدایر و جرالد اچ بلیک، 1374، جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا، ترجمة

دره میرحیدر، مؤسسة چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، تهران.

  1. Carter, D. B., 2010, The Strategy of territorial conflict, American Journal of Political Science, Vol. 54, No. 4, PP. 969- 987.
  2. Champollon, P., 2006, Territory and territorialization: Present state of the caenti thought, International Conference Of Territorial Intelligence ALBA IULIA, It’s Available at: https://halshs.archives-ouvertes.fr/halshs-00999026
  3. Cox, K. R., 2008, Political Geography: Territory, State, and Society, John Wiley & sons, Ltd, Hoboken.
  4. Hiro, D., 2004, Iraqi kurdistan of region secure until aautonomous government, Interview Magazine, No. 40, PP. 45- 63. (In Persian)

هیرو، دیلیپ، 1383، کردستان عراق از منطقة امن تا حکومت خودمختار، مجلة گفتگو، شمارة 40،

 صص 45- 63.

  1. Ezzati, E., 2005, Analysis an the geopolitical Iraq and Iran, State Department Political Studies Office, Tehran. (In Persian)

عزتی، عزت الله، 1384، تحلیلی بر ژئوپلیتیک ایران و عراق، دفتر مطالعات سیاسی وزارت امور

 خارجه، تهران.

  1. Gallaher, C. et al., 2011, Key concepts in political geography, Translated by: Nami, M. and Mohammad Pour, A., zeitoon- e-sabz publishing, Tehran. (In Persian)

گالاهر، کارولین و دیگران، 1390، مفاهیم اساسی در جغرافیای سیاسی، ترجمة محمدحسن نامی و علی

 محمدپور، زیتون سبز، تهران.

  1. Haggett, P., 1994, Geography: A modern synthesis, Vol. 2, Translated by: Goudarzinezhad, Sh., Samt, Tehran. (In Persian)

هاگت، پیتر، 1373، جغرافیا ترکیبی نو، جلد دوم، ترجمة شاپور گودرزی نژاد، سمت، تهران.

  1. Haghpanah, J., 2008, The issue of kirkuk and the challenges ethnicity - religious in new Iraq, Defense Strategy Quarterly, Vol. 6, No. 20, PP. 63-80. (In Persian)

حق پناه، جعفر، 1387، مسألة کرکوک و چالش قومی- مذهبی در عراق جدید، فصلنامة راهبرد دفاعی، سال6،

 شمارة 20، صص63-80

  1. Makhamury, Gh., 2006, The Arabinized Kurdistan, Erbil, Manare. (In Kurdish)

مه خموری، غه فوور، 2006، به عه ره ب کردنی کوردستان، اربیل، مناره.

  1. Haydarifar, M. R., 2006, Examining evolution the concept of territory in the era of globalization, Ph.D Thesis, Faculty of Geography, Tehran University. (In Persian) 

حیدری فر، محمدرئوف، 1385، بررسی تحول مفهوم سرزمین در عصر جهانی‌شدن، رسالة دکتری، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران.

  1. Hezbullah periodical, 2/8/2009 (In Persian) 

نشریة حزب‌الله، 11/05/1388،

  1. Jafari Valdani, A., 1997, Historical review of the Iran-Iraq border disputes, The State Department's Bureau of Political Studies, Tehran. (In Persian)

جعفری ولدانی، اصغر، 1376، بررسی تاریخی اختلافات مرزی ایران و عراق، دفتر مطالعات سیاسی وزارت امور خارجه، تهران.

  1. Ja'farinia, A., 2011, Iraq, 2nd edition, Research and Education Center, Sepahbod Shahid Sayad Shirazi, Tehran. (In Persian)

جعفری نیا، عباس، 1390، عراق، چاپ دوم، مرکز آموزشی و پژوهشی شهید سپهبد صیاد شیرازی، تهران.

  1. Jones, M., Jones, R. and Woods, M., 2007, An introduction to political geography, Translated by: Pishgahi Fard, Z. and Akbari, R., Tehran University. (In Persian)

جونز، مارتین، جونز، رایس و مایکل وودز، 1386، مقدم‌های بر جغرافیای سیاسی، ترجمة زهرا پیشگاهی فرد و رسول اکبری، دانشگاه تهران، تهران.

  1. Karami, J., 1997, The report on developments in northern Iraq in the 1990s (1990-1997), Defense Policy Journal, Vol. 8, No. 21- 20, PP. 195- 216. (In Persian)

کرمی، جهانگیر، 1376، گزارشی از تحولات شمال عراق دردهة 1990 (1376-1369)، مجلة

سیاست دفاعی، سال 8، شمارة 20- 21، صص 195- 216.

  1. Karo Kargar Newspaper, 13/2/2006. (In Persian)

نشریة کار و کارگر، 24/11/84

  1. Kendall, E., Sharif Vanly, E and Nazdar, M., 2000, The Kurds, Translated by: Younesi, I., Roozbehan Publication, Tehran. (In Persian)

کندال و شریف وانلی، عصمت و نازدار، مصطفی، 1379، کردها، ترجمة ابراهیم یونسی، روزبهان، تهران.

  1. Khajavi, A., 2011, Assessment status the oil and gas industry in the Kurdistan region of Iraq, Deputy Planning of the Ministry of Oil, Prospecting and Production Monthly Magazine, Vol. 9, No. 82, PP. 15- 22. (In Persian)

خواجوی، علی، 1390، بررسی وضعیّت صنعت نفت و گاز منطقة کردستان عراق، معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت، ماهنامة اکتشاف و تولید، سال 9، شمارة 82، صص 15- 22.

  1. Mir Heydar, D., 2007, Basic concepts in political geography, Geographical Organization of the Armed Forces, Tehran. (In Persian)

میرحیدر، دره، 1386، مفاهیم بنیادی در جغرافیای سیاسی، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلّح، تهران.

  1. Mohammadi, H., 2010, Kurdistan and national strategy, Entekhab Publication, Tehran. (In Persian)

محمدی، حمیدرضا، 1389، کردستان و استراتژی ملّی، انتخاب، تهران.

  1. Mohammadi, K. A., 2011, A review in Kurds political history, Porseman Publication, Tehran. (In Persian)

محمدی (کلهر)، آیت، 1390، سیری در تاریخ سیاسی کرد، پرسمان، تهران.

  1. Mojtahedzadeh, P., 2001, Political geography and geopolitics, Samt, Tehran. (In Persian)  

مجتهدزاده، پیروز، 1380، جغرافیای سیاسی و سیاست جغرافیایی، سمت، تهران.

  1. Molana, H., 2004, Defeat or victory; Collection articles of America's invasion of Iraq, Islamic Culture Propaganda Office, Tehran. (In Persian)  

مولانا، سید حمید، 1383، شکست یا پیروزی؛ مجموعه مقالات تهاجم آمریکا به عراق، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران.

  1. Momeni, M., 2005, The book of the middle east 4 (Special Persian Gulf), Contemporary Abrar Cultural Institute, Tehran. (In Persian) 

مؤمنی، میرقاسم، 1384، کتاب خاورمیانه 4 (ویژة خلیج‌فارس)، مؤسسة فرهنگی ابرار معاصر تهران، تهران.

  1. Najafi, F., 2008, Iraq from the colonialism until occupation, Najaf Abad Branch, Islamic Azad University Press. (In Persian)  

نجفی، فیروز، 1387، عراق از استعمار تا اشغال، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد.

  1. Nami, M. H. and Mohammad Pour, A., 2008, The geography of the Iraq country with emphasis on geopolitical issues, Geographical Organization of the Armed Forces, Tehran. (In Persian)  

نامی، محمدحسن و علی محمّدپور، 1387، جغرافیای کشور عراق با تأکید بر مسائل ژئوپلیتیک، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلّح، تهران.

  1. Nasri, Q., 2007, The future of Iraqi Kurdistan (Book reviews), Strategic Studies Quarterly, Vol. 10, No. 38, PP. 867- 894. (In Persian)  

نصری، قدیر، 1386، آیندة کردستان عراق (نقدکتاب)، فصلنامة مطالعات راهبردی، دورۀ 10، شمارة 38، صص 867- 894.

  1. Newman, D., 2006, The resilience of territorial conflict in an era of globalization, Department of Politics and Government, Ben Gurion University, It’s Available at: https://www.researchgate.net/publication/252081906.
  2. Pantuliano, S. and Lehawary, S., 2009, Uncharted territory: Land, conflict and humanitarian action, HPG Policy Brief 39, It’s Available at: https://www.odi.org/sites/odi.org.uk/files/odi-assets/publications-opinion-files/5301.pdf.
  3. Poursaeed, F., 2010, Strategic assessment of Iraq's future, Strategic Studies Quarterly, Vol. 13, No. I, PP. 177- 211. (In Persian)

پورسعید، فرزاد، 1389، برآورد استراتژیک عراق آینده، فصلنامة مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، شمارة اول،

صص 177- 211.

  1. Radin, B. A., 2007, Which Federalism? State and Local Government Review, Vol. 39, No. 3, PP. 166- 171.
  2. Sahib Qalam Magazine, 8/11/2006. (In Persian) 

نشریة صاحب قلم، 17/08/1384

  1. Saiee, A. and Moradi, J., 2011, Issues of federalism in Iraq, The political and International Research Quarterly, Shahreza Branch Islamic Azad University, Vol. 3, No. 7, PP. 31- 58. (In Persian)

ساعی، احمد و جهانبخش مرادی، 1390، معضلات فدرالیسم در عراق، فصلنامة تحقیقات سیاسی و

بین‌المللی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، دورۀ 3، شمارة 7، صص 31- 58.

  1. Strategic Information, (2007), Kirkuk’s position in the future of Iraq, Written by Research Deputy, No. 51, PP. 34- 40. (In Persian)

اطلاعات راهبردی، (1386)، جایگاه «کرکوک» در آیندة عراق، نوشته‌شده توسط معاون پژوهش، شمارة 51، صص34-40.

  1. Walter Barbara, F., 2003, Explaining the intractability of territorial conflict, International Studies Review, Vol. 5, No. 4, PP. 137- 153.
  2. Yase Nov Newspaper, 12/3/2003 (In Persian)

نشریة یاس نو، 21/12/1381

  1. Yildiz, K., 2012, Kurds in Iraq: Past, present, future, Translated by: Feyzi, S., Tavakoli, Tehran. (In Persian)

یلدیز، کریم، 1391، کردها در عراق؛ گذشته حال آینده، ترجمة سیروس فیضی، توکّلی، تهران.

 

  1. http://dictionary.cambridge.org/dictionary/british/territory
  2. http:// www.erbil-capital.org
  3. http://www.krg.org.
  4. http://www.shia-news.com